سرمایه گذاری حلال چیست؟

سرمایه گذاری حلال چیست؟

مشاوره رایگان

برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.

• 02191004770
• [email protected]
• تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15

خانه / سرمایه گذاری و بورس / درباره سرمایه گذاری حلال و سود حلال چه می دانید؟

درباره سرمایه گذاری حلال و سود حلال چه می دانید؟

سرمایه گذاری در بازارهای مختلف مانند بانک، بازار طلا و ارز، بازار بورس و … یک راه برای حفظ دارایی ها و ارزش آن ها است. برای اینکه ارزش اموال و دارایی ها در اثر تورم همچنان با ارزش باقی بمانند باید آن را در مکانی امن سرمایه گذاری نمود. ولی آیا سود سرمایه گذاری در چنین بازارهایی حلال است؟ راه های سرمایه گذاری حلال و بدست آوردن سود حلال کدام است؟ آیا سود دریافتی از بازار بورس حلال است؟ در ادامه بر اساس نظرات فقها پاسخ این سوالات را خواهیم داد.

سرمایه گذاری حلال چیست؟

به طور کلی زمانی که شما پول خود را در مکانی سرمایه گذاری می کنید به دنبال افزایش سرمایه خود هستید البته به روش حلال. سرمایه گذاری حلال به سرمایه گذاری گفته می شود که سپرده شما به هر طریقی در یک معامله شرعی سرمایه گذاری شده و در سود و زیان حاصل از آن شریک یاشید. اما از کجا می توان مطمئن شد که شما با پول خود در یک سرمایه گذاری شرعی سهیم شده اید؟

نظر فقها درباره سرمایه گذاری حلال چیست و چگونه می توان از سرمایه گذاری حلال مطمئن شد؟ برخی معتقدند سود بانکی حلال نیست و نوعی ربای شرعی محسوب می شود. در تعریف ربا آمده است زمانی که صاحب سرمایه پول خود را در بانک یا هرجای دیگری سرمایه گذاری می کند و در ازای آن سود ثابت و مشخصی دریافت می کند به آن ربا گفته می شود که در سلام حرام است.

تعریف سرمایه گذاری حلال:

سرمایه گذاری حلال به سرمایه گذاری گفته می شود که سود حاصل از سرمایه گذاری بین سرمایه گذار و سرمایه دار تقسیم شود و دو طرف معامله در سود و زیان مال خود شریک باشند. تنها در این صورت است که سود حاصل از سرمایه گذاری حلال است. در نظر گرفتن درصد ثابت میزان سود ربا است.

راه های سرمایه گذاری حلال و بدست آوردن سود حلال چیست؟

با توجه به تعریف سرمایه گذاری حلال سرمایه گذاری در بانک ها و دریافت سود مشخص ماهانه از بانک ربا محسوب می شود و حرام است اما چگونه این مسئله شرعی قلمداد می شود؟

در پاسخ باید گفت بانک وکیل سرمایه گذار می شود و از جانب سرمایه گذاران پول را در یک راه شرعی سرمایه گذاری می کند. سود دریافتی از بانک ها به صورت علی الحساب است که به صورت ماهانه دریافت می شود و در پایان سال بانکی و مشخص شدن سود قطعی مقدار آن بین سپرده گذار و بانک تقسیم می شود.

راه هایی برای سرمایه گذاری حلال و دوری از ربا:

سرمایه گذاری در بانک:

برای اینکه سرمایه گذاری شما حلال باشد یک راه این است که سرمایه دار که پول خود را برای سرمایه گذاری به او می دهید وکیل شما شود که با پول شما کالایی را خریده و به صورت نسیه بفروشد و هر ماه مبلغی از آن را به شما پرداخت کند و در پایان سود قطعی آن را به شما پرداخت کند. بانک ها سرمایه گذاری حلال چیست؟ برای اینکه سود حلال به شما بدهند از این روش استفاده می کنند.

مضاربه:

مضاربه به این معنی است که شما سرمایه خود را در جایی سرمایه گذاری کنید که با آن داد و ستد شده و در برابر آن به نسبت درصدی در سود با وی شریک می‌شود. اگر این سرمایه گذاری منجر به زیان گردد تنها دارنده مال است که خسارت را تحمل می‌کند.

خرید ارز و دلار:

یک راه برای سرمایه گذاری حلال خرید ارز و دلار است. این نوع سرمایه گذاری گرچه تورم زاست و به اقتصاد کشور لطمه وار می کند یک سرمایه گذاری حلال است.

سرمایه گذاری در بورس:

سرمایه گذاری در بورس یک روش برای دریافت سود حلال است. دریافت سود حلال از طریق سرمایه گذاری در بورس علاوه بر اینکه یک روش سرمایه گذاری حلال است به اقتصاد کشور نیز کمک کرده و باعث رونق تولید می شود.

خرید زمین و طلا:

خرید و فروش زمین و طلا نیز یک روش برای سرمایه گذاری حلال است.

آیا معامله در بورس حلال است؟

سرمایه گذاری در بورس به این شکل است که شما مبلغی از پول خود را برای خرید سهام یک شرکت اختصاص می دهید و به نوعی درصدی از سهام آن شرکت را خریداری کرده و به نوعی مالک بخشی از دارایی آن شرکت می شوید و در سود و زیان آن شرکت سهیم می شوید بنابراین سرمایه گذاری در بورس بهترین شکل سرمایه گذاری حلال است و هیچ گونه مشکل شرعی ندارد.

سرمایه گذاری در بورس در عین اینکه یک سرمایه گذاری حلال بوده و سود حاصل از آن نیز کاملا حلال و شرعی می باشد به اقتصاد کشور کمک کرده و باعث گردش بهتر چرخ اقتصادی کشور می گردد. شما با خرید سهام شرکت ها به تولید کمک می کنید و در ازای سودی که بدست می آورید به شرکت های تولیدی و کل جامعه منفعت می رسانید.

بهترین راه سرمایه گذاری در بورس سرمایه گذاری از طریق شرکت های سبدگردان است.چرا که یک سبدگردان خوب به نوعی یک تضمین در بورس را به مشتریان خود می دهد.

آیا سود سرمایه گذاری در شرکت های خارجی حلال است؟

زمانی که شما در یک شرکت خارجی سرمایه گذاری می کنید و سهام آن شرکت را می خرید در واقع با صاحب آن شرکت در بخشی از آن شرکت سهیم می شوید. اگر شرکتی که سهام آن را خریداری نموده اید یک کشور اسلامی است نوع قرارداد شما نباید بر اساس ربا باشد یعنی نباید به این شکل باشد که شما شرط کرده باشید که در ازای سرمایه گذاری خود پول مشخصی را دریفات نمایید.

اگر سهام شرکت یک کشور غیراسلامی را خریداری کرده اید این سرمایه گذاری از نظر فقها مکروه است و در صورتی سود حاصل از این سرمایه گذاری حلال است که خود شما در روند کار حضور داشته باشید و بدانید که پول شما در یک معامله ربوی سرمایه گذاری نمی شود.

به طور کلی سرمایه گذاری در شرکتهای خارجی در صورتی که خدشه ای به منافع مسلمانان و استقلال و عزت آنان وارد نکند اشکال نداشته و از نظر فقهی حلال است.

نظر مراجع در رابطه با حلال یا حرام بودن سود بانکی

برای اینکه سرمایه گذاری شما حلال باشد شرط آن این است که شما باید در سود و زیان مال خود شریک باشید و سود حاصله بین سرمایه گذار و سرمایه دار تقسیم شود تنها در این صورت است که سود حاصل سرمایه گذاری حلال چیست؟ از سرمایه گذاری حلال است. در نظر گرفتن درصد ثابت برای میزان سود ربا محسوب شده و حلال نمی باشد.

با این تعریف آیا سود بانکی نوعی ربا محسوب می شود؟

با توجه آیات قرآن و احادیث موجود می توان گفت سرمایه گذاری در بانک، بازار بورس و غیره که سود ثابتی در ازای سپرده شما تعیین می کنند نوعی ربا است و حلال و جایز نیست. در ادامه نظر برخی مراجع درباره حلال یا حرام بودن سود بانکی را خواهید دید:

امام خمینی (ره):

گرفتن بهره پول جایز نیست.

حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مدظله العالی):

عملیات بانکی که به تصویب مجلس شورای اسلامی و تأیید شورای محترم نگهبان رسیده، اشکال ندارد.

مرحوم حضرت آیت الله العظمی بهجت (ره):

سود سپرده ربا و حرام است؛ مگر با معامله شرعیه در قبال سود معین. به این صورت که با سود یک معامله شرعیه انجام دهد، مثلاً یک خودکار را از بانک بخرند به مبلغ سود، به شرط آن که بانک فلان مبلغ وام به او پرداخت کند، مانعی ندارد.

حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مدظله العالی):

اگر پرداخت مبلغ بر اساس معامله ای باشد که به حسب موازین فقهی صحیح باشد و احتمال عمل به آن معاملات در حق بانک ها داده شود، اشکال ندارد و تصرف در کلّ ارباح حاصله مجاز است مثل سائر معاملات مشروعی که با اموال دولتی صورت می گیرد.

حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):

اگر متصدیان بانک ها را وکیل کنند که از آن پول ها در فعالیت های اقتصادی به کار گرفته شود و مبلغی از منافع را به صاحبان پول بدهند، مانعی ندارد.

حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مدظله العالی):

اگر پرداخت سود تحت عنوان یکی از معاملات شرعی با مراعات شرایط شرعی آن باشد، مانعی ندارد والا جایز نیست.

مرحوم حضرت آیت الله العظمی فاضل لنکرانی (ره):

اگر کاملاً طبق ضوابط و مقرّرات بانکی عمل شود، اشکال ندارد.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):

با توجه به اینکه سپرده ها به عنوان مضاربه گذارده می شود، سود مضاربه اشکالی ندارد.

معرفی شرکت صبای هدف

شرکت سبدگردان هدف با مدیریت عباسعلی حقانی نسب یکی از شرکت های پیشرو در زمینه بورس است شما می توانید با سرمایه گذاری در صندوق سرمایه گذاری و یا سبدگردانی صبای هدف که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می کند سرمایه خود را به یک روش مطمئن افزایش دهید و راه موفقیت در بورس را بدون اضطراب بپیمایید.

صندوق مشترک صبای هدف:

صندوق مشترک صبای هدف از نوع درآمد ثابت است این صندوق ۷۵ درصد از سرمایه های سپرده گذاران را در محلی سرمایه گذاری می کند که سود آن توسط دولت یا شرکت صادر کننده اوراق تضمین شده است. ۲۵ درصد سرمایه نیز برای خرید سهم های با ریسک پایین در نظر گرفته شده است. بنابراین سرمایه گذاری در صندوق مشترک صبای هدف ریسک بسیار پایینی دارد. شما تنها با صد هزار تومان می توانید در این صندوق سرمایه گذاری نمایید.

سبدگردان هدف:

سبدگردان هدف نوعی صندوق سرمایه گذاری اختصاصی است و برای هر شخص به صورت جداگانه اقدام به سرمایه گذاری می شود در واقع سبد نوعی صندوق اختصاصی است. حداقل میزان سرمایه برای سرمایه گذاری در سبدگردان هدف ۵۰ میلیون تومان می باشد.

شما می توانید با توجه به ریسک پذیری تان یکی از سبدهای تعریف شده در شرکت صبای هدف را انتخاب کنید.

Compatible data.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.

• Pina & Associates Insurance
• Payment at Contingency
• Amount of Payment

Two Most-Cited Reason

Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.

آیا خرید و فورش سهام برای مسلمانان حرام است؟

آیا برای مسلمانان، سرمایه گذاری در سهامِ موجود در بازارهای سهام حلال است؟ این سوال ممکن است برای خیلی از شما پیش آمده باشد، حال چه در بازار بورس فعالیت داشته باشید چه نداشته باشید، مهم این است که یک بار هم که شده این سوال به ذهنتان خطور کرده است! این مطلب برای پاسخگویی به سوالات شما بسیار موثق است، در ادامه با ما همراه باشید.

سرمایه گذاری حلال چیست؟

سرمایه گذاری حلال به طور خاص به سرمایه گذاری طبق قانون شرع (یا قوانین اسلامی) اشاره دارد. در طول این مقاله ممکن است این دو کلمه شرعی و اسلامی را بیابید که به جای یکدیگر استفاده می شود شریعت قانونی است که بخشی از آداب و رسوم اسلامی را تشکیل می دهد.

از آنجا که کسب سود در قانون شرع ممنوع است، اکنون این سوال پیش می آید که آیا سرمایه گذاری در اسلام حرام است؟

از لحاظ تئوری، چه در سرمایه گذاری حلال و چه در هر نوع سرمایه گذاری، سرمایه گذاری کنید ، به دنبال بازده حقوق صاحبان سهام خود هستید و می خواهید بازده سرمایه گذاری خود را به حداکثر برسانید.

یک تمایز مهم وجود دارد، و آن این است که، هنگامی که شما طبق قوانین اسلامی سرمایه گذاری می کنید، سرمایه گذاری در انواع خاصی از صنایع شرکت ها را منع می کند!

بازار سهام حلال است یا حرام؟

از نظر اکثر دانشمندان اسلامی، سرمایه گذاری در بورس، تجارت حلال یا سرمایه گذاری در سهام مشکلی ندارد. همچنین هیچ معامله ای غیرقانونی در معاملات فارکس با رعایت شرع وجود ندارد، با این وجود برخی از دستورالعمل ها وجود دارد که باید دنبال شوند. این دستورالعمل ها اطمینان می دهند که درآمد حاصل از بورس سهام طبق قوانین شرع است.

• اگر سهام شرکت مطابق با اصول شرع باشد ، سرمایه گذاری در بازارهای سهام برای مسلمانان مجاز است
• متأسفانه ، این تصور مشترک در بین مسلمانان وجود دارد که خرید و فروش سهام در بازار سرمایه شبیه قمار است و از این رو اسلام آن را منع کرده است، این درست نیست!
• شایان ذکر است که مشارکت در بازارهای سرمایه نه تنها وضعیت اقتصادی مسلمانان را بهبود می بخشد بلکه به آنها فرصتی می دهد تا به بخشی از توسعه اقتصاد کشور تبدیل شوند.

به عکس زیر توجه کنید:

آیا سرمایه گذاری در تمام شرکت های موجود در بورس سهام مجاز است؟

فقط شركتهايي كه از نظر شرعي سازگار هستند مي توانید در آنها سرمايه گذاري کنید. انطباق شرعي شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار پويايي است و از اين رو در صورتي كه شركتي شريعت را به طور مستمر رعايت نكند ، بايد مراقب آن باشيد.

سهام شرکتهایی که درگیر فعالیتهای ممنوعه مانند خدمات مالی متعارف، فروش الکل،گوشت خوک، تنباکو، قمار، شرط بندی، تبلیغات تصویری ممنوع و سرگرمی بر اساس موسیقی ، فیلم و موارد دیگر مجاز نیستند توسط مسلمانان سرمایه گذاری شود!

حتما می دانید که معاملات بورس در قالب عقد بیع صورت می‌گیرد پس از لحاظ شرعی مانعی ندارد، البته برخی جنبه‌های بورس به شرح زیر مشروع نیست:

• جهل در معاملات سهام
• تبانی در معاملات سهام
• ارائه اطلاعات اشتباه و گمراه کننده
• انجام معاملات صوری و دستکاری ناعادلانه بازار
• معاملات مبتنی بر اطلاعات محرمانه داخلی
• دستکاری قیمت سهام

پس سرمایه گذاری اگر با عقل سلیم و به دور از مشکلات شرعی باشد، نه تنها حرام نیست، بلکه به تجارت و اشتغال زایی نیز کمک خواهد کرد.

سرمایه گذاری حلال چیست؟

من به تازگی در شرکتی خارجی سرمایه گذاری کرده ام که قرار است ماهانه به من سودی تعلق بگیرد. در ضمن قرار نیست مانند شرکتهای هرمی کسی را معرفی کنم. می خواستم بدانم حکم سودی که به من تعلق می گیرد چیست؟

سرمایه گذاری در شرکتهای خارجی اگر به استقلال و عزت مسلمانان ضربه ای وارد نمی کند و باعث دلبستگی و رفاقت خالصانه مسلمانان با آنها نمی شود اشکال ندارد؛ چنان که گرفتن ربا از غیر مسلمان به فتوای اکثر مراجع جایز است.

سرمایه گذاری انواع مختلف دارد و هر مورد شرایط خاص به خود را دارا است. نوعی از سرمایه گذاری به این صورت است که شما با در اختیار قرار دادن پول یا جنس خود شرط می کنید که بخشی از سود حاصل شده در اختیار شما قرار داده شود؛ نمونه این سرمایه گذاری مضاربه است. اما گاهی شما بخشی از یک شرکت را خریداری می نمایید و به این ترتیب مالک بخشی از آن شرکت می شوید در این صورت شما با صاحبان دیگر شرکت شریک شده اید مثل خرید سهام یک شرکت. هر یک از انواع سرمایه گذاری شرایط و احکام خاص خود را دارد که با مراجعه به رساله های توضیح المسائل مراجع به آنها دست پیدا می کنید.

برای بیان نظر فقها در مورد ارتباط اقتصادی با کشور های خارجی می گوییم:

شرکتی که در آن سرمایه گذاری می شود یا متعلق به مسلمانان است یا کفار (غیر مسلمان). در صورتی که متعلق به کفار است یا کشورهایی هستند که مسلمانان با آنها در حال صلح هستند یا این که روابط خود را با آن کشورهای کافر قطع کرده اند و هیچ قرار داد صلحی با آنها ندارند؛ اکنون اسرائیل مصداق بارز آن است.

الف. اگر شرکت از کشورهای اسلامی است قرارداد نباید ربوی باشد یعنی نباید شما سرمایه خود را به شرکتی قرض داده باشید و در مقابل شرط کرده باشید که آن شر کت پولی به شما پرداخت نماید یا کاری به نفع شما انجام دهد. [1]

ب. اگر شرکت های متعلق به کشورهای غیر مسلمانی است که با مسلمانان در حال صلح هستند نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرد:

1. فقها روابط اقتصادی مثل مضاربه و مشارکت با کفار اهل ذمه را مکروه می دانند و این کراهت را مخصوصا در موردی تاکید می کنند که مسلمان خود در معاملات مالی حاضر نباشد و مثلا پولش را به کفار داده باشد تا با آن کسب و کار کند [2] . در روایتی ابن رئاب می گوید شنیدم امام صادق(ع) فرمود: شایسته نیست مسلمان با اهل ذمه مشارکت کند و سرمایه ای به آنها بسپرد و ودیعه ای به آنها بدهد و با آنها خالصانه دوستی کند [3] . در روایت دیگری از امیر المومنین (ع) نقل شده که ایشان از مشارکت با یهودی و نصرانی و مجوسی کراهت داشتند مگر این که خود مسلمان در تجارت حضور داشته باشد [4] . بعضی دلیل این حکم را این طور می گویند که چون کفار به دلیل بی تقیدی نسبت به احکام اسلام ممکن است معاملات حرام از جمله بیع شراب یا معاملات ربوی انجام دهند به همین دلیل این معاملات مکروه است.

2. با این ارتباط اقتصادی، استقلال و عزت اسلام و مسلمانان نباید خدشه دار شود این شرط را فقها از آیه ای استفاده می کنند که می فرماید: خداوند هرگز کافران را بر مومنان تسلطی نداده است [5] . این آیه نشان می دهد خداوند هیچ قانون تشریعی و تکوینی را در جهت سلطه کفار بر مسلمانان قرار نداده است [6] . این نوع ارتباط مثل این است که شرکت طرف حساب شما مشغول استعمار مسلمانان منطقه ای از جهان باشد و سرمایه شما در این جهت صرف شود یا فعالیت شرکتی در جهت وابستگی علمی، اقتصادی یا صنعتی مسلمانان باشد.

3. ارتباط اقتصادی با کفار نباید باعث دلبستگی و محبت کفار در دل مسلمانان شود به طوری که مسلمان در اثر شراکت مالی از نظر روحی و اخلاقی به آنها کشش پیدا کند؛ در آیه ای از قرآن می فرماید: اى کسانى که ایمان آورده اید، یهود و نصارى را ولی (و دوست و تکیه گاه خود) انتخاب نکنید. آنها اولیای یکدیگرند، و کسانی از شما که با آنها دوستی کنید، از آنها هستند. خداوند، جمعیت ستمکار را هدایت نمى کند [7] . و در آیه دیگری می فرماید: ای کسانی که ایمان آورده اید دشمن من و دشمن خودتان را دوست نگیرید شما نسبت به آنها اظهار محبت می کنید در حالی که آنها به آنچه از حق برای شما آمده کافر شده اند. [8] این آیات نشان می دهند که هر چند داشتن رابطه اقتصادی با کفار جایز شمرده شده اما نباید باعث صمیمیت مسلمانان با کفار به حدی که در بین هم کیشان خود وجود دارد شود.

البته این به آن معنا نیست که مسلمانان در روابط خود با کفار حسن معاشرت و خوش برخوردی را کنار بگذارند چون خوش اخلاقی با دل دادگی و تأثیر پذیری از دیگران متفاوت است. در آیه ای می فرماید: خداوند شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که در راه دین با شما پیکار نکردند و از خانه و دیارتان بیرون نراندند نهی نمی کند [9] .

4. هر ارتباطی که توسط حکومت اسلامی منع شده باشد نیز باید ترک شود.

هر چند مسلمانان محدودیت هایی را در ارتباط با کفار باید رعایت کنند اما بسیاری از فقها معتقدند که مسلمانان از کفار می توانند ربا بگیرند [10] . البته این دسته از فقها تنها گرفتن ربا از کفار را جایز می دانند و ربا دادن مسلمان به کافر را جایز نمی دانند.

ج. قسم آخر شرکت های متعلق به کشورهای غیر مسلمانی است که با مسلمانان در حال صلح نیستند و حکومت اسلامی روابطی با آنها ندارد [11] . این دسته از کفار، کفار حربی نامیده می شوند و فقها هر گونه ارتباط اقتصادی با آنها را حرام می دانند [12] .

این کلیتی بود از مباحث مرتبط با سرمایه گذاری در کشورهای خارجی اعم از کشورهای مسلمان و غیر مسلمان. برای اظهار نظر دقیق تر در باره حلیت یا حرمت سرمایه گذاری، باید چگونگی فعالیت اقتصادی و قراردادی که بین دو طرف بسته شده مشخص باشد. این به دلیل اندک تفاوتی است که شرایط هر قرارداد نسبت به قراردادهای دیگر دارد. به عنوان مثال در مضاربه نمی توان سود قطعی برای سرمایه گذار قرار داد، بلکه سود حاصل شده باید به صورت نسبی بین عامل و سرمایه گذار تقسیم شود، در حالی که در اجاره، به طور قطعی اجاره مشخص می شود و ارتباطی به این ندارد که آیا منافع مال توسط مستاجر به طور کامل برداشت شده یا نه.

علاوه بر تاثیر نوع سرمایه گذاری در جایز بودن آن، نظر مرجع تقلید هر شخص، ملاک است. چون در بین فقها در مورد شرایطی که در سرمایه گذاری های مختلف باید رعایت شود اختلاف نظر وجود دارد. بنابر این برای دریافت جواب قطعی بیان نوع سرمایه گذاری و نام مرجع تقلید خود ضروری است.

[1] رجوع کنید به توضیح المسائل مراجع بخش قرض.

[2] طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقی 268 موسسة النشر الاسلامی 1420؛ شهید ثانی الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة ج 4 ص 203 مکتبة الداوری 1410.

[3] من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 229.

[4] الکلینی ، ابو جعفر محمد بن یعقوب ، الکافی ج5 ص 286 ، دار الکتب الاسلامیة ،1407.

[5] و لن یجعل الله للکافرین عل المومنین سبیلا قرآن سوره النساء آیه 141 ترجمه مکارم شیرازی، ناصر

[6] امام خمینی از این آیه برای نفی هر تسلطی از طرف کفار بر مسلمین استفاده کرده اند.امام خمینی کتاب البیع 543 موسسه اسماعیلیان سال 1410

[7] (یا ایها الذین آمنوا لاتتخذوا الیهود والنصارى اولیاء بعضهم اولیاء بعض فمن یتولهم منکم فانه منهم ان الله لایهدى القوم الظالمین.) مائده، 51 ترجمه مکارم شیرازی ، ناصر.

[8] الممتحنه 1 ترجمه ناصر مکارم شیرازی

[9] (لاینهاکم الله عن الذین لم یقاتلوکم فى الدین ولم یخرجوکم من دیارکم ان تبروهم و تقسطوا الیهم) ممتحنه، 7-8 ترجمه مکارم شیرازی،ناصر.

[11] محمود عبد الرحمان ، معجم المصطلحات و الالفاظ الفقهیة، ج 1 ص 328، بی تا ، بی جا.

[12] استفاده شده از مقاله: مهریزی، مهدی ، روابط اقتصادی مسلمانان با کافران ، مجله فقه شماره 7- 8 .

جامع المسائل، مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر کسی مقداری سرمایه داشته باشد که جنس است ولی بدهی اش بیشتر از سرمایه اش باشد می شود بدون سرمایه با او شریک شد و کمک کرد تا بدهی اش را بدهد؟

سرمایه گذاری احتیاج به پرداخت سرمایه دارد و الا در آنجا بصورت کارمند یا به شکل مضاربه باید عمل شود.

سرمایه گذاری با پول دیگران و پرداخت سود علی الحساب

اگر پولی را از کسی برای کار اقتصادی بگیریم و برای آن سود علی الحساب همانند سرمایه گذاری در پروژه های بانکی (سودی که در ابتدای کار مقدار مشخصی داشته و در پایان کار با احتساب ضرر و زیان کلی نرخ قطعی آن مشخص و کم یا زیاد شود) برای اطمینان سرمایه گذار مشخص کنیم حکم آن چیست؟

در صورتیکه با آن سرمایه کار کنند و سودی بیش از آن سود علی الحساب داشته باشند مانعی ندارد.

سرمایه گذاری و دریافت سود بدون رعایت شرایط مضاربه

اگر مبلغی را به فردی بدهیم که می دانیم با آن کار می کند و از او بخواهیم سودی به ما بدهد و دیگر شرایط مضاربه را معین نکنیم، آیا می تواند حمل بر مضاربه شود؟

این دریافت سود، ربا است. و در عقد مضاربه باید مدّت مضاربه، سهم بندی سود، مقدار سرمایه بعلاوه سایر شرایط مضاربه کاملاً مشخص باشد و عقدی است لازم الاجرا.

مضاربه با سرمایه گذاری در امور تولیدی و تجاری

آیا برای انجام مضاربه حتما باید در امور تجاری سرمایه گذاری کرد سرمایه گذاری حلال چیست؟ یا اینکه در امور تولیدی هم میتوان جهت مضاربه سرمایه گذاری کرد؟

شرط نيست سرمايه گذارى حتماً براى امور تجارى باشد، بلكه سرمايه‏ گذارى در امور توليد (صنعتى، كشاورزى و دامدارى و مانند اينها) را شامل مى‏ شود، بنابراين خريد سهام كارخانه‏ ها و استفاده از منافع آنها نيز صحيح است.

سرمایه گذاری و سپرده گذاری پول مسجد

اگر برای مسجد پولی جمع آوری شود برای مصارف لازمه، اما مقداری از آن اضافه بیاید ؛در این صورت آیا می توان با این پول معامله کرد و برای مسجد درآمد کسب نمود یا می توان به شخصی قرض داد یا می توان در بانک سپرده گذاری نمود؟

مصرف کردن این پول تنها در صورتى جایز است که رضایتِ دهندگان پول نسبت به آن جلب شود ولی در صورتی که الان مصرف لازمی نباشد می توانند آن را پس انداز کنند و سود آن تعلق به مسجد دارد و اگر کسی از هیات امنا خدمتی به مسجد کند فقط به اندازه حق الزحمه مربوط به همان خدمت می تواند برداشت کند.

حکم شرعی سود صندوق‌های سرمایه‌گذاری چیست؟

بسیاری از کسانی که در ایران یا کشورهای اسلامی اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند، سوال مهمی دارند و آن این است که آیا سرمایه‌گذاری و سودی که بابت آن دریافت می‌کنند، از نظر شرعی نیز حلال است یا خیر. کسب درآمد حلال برای بسیاری از سرمایه‌گذاران و کسانی که دسترنج خود را در جایی قرار می‌دهند تا از تورم حفظ شود، اهمیت دارد. به همین دلیل نیز در مطلب حاضر به بررسی حکم شرعی سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرایطی که برخی برای آن عنوان کرده‌اند، می‌پردازیم.

راه‌های سرمایه‌گذاری حلال چیست؟

به طور کلی سرمایه‌گذاری حلال به آن دسته از سرمایه‌گذاری‌ها گفته می‌شود که سود حاصل از سرمایه‌گذاری بین سرمایه‌گذار و کسی که سرمایه را مدیریت می‌کند، تقسیم شود و طرفین در سود و زیان آن شریک شوند. در اسلام چارچوب و عقودی هم برای این مساله پیشنهاد شده است. به عقیده بسیاری از فقها در نظر گرفتن درصد سود ثابت به نوعی ربا محسوب می‌شود. در مورد سود بانکی این موضوع با این شیوه که بانک وکیل سرمایه‌گذار می‌شود و از سوی سرمایه‌گذاران مبلغ جمع شده را در راهی شرعی سرمایه‌گذاری می‌کند، حل شده است. یکی دیگر از راه‌های سرمایه‌گذاری حلال مضاربه است. در مضاربه شما سرمایه خود را در جایی قرار می‌دهید و با آن داد و ستد انجام گرفته و در برابر آن درصدی از سود بین سرمایه‌گذار و کسی که سرمایه را مدیریت می‌کند، تقسیم می‌شود. در مضاربه اگر سرمایه‌گذاری به زیان منجر شود، فقط صاحب مال خسارت می‌بیند.

حکم شرعی معامله در بورس

زمانی که شما در بازار سهام سرمایه‌گذاری می‌کنید، در واقع بخشی از پولتان را صرف خرید بخشی از آن شرکت کرده‌اید و مالک قسمتی از آن هستید. به همین ترتیب هم در سود و زیان آن شریک می‌‎شوید. به همین دلیل نیز سرمایه‌گذاری در بورس تا جایی که خلاف قانون نباشد، حلال محسوب می‌شود. علاوه بر این، سرمایه‌گذاری‌های این چنینی می‌تواند بر ظرفیت تولیدی کشور اضافه کند و به همین دلیل شاید حتی برای اقتصاد کشور هم مفید باشد.

شرایط حلال بودن سرمایه‌گذاری در بورس و صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF)

کارشناسان فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در زمینه حلال بودن خرید و فروش سهام، دو شرط را برای حلال بودن سود داده شده از این صندوق‌ها عنوان کرده‌اند. عباس موسویان، عضو شورای فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در مورد سودی که از خرید و فروش سهام در بورس به دست می‌آید، اظهار کرده بود که به طور کلی از نظر مراجع در خرید و فروش سهام دو شرط وجود دارد. یکی آن که کالاهایی که شرکت تولید می‌کند، از مسیر حرام ایجاد نشده باشد و دیگر آن که شرکت فوق سود ربوی ندهد.

یکی از گزینه‌هایی که برای سرمایه‌گذاری وجود دارد و بسیاری نیز از آن استقبال می‌کنند، سرمایه‌گذاری در صندوق‌های قابل معامله در بورس است. این صندوق‌های سرمایه‌گذاری دسته‌بندی متفاوتی دارند و شامل صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام، صندوق درآمد ثابت و صندوق طلا می‌شوند. از جمله صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام می‌توان به صندوق آوای سهام کیان و صندوق آهنگ سهام کیان اشاره کرد. صندوق سکه طلا کیان نیز در زمینه طلا فعالیت می‌کند و صندوق درآمد ثابت کیان از صندوق‌های درآمد ثابت معتبر و خوب کشور است.

به عقیده کارشناسان مذهبی این حوزه، سود معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس حرام نیست. همچنین سرمایه‌گذاری و سود بردن از این صندوق‌ها تا جایی که خلاف قانون نباشد، اشکالی ندارد. عباس موسویان در این زمینه معتقد بود که بدون شک مسئولان بورس با موازین شرعی سودها را پرداخت می‌کنند.