شاخص بورس چیست؟ مهم ترین شاخص های بورس
به منظور سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه، فعالین این حوزه مؤلفه‌های مختلفی را مورد بررسی و ارزیابی خود قرار می‌دهند. به عبارتی برای کسب سود مناسب در خریدوفروش سهام شرکتهای بورسی، باید روند قیمت یا بازده سهام شرکت‌ها، سود شرکت در دوره‌های مختلف، روند بازدهی صنعت مربوطه و همینطور وضعیت بازار را مورد بررسی قرار داد. تمامی این اطلاعات در صورت‌های مالی شرکت‌ها که در دوره‌های متفاوت منتشر می‌شوند در دسترس عومم افراد قرار می گیرد. علاوه بر این ابزارها و روش های متفاوت دیگری در بازار سرمایه هستند که با استفاده از آن قادر به ارزیابی بازار خواهید بود. یکی از ابزارهای مهم در ارزیابی بازار سرمایه شاخص‌ها هستند، بنابراین سهامداران نیازمند استفاده از شاخص‌ها (Index) هستند که از این طریق بتوانند به اطلاعات عمومی قیمت یا بازدهی در میان تمام یا گروهی از شرکتهای بورسی دست پیدا کنند. شاخص از انواع مختلفی در بازار بورس تشکیل شده است.
تعریف شاخص بورس
کلمه شاخص در اصطلاح به معنای نماگر یا نشانگر و بیانگر عددی است که با استفاده از آن می‌توان تغییرات ایجاد شده در یک یا چند متغیر را طی یک بازه زمانی خاص مشاهده و بررسی کرد. از همین جهت شاخص را می‌توان نشان‌دهنده سطح عمومی پارامتری مشخص به طور معمول قیمت یا بازدهی در میان گروهی از متغیرهای مورد بررسی در بازار بورس تعریف کرد.
معمولاً رکود و یا رونق اقتصادی در بازار سرمایه با استفاده از پارامترهای مختلف قابل ارزیابی هستند که یکی از معیارهای سنجش آن، از طریق شاخص‌ها است؛ به بیان دیگر فعالان بازار سرمایه از این طریق می‌توانند وضعیت کلی بازار را بسنجند و تصمیمات مهم خود در حیطه معاملات را مدیریت کنند و حتی با استفاده از آن تغییرات احتمالی قیمتها را در آینده دنبال کنند. این موضوع نیز بسیار مورد توجه است است که سهامداران می‌توانند از طریق شاخص‌ها، به مقایسه تغییرات یک پدیده در دو زمان متفاوت بپردازند و بر آن قدرت تحلیل داشته باشند؛ در مجموع شاخص ابزاری برای مقایسه تغییرات گروهی چند پدیده با یکدیگر است. در این میان با استفاده از شاخص قیمت می‌توان صنایع مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد.
انواع شاخص‌های شرکتهای بورسی چیست؟
در بورس اوراق بهادار تهران انواع شاخص به شرح زیر هستند:
- شاخص کل قیمت
- شاخص بازده نقدی
- شاخص قیمت و بازده نقدی
- شاخص صنعت و شاخص مالی
- شاخص سهام آزاد شناور
- شاخص بازار اول و بازار دوم
- شاخص 50 شرکت برتر
- شاخص 30 شرکت بزرگ
در نظر داشته باشید که هر یک از شاخص‌ها با توجه به پارامتر مورد بررسی در نهایت به شاخص قیمت و شاخص بازدهی تقسیم میشود و معنا و مفهومی را در بر دارند که بر اساس متغییر‌های مورد نظر قابل تفکیک هستند؛ به عنوان نمونه شاخص کل تمامی شرکتهای بورس را در برمی‌گیرد، شاخص صنعت شرکتهای تولیدی و شاخص مالی شرکتهای گروه خدمات مالی و سرمایه‌گذاری را شامل میشود. در ادامه به شرح جزئی از انواع شاخص‌ها می پردازیم.
شاخص کل بورس چیست؟
شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار که به اختصار آن را شاخص کل می‌گویند، نشان دهنده تغییرات سطح عمومی قیمتها در کل بازار بوده و به نوعی بیانگر میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار است. همینطور به این نکته دقت نمایید که شاخص کل، میزان سود نقدی پرداختی به سهامداران را نشان نمی‌دهد. به عنوان مثال وقتی گفته میشود شاخص کل ۳۰ درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکتهای بورسی به میزان ۳۰ درصد نسبت به سال پایه، افزایش پیدا کرده است .در نظر داشته باشید که شاخص کل به صورت لحظه ای در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس به نشانی www.tsetmc.com قابل بررسی و مشاهده است. و شما در هر لحظه می توانید به آن دسترسی داشته باشید و با استفاده از آن تا حدی نسبت به بازار شناخت پیدا کنید.
شاخص بازده نقدی (TEDIX)
تغییرات شاخص بازده نقدی، نشانگر میانگین بازده ناشی از پرداخت سود نقدی شرکتهای بورسی به سهامداران است. این سود در انتهای سال مالی شرکت ها تحت عنوان جلسه مجمع مورد ارزیابی قرار گرفته می شود و به سهامداران شرکت تخصیص پیدا می کند. لذا در نظر داشته باشید که وقتی شاخص سود نقدی رو به کاهش است، شرکت‌ها به طور میانگین سود کمتری را به‌صورت نقد بین سهامدارانشان تقسیم می‌کنند.
شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX)
حتما در بررسی و مشاهده اخبارها به گوشتان خورده است که از شاخص بازار بورس صحبت می شود. این شاخص همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانه‌ها از آن به عنوان شاخص بورس تهران صحبت میشود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس است و تمامی سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه به صورت روزانه پیگیر تغییرات این شاخص در حواشی اخبار و هیجانات هستند.
شاخص صنعت و شاخص مالی
همان طور که می دانید به صورت کلی تمامی شرکتهای بورسی در دو بخش صنعتی و مالی تقسیم می‌شوند. در بخش صنعتی شرکتهای تولیدی و صنعتی نظیر مخابرات، خودروسازی، سیمان، پتروشیمی و … قرار دارند و در بخش مالی نیز بانک‌ها، شرکتهای سرمایه‌گذاری، بیمه و… حضور دارند. در این میان شاخص صنعت نشان‌دهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکتهای فعال در بخش صنعت و شاخص مالی نیز میانگین تغییرات قیمت سهام شرکتهای فعال در بخش مالی است. همینطور در بخش صنعت و بخش مالی نیز قادر هستند که به صنایع تشکیل‌دهنده تقسیم شوند و شاخص هر یک از این صنایع جداگانه محاسبه شود؛ به عنوان نمونه شاخص صنعت خودروسازی متوسط تغییرات قیمت شرکتهای فعال در صنعت خودروسازی را نشان می‌دهد.
شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
در مجموع سهام شرکتهای بورسی توسط سهامداران حقیقی و حقوقی خریداری میشود و معمولاً سهامداران حقوقی مالکان پرنفوذی در شرکتهای بورسی به شمار آمده و در صورت خریداری سهام شرکتهای بورسی، درصد بالایی از سهام شرکت را تصاحب می‌کنند. با توجه به این موضوع، به میزان سهامی که معمولاً در شرکتهای بورسی در اختیار سهامداران حقیقی قرار دارد و مداوم در بازار خریدوفروش میشود، سهام شناور آزاد گفته میشود. به منظور کسب اطلاعات بیشتر راجع به این نوع از شاخص در بازار بورس باید دقت داشته باشید که هر مقدار سهام شناور آزاد یک شرکت در بازار بورس بیشتر باشد، فرآیند سرمایه گذاری در آن شرکت از ریسک کمتری برخوردار است اما در عوض نباید توقع افزایش قیمت لحظه‌ای در سهم را داشته باشید. شرکت‌هایی که سهام شناور آزاد کمتری دارند از نظر سرمایه‌گذاری پر ریسک بوده و پتانسیل بالایی برای تغییر قیمت لحظه‌ای را دارند.
شاخص بازار اول و بازار دوم
بورس اوراق بهادار بر اساس مؤلفه‌های مختلف نظیر میزان سرمایه، تعداد سهامداران، وضعیت سودآوری، تعداد سهامی که توسط سهامداران حقیقی در بازار خریدوفروش میشود یا اصطلاحاً سهام شناور آزاد و …شرکتهای بورسی را دسته‌بندی کرده است. بر اساس این تقسیم‌بندی، شرکت‌هایی که شرایط بهتری داشته باشند در بازار اول و دیگر شرکتهای بورسی در بازار دوم دسته‌بندی می‌شوند. در این میان شرکت‌هایی که در بازار اول حضور دارند نیز به دو دسته تابلو اصلی و فرعی تقسیم می‌شوند. برای هر یک از این دسته‌بندی‌ها یک شاخص وجود دارد که میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌هایی را نشان می‌دهد که در این گروه‌ها حضور دارند.
شاخص ۵۰ شرکت برتر
معمولاً هر سه ماه یک‌بار، ۵۰ شرکت برتر در بورس اوراق بهادار معرفی می‌شوند که سهام این شرکت‌ها نسبت به سایر شرکتهای موجود در بورس اوراق بهادار، قابلیت نقدشوندگی بیشتری را دارد و از مزایای خاص دیگری بهره‌مند هستند. شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین قیمت سهام این ۵۰ شرکت برتر را نشان می‌دهد. این شرکت‌ها در طول روز، به تعداد قابل توجهی خریدوفروش می‌شوند و سهامداران به راحتی می‌توانند سهام این شرکتهای بورسی را خریدوفروش کنند. از همین رو این سهم ها مورد استقبال اکثر سرمایه‌گذاران در بازار بورس قرار گرفته می‌شوند.
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ نیز میانگین تغییرات قیمت سهام ۳۰ شرکت بزرگ بورس را نشان می‌دهد. معیار انتخاب این ۳۰ شرکت نیز بر اساس اندازه شرکت است و اندازه شرکت‌ها نیز از ارزش روز بازار سهم تعیین میشود که ارزش روز بازار سهام از حاصل‌ضرب قیمت سهم در تعداد سهام منتشر شده شرکت به دست می‌آید. شاخص ۳۰ شرکت بزرگ تغییرات قیمت سهامی را نشان می‌دهد و اگر چه این شرکتهای بورسی کمتر از ده درصد تعداد شرکتهای بورسی را تشکیل می‌دهند اما بیش از ۷۰ درصد ارزش بورس تهران را به خود اختصاص داده‌اند و تغییرات قیمت آنها می‌تواند اثر بزرگی بر شاخص بورس و کل داشته باشد. این شاخص هر سه ماه یک‌بار به‌روزرسانی میشود.
سخن آخر
در این بخش اطلاعات جامع و کاملی راجع به شاخص بورس و انواع آن، در اختیار شما قرار گرفت. لذا افراد به منظور سرمایه‌گذاری در هر بازار باید ابتدا وضعیت آن بازار را مورد ارزیابی قرار دهند؛ بازار سرمایه نیز از این قضیه مستثنی نیست. شاخص‌ها یکی از ابزارهایی هستند که وضعیت بازار سرمایه را طی دوره‌های قبل و جاری نشان می‌دهد این نکته را در نظر داشته باشید که افزایش شاخص کل، به معنی سودآوری تمام شرکتهای بورسی نیست و همینطور بالعکس. شما علاوه بر در نظر گرفتن عملکرد شاخص بورس بازار باید مؤلفه‌های گوناگون دیگر را نیز به‌منظور سرمایه‌گذاری یا خریدوفروش سهام در نظر داشته باشید. توجه داشته باشید که علاوه بر شاخص ها شما باید از ابزارهای دیگری نظیر تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال به منظور ارزیابی بازار استفاده نمایید.
سوالات رایج شاخص بورس
ممکن است در بعضی مواقع، قیمت سهم‌ها در بازار بیشتر از ارزش واقعی آنها باشد، در این وضعیت «اصلاح شاخص بورس» به وجود می‌آید که این امر یک حرکت مثبت برای شفاف‌تر شدن بازار و فرآیند سرمایه‌گذاری در بورس است. شایان ذکر است اصلاح شاخص بورس با ریزش شاخص متفاوت است. در ریزش شاخص هجوم سهامداران برای فروش سهام، قیمت سهام را به حدی کاهش می‌دهد که قیمت سهام از ارزندگی واقعی آن به مراتب کمتر میشود در صورتی که فرآیند اصلاح شاخص بورس این چنین نیست.
آشنایی با مفهوم شاخص در بورس و انواع آن
سرمایه‌گذاری در تمام بازارهای مالی به ویژه بازار بورس، نیازمند یک معیار برای ارزیابی عملکرد می‌باشد. بسیار اهمیت دارد که سنجش بازارها توسط معیارهای استاندارد انجام شود. از معیارهای بسیار مهم که به کمک آنها می‌توان وضعیت گذشته و حال بورس را در ابعاد مختلف بررسی کرد، می‌توان به شاخص‌های بورسی اشاره کرد. تحلیل‌گران بازار سرمایه که بر اساس تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال، تابلوخوانی یا ترکیبی از این روش‌ها فعالیت می‌کنند، به کمک این شاخص‌ها می‌توانند روند قیمتها و وضعیت شرکتهای بورسی را به‌راحتی و با دقت بیشتری ارزیابی کنند. برای آشنایی بیشتر با مفهوم شاخص در بورس و کاربرد و انواع آن، با ادامه‌ی این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ همراه باشید.
تعریف شاخص در بورس
شاخص در لغت به معنای نماگر یا نشانگر و در حالت کلی عددی است که با استفاده از آن می‌توان تغییرات ایجاد شده در یک یا چند متغیر را در بازه‌های زمانی مشخص مشاهده نمود. در بازار سرمایه هم شاخص یا INDEX، معیاری است که به واسطه‌ی آن خیلی سریع و راحت می‌توان فهمید که بازار به صورت کلی در چه وضعیتی به سر می‌برد. به زبان ساده‌تر، شاخص در بورس در واقع، نمونه‌ای از سهام مبادله شده در بورس است که اطلاعات کلی در رابطه با بازار را در اختیار افراد قرار می‌دهد. دقت داشته باشید که برای بررسی کلی بازار می‌توان از شاخص بورس استفاده کرد اما برای بررسی عملکرد یک یا چند سهم باید وضعیت هر یک را جداگانه مورد بررسی قرار داد. زمانی‌که گفته میشود مثلاً بازار ۱۰۰ واحد سود کرده است، منظور از بازار یک شاخص می‌باشد.
مهم‌ترین شاخص‌های بورسی
شاخص در بورس با توجه به معاملات روزانه، تغییر میکند و عوامل متعددی همچون قیمت، بازارها، حجم معاملات و …، بر مقدار آن اثرگذار است. اما به دلیل گستردگی عوامل موثر بر شاخص، شاخص‌های بورسی به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که هرکدام از آنها موارد متفاوتی را به سهامداران نشان می‌دهند. سرمایه‌گذاران می‌توانند بر اساس هدفی که دارند از این شاخص‌ها برای سنجش سرمایه‌گذاری خود استفاده نمایند. در ادامه به معرفی و بررسی مهم‌ترین شاخص‌های موجود در بازار خواهیم پرداخت.
۱. شاخص کل (هم‌وزن) از انواع شاخص در بورس
شاخص کل (هم‌وزن) از انواع شاخص در بورس
از آنجایی‌که تاثیرگذاری شرکت‌ها با سرمایه‌ی بزرگتر بر شاخص کل بیشتر است، فعالان بازار آن را معیار مناسبی برای تعیین عملکرد بازار نمی‌دانند. در محاسبه‌ی شاخص هم وزن که از انواع شاخص در بورس می‌باشد، از تعداد سهام شرکت‌ها استفاده نمی‌شود. به همین منظور شاخص هم‌وزن معیار مناسب‌تری برای تعیین عملکرد تمامی شرکتهای حاضر در بورس به‌دست می‌دهد. در شاخص کل هم‌وزن، شرکتهای پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه‌ی شاخص کل سهیم هستند؛ یعنی نوسان شرکتهای کوچک درست به اندازه نوسان شرکتهای بزرگ بررسی و محاسبه خواهد شد. برای مثال هنگامی که شاخص کل بورس مثبت باشد اما شاخص هم‌وزن منفی باشد و کاهش یافته باشد بدین معنی است که تنها چند شرکت بزرگ در بازار با افزایش قیمت همراه بودند و اغلب سهام بازار دارای قیمت منفی هستند.
۲. شاخص کل TEDPIX
شاخص کل TEDPIX
شاخص کل TEDPIX (Tehran Exchange Price Index)، شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی است و از پرکاربردترین شاخص‌ها در بین فعالان بازار سرمایه می‌باشد. درواقع، این شاخص همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانه‌ها از آن به عنوان شاخص بورس تهران صحبت میشود. شاخص کل TEDPIX، بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار است. به بیان دیگر تغییرات شاخص کل، بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است. نکته‌ای که در خصوص این نوع از شاخص کل باید در نظر داشت آن است که افزایش یا کاهش عدد شاخص کل به معنای سود یا زیان تمام شرکتهای فعال در بازار سرمایه نیست چرا که این شاخص بیانگر میانگین بازدهی کل شرکت‌هاست و ممکن است در این میان شرکتی سود و شرکت دیگر ضرر کرده باشد.
نکته: وضعیت شرکتهای بزرگ فعال در بورس، اثر بسیاری بر روی شاخص کل دارد و می‌تواند آن را تحت تاثیر مستقیم خود قرار دهد؛ بنابراین هر چه شرکت‌ها بزرگتر باشند و سرمایه‌ی بیشتری داشته باشند، تاثیر بیشتری بر روی این نوع از شاخص در بورس خواهند داشت. به‌عنوان مثال تاثیرگذاری تغییرات قیمت شرکتهای بزرگی همانند فولاد مبارکه و صنایع پتروشيمی خليج فارس خیلی بیشتر از تاثیرگذاری شرکتهای کوچکی مانند قند هکمتان یا سیمان خاش بر شاخص کل است.
۳. شاخص قیمت ( هم‌وزن)
شاخص قیمت (هم‌وزن)
شاخص قیمت هم وزن، یکی دیگر از انواع شاخص در بورس است که در آن، شرکتهای پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه‌ی شاخص قیمت سهیم هستند. در واقع در شاخص‌های قیمت از نوع هم‌وزن، وزن تمام شرکت‌ها در محاسبه‌ی شاخص یکسان در نظر گرفته میشود و تغییرات شاخص گویاتر است. این امر موجب میشود تا بتوان وضعیت عمومی بازار را بهتر درک کرد. نکته‌ای که باید دقت داشته باشید این است که در این نوع شاخص هم نوسانات مثبت و منفی شرکتهای کوچک، به اندازه نوسانات مثبت و منفی شرکتهای بزرگ، تاثیرگذار است.
۴. شاخص قیمت TEDPIX از انواع شاخص در بورس
شاخص قیمت TEDPIX که از اصلی‌ترین انواع شاخص در بورس می‌باشد، بیانگر روند عمومی تغییر قیمت سهام همه شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. برخلاف شاخص کل، سود تقسیمی شرکت‌ها در این شاخص لحاظ نمی‌شود. برای مثال، چنانچه شاخص قیمت بورس در مدت یکسال ۲۰ درصد رشد داشته باشد، به این معناست که سطح عمومی قیمتها در بورس نسبت به یکسال گذشته به طور متوسط ۲۰ درصد رشد داشته است. دقت داشته باشید که در این نوع از شاخص هم مثل شاخص کل، وزن شرکت‌ها در تاثیر آنها بر شاخص قیمت موثر است؛ یعنی هرچه شرکت بزرگتر باشد، تاثیر آن بر شاخص قیمت نیز بیشتر خواهد بود. در شاخص قیمت، بر خلاف شاخص کل، فقط قیمت سهام شرکتهای بورسی در فرمول شاخص لحاظ میشود. حال آن که در شاخص کل علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکت‌ها هم در محاسبه‌ی شاخص مورد محاسبه قرار خواهد گرفت.
۵. شاخص سهام آزاد شناور TEFIX
شاخص سهام آزاد شناور TEFIX
بخشی از سهام یک شرکت سهامی که دارندگان آن آماده‌ی عرضه و فروش آن هستند، را سهام شناور آزاد (Free float) می‌گویند که انتظار می‌رود این بخش از سهام شرکت در آینده‌ای نزدیک قابل معامله باشد. الباقی سهام شرکت هم که به طور عمده میزان زیادی است، در اختیار افراد حقوقی که سهامداران عمده‌ی شرکت هستند، قرار دارد. مالکان سهام شناور آزاد قصد ندارند با حفظ آن در مدیریت شرکت مشارکت کنند. با توجه به این تعریف، شاخص سهام آزاد شناور TEFIX، بیانگر میانگین تغییرات میزان سهام شناور آزاد (که همان میزان سهام در اختیار سهامداران حقیقی است) می‌باشد. این نوع از شاخص در بورس نشان‌دهنده‌ی وضعیت سهام در حال معامله در بازار بوده و به همین دلیل معیار مناسبی برای تحلیل نقدشوندگی سهام مورد توجه سرمایه‌گذاران است. در واقع، سهام شناور آزاد آن دسته از سهامی هستند که در بازار خرید و فروش میشود.
محاسبه شاخص سهام شناور آزاد، مشابه شاخص کل است. با این تفاوت که در وزن‌دهی شرکتهای موجود در سبد شاخص، به جای استفاده از کل سهام منتشر شده، تنها از سهام شناور آزاد شرکت‌ها استفاده میشود. هدف اصلی استفاده از سهام شناور آزاد که از انواع بسیار مهم شاخص در بورس می‌باشد، در محاسبه‌ی شاخص‌ها، در اصل پیگیری رفتار قسمتی از بازار است که از قدرت نقدشوندگی بیشتری برخوردار باشد.
انواع دیگر شاخص در بورس
در بورس اوراق بهادار تهران، انواع دیگری از شاخص در بورس نظیر شاخص مالی، شاخص صنعت، شاخص قیمت به تفکیک هر صنعت و شاخص قیمت ۵۰ شرکت بزگ و شاخص ۳۰ شرکت بزرگ وجود دارد. هر یک از این شاخص‌ها در واقع یک زیر شاخص از کل بازار سرمایه هستند. به عنوان مثال تغییرات شاخص صنعت بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در شرکتهای تولیدی است و تغییرات شاخص مالی نیز بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در گروه خدمات مالی و سرمایه‌گذاری است.
سخن آخر
در این مقاله از سایت آموزش چراغ به بررسی مفهوم شاخص در بورس و معرفی برخی از مهم‌ترین انواع شاخص پرداختیم. گفتیم که شاخص‌های بورسی معیاری برای ارزیابی روند بازار و قیمت سهام شرکت‌ها هستند و بنابراین شناخت آنها بسیار مهم است. بررسی شاخص‌ها، مخصوصاً در زمان رکود یا رونق بازار، بسیار مهم است و روند آینده‌ی قیمت را بهتر نشان می‌دهد. با کمک شاخص‌ها نه تنها می‌توان روند کلی بازار یا قیمت سهام را بررسی کرد، بلکه می‌توان به مقایسه سهام و صنایع مختلف نیز پرداخت. دقت داشته باشید که برای بررسی وضعیت سهام باید شاخص‌های مختلف در کنار هم مورد توجه قرار گیرند. معامله‌گران با توجه به نیازمندی خود از این شاخص‌ها برای سنجش بازار و سبد سرمایه‌گذاری خود استفاده می‌کنند.
چراغ ، به‌عنوان پلتفرم آموزش و کاریابی در تلاش است تا با بیان نکات آموزشی مهم در زمینه‌ی کار و سرمایه‌گذاری به شما برای رسیدن به موفقیت در این زمینه‌ها کمک نماید.
علت افت و نوسان شاخص بورس در روزهای اخیر چیست؟
تهران- ایرنا- یک کارشناس بازار سرمایه درباره دلایل افت شاخص بورس، به روند معاملات در این بازار اشاره و پیش‌بینی کرد: از نظر تحلیل تکنیکالی، نیاز کنونی بازار سهام این است که شاخص بورس برای مدتی موقت در محدوده‌های فعلی باقی بماند.
«عرفان هودی» امروز (سه‌شنبه) در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا به نوسان این روزهای معاملات بازار سهام و ترس سهامداران از افت شاخص بورس اشاره و گفت: روندی معقول در وضعیت فعلی معاملات بازار سهام حاکم است، طبیعت معاملات بورس بدین صورت است که شاخص بورس بتواند کف محکمی را از خود بسازد تا از این طریق شاهد فراهم شدن زمینه‌های لازم برای حمایت دوباره از روند صعودی بازار باشیم.
وی با بیان اینکه بهترین محدوده برای کف سازی شاخص کل بورس، کانال یک میلیون و ۵۳۰ هزار واحد تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد است، اظهار داشت: در حال حاضر نیز بازار به دنبال چنین اتفاقی است و در این محدود نوسان میکند.
هودی روند نزولی شاخص کل بورس در برخی از روزهای معاملاتی بازار را یادآور شد و افزود: از نظر تحلیل های تکنیکالی، نیاز کنونی معاملات بازار سهام این است که شاخص کل به لحاظ زمانی برای مدتی موقت در محدوده‌های فعلی باقی بماند.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: فعالان حاضر در بازار در وضعیت فعلی بازار و به منظور جلوگیری از ضرر و زیان‌های احتمالی می‌توانند به صورت تک سهم، معاملاتی را در این بازار انجام دهند تا در نهایت از این برهه عبور کنیم و بعد از آن با انتخاب سهام درست، سرمایه های خود را وارد بازار سهام کنند.
وی تاکید کرد: تا چند روز آینده نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی را از وضعیت بازار ارائه داد، بلکه اکنون معاملات بازار به منظور کف سازی مهم روندی خنثی را در پیش گرفته است.
هودی با بیان اینکه سهامداران در وضعیت فعلی بازار نباید نگرانی چندانی را از نوسان‌های ایجاد شده در بازار داشته باشند، افزود: افت و خیزهای موجود در بازار بعد از حدود سه ماه روند صعودی و نزدیک شدن شاخص کل بورس به کانال یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد طبیعی است که با عبور از این کانال می توان شاهد روزهای بهتر در معاملات بازار سهام باشیم.
هودی به تاثیر مهم تصمیمات دولت و تیم اقتصادی در زمینه نرخ ارز تاکید کرد و گفت: تصمیمات اتخاذ شده در خصوص نتیجه مذاکرات وین و بازگشت آمریکا به برجام از جمله مسایلی هستند که می‌توان تاثیر مستقیم آن را در معاملات بازار مشاهده کرد.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه این مسایل هر یک به تنهایی تاثیر خود را در معاملات بازار خواهند گذاشت، اظهار داشت: باید منتظر ماند و شاهد شفاف سازی های صورت گرفته نسبت به اتخاذ تصمیمات اثرگذار در بازار بود و در انتها نسبت به آینده این بازار پیش بینی دقیقی را ارائه کرد.
به گزارش ایرنا، بیشتر کارشناسان حاضر در بازار معتقدند که بازار سهام تا پایان سال جاری تحت تاثیر تورم موجود در اقتصاد کشور، روند مثبتی را تجربه کرده و صعودی باشد.
شاخص کل در بازار بورس امروز (سه‌شنبه، ۱۶ شهریورماه) ۱۵ هزار و ۳۹۷ واحد کاهش داشت و در نهایت در کانال یک میلیون و ۵۲۳ هزار واحدی قرار گرفت.
معرفی شاخص های کلان اقتصادی: شاخص حرص و ترس (VIX و FGI)
تحلیل سیستم‌ها وقتی تعداد اجزای سیستم بسیار زیاد است، چندان ساده نیست.
حالا تصور کنید که هر جزء سیستم، خود موجود پیچیده‌ای مانند انسان باشد.
جامعه، بورس کالا (شامل معامله‌هایی مانند نفت) و بورس اوراق بهادار، نمونه‌هایی از این سیستم‌های پیچیده هستند که شناخت رفتار و تحلیل آنها چندان ساده نیست. طبیعتاً تعریف شاخص هم برای این سیستم‌ها دشوارتر و چالش برانگیز‌تر است.
وقتی با مفهوم شاخص آشنا شدیم گفتیم که تحلیل‌گران، علاقه‌ی زیادی به تعریف شاخص‌ها و ارزیابی دائمی آنها دارند.
بر اساس همین منطق، برخی از تحلیل‌گران بازارهای مالی و سیستم‌های انسانی، معتقدند که می‌توان شاخص‌هایی مشابه مفهوم هیجان را در سیستم‌ها تعریف کرد و از این شاخص‌ها برای تحلیل و پیش‌بینی رفتار سیستم استفاده کرد.
مثلاً می‌توان برای بورس یا برای بازار مسکن از شاخص حرص در بازار و یا شاخص ترس در بازار استفاده کرد.
تمرین:
با توجه به بازارهایی که به آن علاقه دارید (بورس، نفت، مسکن، طلا، ارز یا هر بازار دیگر)، چقدر مفاهیم حرص و ترس را در تحلیل آن بازار قابل استفاده یا قابل مشاهده می‌دانید؟
برخی از دوستان متممی که به این درس علاقه مندند: محمود محمدی ، علی ، حمید م ، سعیدحمیدی فرد ، مهدی خانی
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری آشنایی با سیستم کنترل مدیریت به شما پیشنهاد میکند:
چند مطلب پیشنهادی از متمم:
برخی از سوالهای متداول درباره متمم (روی هر سوال کلیک کنید)
متمم مخففِ محل توسعه مهارتهای من است؛ یک فضای آموزشی آنلاین برای بحث‌های مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به صفحه‌ی درباره متمم مراجعه کنید.
ما برای هر یک از درسهای متمم، یک نقشه راه داریم که به یادگیری آن درس کمک میکند.
می‌توانید با مراجعه به صفحه نقشه راه یادگیری، عنوان درسهای مختلف متمم را ببینید.
همچنین می‌توانید دوره MBA متمم را ببینید.
شما می‌توانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به چیزی در حدود نصف درسهای متمم دسترسی خواهید داشت.
پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به کاربر ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را می‌توانید به صورت ماهیانه (۷۴ هزار تومان)، فصلی (۱۹۰ هزار تومان)، نیم‌سال (۳۴۵ هزار تومان) و یکساله (۵۸۵ هزار تومان) بخرید.
برای اطلاعات بیشتر لطفاً به صفحه‌ی ثبت نام مراجعه کنید.
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که می‌توانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
۹۵ نظر برای معرفی شاخص های کلان اقتصادی: شاخص حرص و ترس (VIX و FGI)
پرطرفدارترین دیدگاه به انتخاب متممی‌ها در این بحث
نویسنده‌ی دیدگاه : مهدی جلالی
یکی از دوستان که در زمینه خرید و فروش املاک فعالیت میکند، داستان جالبی برایم تعریف کرد:
حدود 15 سال پیش، یکی از شهرک‌های مسکونی درحال ساخت اطراف اصفهان، رونق بسیار زیادی از نظر ساخت و ساز و خرید و فروش ملک داشت. علت آن هم نزدیکی و دسترسی سریع به مرکز شهر بود. تا اینکه یک شایعه باعث ترس مالکین و افت قیمتها شد. شایع شده بود که به گفته سازمان زمین‌شناسی، اراضی آن منطقه دارای سنگهای معدنی اشعه زاست، و اصلا قابل سکونت نبوده، و زندگی درازمدت در آن منطقه باعث ایجاد انواع بیماریهای سرطانی میشود! در آن مقطع، همه فروشنده شده بودند، و هرروز قیمتها درحال پایین آمدن بود. تا اینکه مطابق انتظار، سازمان زمین‌شناسی آن شایعه را تکذیب کرد و رونق به بازار مسکن در آن شهرک برگشت. البته با این تفاوت که متراژ وسیعی از زمینهای شهرک در مالکیت افراد خاصی قرار گرفته بود. آن شهرک (سپاهانشهر) در حال حاضر یکی از مناطق گرانقیمت اصفهان است.
مورد دیگری که در همین بازار املاک، در شهر مشهد مشاهده کردم، مربوط به سال 86 یا 87 میشد. من برای انجام پروژه‌ای، مجبور بودم یکسال در شهر مشهد زندگی کنم، و در اوقات فراعتم در زمینه فروش املاک کسب تجربه میکردم.
آنوقتها در شهر مشهد خیلی مرسوم شده بود زمینهای اطراف شهر که عمدتا کاربری کشاورزی داشتند، اما بدلیل بیابانی بودن و نبود آب، حتی کشاوزی هم در آن انجام نمیشد را به قیمت بسیار ارزان و بصورت مشاع میفروختند. مثلا شما 100 متر زمین را میخریدید 1 میلیون تومان. اما این 100 متر زمین شما از 20 هکتار سند مادر شاخص بازار چیست؟ بصورت مشاع تفکیک شده بود و اتفاقا سند رسمی سیم و سرب هم به شما میدادند. منتها ایراد قضیه این بود که اصولا این زمینها به هیچ دردی نمیخورد، و اگر قرار بود روزی تغییر کاربری داده شوند، منوط به گسترش شهر مشهد به اندازه 2 برابر شهر تهران بود! خریدار این زمینها هم بیشتر اقشار کم درآمد جامعه بودند که به امید پس اندازی برای فرزندانشان چند قطعه از آن را خرید میکردند. یا بعضا زائرین و مسافرینی که از موقعیت آن زمینها چندان اطلاعی نداشتند؛ معمولا بنگاهدارها و سرمایه گذاران حرفه ای املاک به سراغ این نوع زمینها برای سرمایه گذاری نمیرفتند.
در یک بازه زمانی سه ماهه، یکی از همین زمینها طرفدارهای زیادی پیدا کرد. بنگاهها هر روز مشتریانی داشتند که خواستار 100 متر مشاع از همان قطعه زمین بودند. اما مشکل اینجا بود که اصلا از آن قطعه زمین در بازار گیر نمی آمد. هیچکس نمیدانست مالک آن کجاست، و فقط با استعلامهایی که از اداره ثبت انجام داده بودند متوجه شده بودند که این زمین یک مالک خصوصی دارد. تا اینکه بالاخره بعد از سه-چهار ماه سر و کله مالک پیدا شد، و هر سند مشاع 100 متری از آن زمین را 800 هزار تومان قیمتگذاری کرد. این درحالی بود که همچنان تقاضا برای خرید این زمین در بنگاهها بالا بود. افراد زیادی مجذوب قیمت پایین و تقاضای بالای آن شدند و در مدتی کوتاه کل آن زمین توسط سرمایه گذارانی که تا قبل از این تمایلی به سرمایه گذاری بر روی اینگونه املاک نداشتند خریداری شد، و قیمت آن تا 1600 برای هر سند 100 متری بالا رفت. بعد از آن، خیلی از سرمایه گذاران ( یا به اصطلاح بورسی ها) تعدادی سند سیم و سرب از آن زمین در دست داشتند اما دیگر خریداری وجود نداشت! انگار آن همه تقاضا یکباره دود شد و به هوا رفت.
بعدتر، کاشف به عمل آمد که مالک آن زمینها، تعداد زیادی افراد را استخدام کرده تا با مراجعه به بنگاههای املاک، تقاضا را برای زمینهایش بالا ببرند. همین اقدام، باعث سینرژی در تقاضا شده و دیگران هم ناخواسته به این بازی دامن زدند. بعد از اینکه همه به نتیجه رسیدند این قطعه زمین خیلی خوب است و خریدار برای آن وجود دارند، مالک زمینها با یک سفر چند روزه به مشهد، از حرص بوجود آمده در بازار نهایت استفاده را برد.
پی نوشت: شاید این کامنت من ارتباط چندانی با موضوع شاخص های VIX و FGI نداشت. اما خاطراتی بود که من از تاثیر حرص و ترس در بازار داشتم، و متاسفانه هر روز هم شاهد موراد کوچک و بزرگی از این نوع سوء استفاده از هیجانات مشتری در بازارهای مختلف هستم.
شاخص بورس چیست؟ از نمودار شاخص بورس چه می‌دانید؟
بورس اوراق بهادار که این روزها جایگاه ویژه‌اي در ميان صاحبان سرمايه پیداکرده است، داراي اصطلاحات ویژگی‌هایی است كه فعالان اين عرصه بايد آگاهي كافي در اين زمينه داشته باشند و به‌اصطلاح عاميانه چم‌وخم آن را بشناسند. شاخص بورس ازجمله فاكتورهاي اصلي بازار بورس به شمار مي‌آيد كه آشنايي با آن و كاربردهايش در روند سرمايه‌گذاري فعالان اين بازار تأثیر بسزايي دارد. در اين گفتار سعي شده اطلاعات لازم براي اينكه بدانيد شاخص بورس یعنی چه و چطور بر مبناي نمودار شاخص بورس سرمايه‌گذاري كنيد؟ ارائه شود.
شاخص صنعت چیست؟ شاخص صنعت مالی چیست؟ منظور از شاخص صنعت خودرو یعنی چه؟ شاخص صنعت دارویی بیانگر چیست؟ همان‌طور که از موضوعات سؤالات مشخص است. در این مقاله می‌خواهیم به تعریف این مفاهیمی مانند شاخص صنعت و شاخص مالی در بورس بپردازیم. اطلاعات پیرامون بازار بورس جهت سنجش و ارزیابی عملکرد سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری کاربرد زیادی دارد و حتی می‌تواند به شما کمک کند تا بتوانید تغییرات احتمالی قیمت‌های سهام را در آینده پیش‌بینی کنید؛ بنابراین اگر می‌خواهیم بدانید شاخص صنعت چیست؟ تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
پیش از آن‌که به اصل مطلب یعنی پاسخ به سؤال شاخص صنعت و شاخص مالی چیست؟ بپردازیم، بهتر است که یک تعریف کلی از شاخص بورس ارائه کنیم تا مفهوم کلمه شاخص برای شما آشکار شود و با بتوانید ادامه مقاله را با آگاهی بیشتری مطالعه کنید.
شاخص بورس چیست؟
شاخص بورس، معياري براي سنجيدن و ارزيابي وضعيت عمومي بازار بورس است كه بر مبناي آن مي‌توان گفت روند بازار در يك بازه زماني خاص، مثبت يا منفي بوده، به‌طورکلی شاخص ابزاری برای مقایسه تغییرات گروهی چند پدیده با یکدیگر است. سرمايه‌گذاران برای کسب سود مناسب در خرید يا فروش سهام شرکتهای بورسی، باید مؤلفه‌های گوناگوني نظير روند قیمت یا بازده سهام شرکت‌ها، سود شرکت در دوره‌های مختلف، روند بازدهی صنعت مربوطه و همچنين وضعیت بازار را بررسي كنند.و همچنین توصیه میکنم مقاله “ معاملات الگوریتمی در بورس چیست ” و “ محاسبه بازده سهام ” را هم بخوانید
تحلیل شاخص‌های مختلف ازجمله شاخص بورس یکی از ابزارهای مهم در ارزیابی بازار سرمایه به شمار مي‌آيد. البته بايد توجه داشته باشيد كه شاخص بازار چیست؟ مثبت بودن نمودار شاخص بورس به‌تنهایی دليلي بر كسب سود نيست و باوجود مثبت بودن شاخص بورس هم ممكن است با ضرر مواجه شويد بنابراين هنگام انجام معاملات علاوه بر نمودارشاخص بورس مؤلفه‌های ديگر را نيز موردبررسی قرار دهيد.
شاخص سرمایه‌گذاری
“indexing” نوعی مدیریت منفعل صندوق است. مدیر صندوق به جمع‌آوری سهام در زمان بازار میکند یعنی انتخاب اوراق بهادار برای سرمایه‌گذاری و استراتژی برای خرید و فروش آنها، مدیر صندوق پرتفوی ایجاد میکند که دارایی‌های آن نشان دهنده اوراق بهادار یک شاخص خاص است. ایده این کار این است که صندوق با تقلید از مشخصات شاخص بورس اوراق بهادار به عنوان یک کل یا بخش گسترده‌ای از آن پرتفوی خود را به عملکرد شاخص نزدیک میکند.
از آنجا که نمی‌توانید مستقیماً روی یک شاخص سرمایه‌گذاری کنید، صندوق‌های شاخص برای ردیابی عملکرد آنها ایجاد می‌شوند. این صندوق‌ها شامل اوراق بهاداری هستند که به تقلید از داده‌های یک شاخص می‌پردازند و بدین ترتیب به یک سرمایه‌گذار اجازه می‌دهند درازای پرداخت هزینه، روی عملکرد شاخص شرط بندی کنند.
حامیان صندوق هنگام گردآوری صندوق های سرمایه گذاری مشترک و ETF سعی در ایجاد نمونه کارهایی شاخص بازار چیست؟ دارند که نمایانگر اجزای یک شاخص خاص است. این به یک سرمایه‌گذار اجازه می‌دهد تا یک اوراق بهادار را که احتمالاً هم‌زمان با بازار سهام به طور کلی یا با بخشی از بازار افزایش و کاهش یابد، خریداری کند.
شاخص بورس بيانگر چه چيزهايي است؟
شاخص‌ها معمولاً معیارهای رکود یا رونق اقتصادی در بازار سرمایه را مشخص می‌كنند. به همين دليل فعالان بازار سرمایه با بررسي اين شاخص‌ها می‌توانند به وضعیت کلی بازار اشراف پیداکرده و حتی تغییرات احتمالی قیمتها در آینده را پيش‌بيني کنند.
از سوي ديگر سهامداران از طریق شاخص‌ها، مي‌توانند تغییرات یک پدیده را در دو زمان متفاوت با يكديگر مقايسه كنند. به‌طور مثال با استفاده از شاخص قیمت می‌توان صنایع مختلف را با یکدیگر مقایسه كرد. شاخصي كه در اخبار راديو و تلويزيون از آن به‌عنوان شاخص بورس نام‌برده مي‌شود، شاخص كل است كه تمامي شركت‌هاي بورس را در برمی‌گیرد. شاخص كل درواقع مهم‌ترین شاخص بورس محسوب مي‌شود.
شاخص بورس در اوراق بهادار
شاخص‌های بورس اوراق بهادار در سراسر جهان، شاخص‌های قدرتمندی برای اقتصاد جهانی و هر کشور هستند. در ایالات‌متحده S&P 500، Dow Jones Industrial Average و Nasdaq Composite سه شاخص قیمت سهام هستند که توسط رسانه‌ها و سرمایه‌گذاران به طور گسترده دنبال می‌شوند.
شاخص قیمت کل نشان دهنده قیمت تمام سهام موجود در بازار است. این شاخص به صورت عددی بیان میشود و واحد خاصی نیز ندارد، از این رو نمی‌توان به راحتی تحلیل و تفسیر کرد. برای حل این مشکل روش خاصی وجود دارد. یک سال را در نظر گرفته و به عنوان سال مبنا تعریف می‌کنند. تمام اعداد و ارقام مربوط به شرکت‌ها در این سال پایه نیز به عنوان مبنا در گرفته می‌شوند. هر سال قیمت و اعداد هر شرکت را با توجه به سال مبنا مقایسه کرده و تعیین می‌کنند شرکت چه میزان افزایش یا کاهش داشته است. با این روش نموداری از روند شرکت حاصل میشود و میزان افزایش یا کاهش شاخص را مشخص میکند. فرمول محاسبه مقدار شاخص قیمت سهام کل به صورت زیر است:
۱۰۰ * ارزش جاری بازار سهام در تاریخ مبدأ / ارزش جاری بازار سهام در زمان محاسبه = مقدار شاخص کل بورس
با ضرب قیمت پایانی سهام در تعداد سهام آن شرکت ارزش جاری بازار آن حاصل میشود. گاهی اوقات به دلیل برگزاری مجمع عمومی یا به دلایلی برای شفاف‌سازی سهمی بسته میشود. در این حالت قیمت پایانی سهم در آخرین روز معامله به عنوان مبنای قیمت آن سهم در نظر گرفته میشود. در واقع شاخص کل بورس بیان کننده میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بازار بورس می‌باشد.
تمام سهام موجود در بازار بورس در دو دسته بازار اول و بازار دوم دسته‌بندی می‌شوند. این دسته‌بندی بر اساس معیارهای مختلفی از جمله تعداد سهام، میزان سودآوری، میزان نقد شوندگی سهام و … صورت می‌گیرد. شاخص کل قیمت برای این دو بازار جداگانه محاسبه شده و به عنوان شاخص قیمت سهام بازار اول و شاخص بازار دوم ارائه میشود.
توجه داشته باشید منفی یا مثبت بودن شاخص بورس در اوراق بهادار به تنهایی نمی‌تواند تعیین کند که زمان خرید یا فروش سهم خاصی است. بورس بازار بزرگی است که اگر بدون اطلاع از نحوه کار و آشنایی وارد آن شوید ضررهای جبران ناپذیری به شما وارد میشود.
شاخص‌ها از مهم‌ترین معیارهای موجود برای بررسی بازار بورس هستند. با استفاده از شاخص‌ها وضعیت سهام در گذشته مشخص شده و برای روزهای آینده نیز تا حدودی قابل پیش‌بینی است. از این رو آشنایی با انواع شاخص و بررسی هرکدام برای سرمایه‌گذاری در بروس بسیار مهم است.
مفهوم شاخص در بازار سرمایه
شاخص یا Index در حقیقت معیاری است که بیانگر تغییرات اقتصاد و یا بازار بورس در آمار است. درباره بازارهای مالی، شاخص به‌عنوان یک سبد فرضی از تمامی سهام معرفی میشود که در آن امکان خریدوفروش و معاملات بورسی فراهم است، همچنین می‌توانید میانگین تغییرات قیمت انواع سهام را مشاهده کنید.
هر یک از شاخص‌های در بازار بورس، روش اندازه‌گیری و محاسبه خاص خود را دارند، درنتیجه برای مقایسه دو شاخص متفاوت باید به مقایسه درصد تغییرات شاخص‌ها نسبت به‌روزها و یا ماه‌های قبل پرداخت؛ بنابراین نمی‌توان عدد فعلی آنها را با یکدیگر مقایسه کرد. در بین انواع شاخص‌های بازار بورس، می‌توانید از شاخص کل و انواع شاخص‌های بورس اوراق بهادار تهران برای سنجش و ارزیابی عملکرد سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده کنید. حتی این امکان برای شما وجود دارد که بتوانید قیمت‌های آینده و تغییرات احتمالی آنها را بررسی کنید.
انواع شاخص‌های بازار بورس شامل شاخص کل قیمت، شاخص هم‌وزن، شاخص بازده نقدی، شاخص قیمت و بازده نقدی، شاخص صنعت و شاخص مالی، شاخص سهام آزاد شناور، شاخص بازار اول و بازار دوم، شاخص ۵۰ شرکت برتر و شاخص ۳۰ شرکت بزرگ میشود. ما در این مقاله می‌خواهیم بگوییم شاخص صنعت چیست؟ و شاخص مالی چیست؟ همان‌طور که گفتیم می‌توانید از طریق اطلاعاتی که درباره شاخص‌های بورس به دست می‌آورید، قیمت‌های آینده سهام را نیز پیش‌بینی کنید.
دیدگاه شما