آموزش کامل تابلوخوانی حرفه ای بورس + تکنیک ها
فعالان بورس به منظور اینکه بتوانند عملکرد موفقی در این بازار داشته باشند، به یادگیری مستمر و داشتن یک سری توانمندیها نیاز دارند. یکی از این توانمندیهای مبنایی عبارت از تابلوخوانی یا بازارخوانی است. این افراد از طریق بررسی اطلاعات موجود در تابلوها و تجزیه و تحلیل وضعیت سهام و بازار بورس بر مبنای آن، اقدام به خرید و فروش میکنند. در این مقاله سعی میشود که تابلوخوانی به زبانی ساده(در مورد سهم وخارزم) بیان شود. پس از مطالعه این مطلب، انتظار میرود تابلوخوانی را به صورت حرفه ای انجام دهید. ابتدا وارد سایت TSETMC.ir شوید.
تابلوی هر سهم، اطلاعات مهم آن را نشان میدهد که مهمترین آن عبارت از قیمت سهام میباشد. شما هم از طریق جستجو کردن نماد سهم در موتورهای جستجو همانند گوگل و هم از طریق ورود به سایت tsetmc.com و انتخاب کردن گزینه جستجو که در قسمت بالای صفحه قرار دارد، میتوانید تابلوی سهم مورد نظر خودتان را مشاهده کنید.
اولین بخش، نشاندهنده قیمت سهام در حال حاضر است. قیمت معامله (بالایی) نشاندهندهی آخرین قیمتی است که سهم وخارزم در آن مورد معامله قرار گرفته است. قیمت پایانی (پایینی) عبارت از قیمتی میباشد که سهم را در پایان روز بر اساس آن میبنند و دامنه نوسانات روز بعدی بر اساس آن تعیین میشود. در صورتی که قیمت آخرین معامله بیشتر از قیمت پایانی باشد، نشاندهنده این مورد خواهد بود که استقبال بهتری از این سهم صورت گرفته است و به احتمال زیاد این سهم در روز بعدی مثبت خواهد بود. البته هیچ ضمانتی برای این مورد وجود ندارد و ممکن است که شرایط کاملا برعکسی به وجود بیاید.
قیمت پایانی
ملاک تعیین قیمت پایانی عبارت از حجم مبنا و تعداد سهام معاملهشده میباشد. در صورتی که حجم مبادله یک سهم نسبت به حجم خیلی کمتر باشد، قیمت پایانی نزدیک صفر خواهد بود. بازار فرابورس از این قاعده استثناء است، چرا که حجم مبنای سهام آن 1 است.
بخش دوم بازههای قیمتی را نشان میدهد که شامل بازه روز، قیمت مجاز، بازه هفته و بازه سال میباشند. بازه روز نشاندهنده حداقل و حداکثر قیمتی میباشد که سهم در آن روز معامله شده است. قیمت مجاز عبارت از بازهای است که قیمت سهم در طول روز میتواند در آن بازه نوسان داشته باشد. در واقع نمیتوان بالاتر یا پایینتر از این بازه سفارش خرید یا فروش گذاشت. بازه هفته و بازه سال هم به ترتیب نشاندهنده تغییرات قیمت سهم در طول یک هفته اخیر و یک سال گذشته است.
در بخش سوم، تعداد و حجم معاملات سهام در طول روز جاری نشان داده میشود. نکتهای که باید در تابلوخوانی این قسمت توجه داشت عبارت از این مورد میباشد که ارزش معاملات بر حسب میلیون ریال است. یکی از مواردی که در بحث تکنیکال مورد استفاده قرار میگیرد، عبارت از مقایسه میزان حجم معاملات با میانگین حجم ماه است که در تابلوی معاملات بازار قابل مشاهده میباشد.
حجم مبنا
بخش بعدی شامل حجم مبنا، سهام شناور و میانگین حجم ماه است. حجم مبنا عبارت از حداقل تعداد سهام مبادلهشدهای است که برای داشتن نوسان کامل رشد یا افت یک سهم باید مورد معامله قرار بگیرند. همچین در صورتی که تعداد سهام معاملهشده کمتر از حجم مبنا باشد، قیمت پایانی متفاوت از آخرین قیمت خواهد بود و این سهم نوسان کاملی نخواهد داشت.
سهام شناور عبارت از درصدی از سهام میباشد که مالکیت آن در اختیار عموم مردم قرار دارد. هر چقدر که سهام شناور یک شرکت بیشتر باشد، قیمت تعیینشده بر مبنای عرضه و تقاضا برای آن سهم یک قیمت واقعیتری خواهد بود و کنترل قیمت و سفتهبازی کمتر در این شرکتها وجود خواهد داشت. همچنین میانگین حجم ماه عبارت از میانگین تعداد سهامی است که در یک ماه اخیر معامله شده است.
بخش پنجم شامل سود هر سهم یک شرکت (Earnings Per Share یا EPS) و نسبت قیمت به درآمد (Price/Earn یا P/E) میباشد که اهمیت زیادی دارند. تمامی فعالان بورسی به دنبال برآورد سود هر سهم یک شرکت در سال آینده هستند تا در صورت محتمل بودن سوددهی این سهم، نسبت به خرید آن اقدام کنند. با توجه به اهمیت این موضوع، EPS و P/E در تابلوی اصلی سهم قرار داده شده است.
خرید و فروش حقیقی
در بخش شش، خرید و فروش حقیقی و حقوقی قرار دارد. در بورس دو نوع سرمایهگذار حقیقی و حقوقی داریم. سرمایهگذاران حقیقی عبارت از افراد عادی میباشند که بعد از دریافت کد معاملاتی، اقدام به خرید و فروش سهم برای خودشان میکنند؛ ولی سرمایهگذاران حقوقی عبارت از شرکتهای ثبتشده هستند که برای شرکت کد بورسی میگیرند. از جمله سرمایهگذاران حقیقی میتوان به کارگزاریها، صندوقهای سرمایهگذاری، شرکتهای سبدگردانی و … اشاره کرد.
بخش هفتم عبارت از صف خرید و صف فروش است. همانطور که مستحضر هستید روش حراج برای خرید و فروش سهام مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش اولویت اول عبارت از قیمت و اولویت دوم عبارت از زمان میباشد. معامله در زمانی انجام خواهد شد که قیمت پیشنهادی خرید با قیمت پیشنهادی فروش یکسان باشد.
علاه بر بخشهای بیانشده درباره تابلوخوانی که در تابلو هر سهمی وجود دارند، یک سری بخشهای دیگری هم وجود دارند که نمایش داده شدن آنها بستگی به سلیقه سرمایهگذار دارد. این موارد اختیاری عبارت از سفارش، نمودار، همگروه، اطلاعیه و سابقه میباشند. در اهمیت تابلو خوانی در بورس صورتی که حالت نمایش آنها را انتخاب کنید، این موارد در صفحه شما نشان داده خواهند شد و در صورتی که آنها را در حالت مخفی قرار دهید، این موارد نشان داده نخواهند شد.
آموزش بورس تابلو خوانی
دراین مطلب از آموزش بورس قصد داریم به زبان ساده تابلو خوانی را معرفی کنیم. برای آموزش بورس از 0 تا 100 به سایت بورسکده به نشانی boorskade.com مراجعه نمایید. توصیه می کنیم حتما مطلب آموزش تحلیل تکنیکال نیز از بورسکده بخوانید.
برای تابلو خوانی لازم است که از سایت سازمان بورس نماد مورد نظر را جستجو کنید تا با تابلوی آن آشنا شوید.
یک استراتژی برای انتخاب سهم این است که از صنعت یا گروه مورد اقبال بازار که نقدینگی در آن بالا اهمیت تابلو خوانی در بورس است معمولا یک یا دو شرکت دیرتر استارت رشد می خورند و به اصطلاح هنوز تابلوی آن قرمز است و می توان این سهام را مورد بررسی قرار داد.
البته یکی از بهترین راه های انتخاب سهم برتر فیلتر نویسی می باشد که می توان همگام با ورود حقوقی ، سهم مورد نظر را شکار کرده و سودهای شیرینی کسب کرد ( در اهمیت تابلو خوانی در بورس مجموعه آموزش های بعدی فیلتر نویسی را استپ به استپ آموزش خواهیم داد).
در تصویر بالا مشاهده می کنید که گروه رایانه سبز رنگ است یعنی معاملات در آن خوب پیش می رود ولی دو نماد آن هنوز استارت رشد نخورده اند که عبارتند از :مداران و افرا
در تصویر بالا سهم افرا را به عنوان مثال برای آموزش در نظر می گیریم .
اولین چیزی که باید به آن اشاره کنیم کادر قرمز رنگ مشخص شده است که چند نکته را باید توضیح بدهیم.
اول اینکه حجم و ارزش بازار بورس و فرابورس را به طور جدا مشاهده می کنید این را بدانید که حرف لاتین M به معنای میلیون و حرف B به معنای میلیارد می باشد . همچنین شاخص را به صورت سبز رنگ مشاهده میکنید که نشان از بازاری صعودی دارد.
دومین نکته ساعت بازار است . از ساعت 8:30 تا ساعت 9 اجازه ثبت سفارش وجود دارد ولی معامله ای انجام نمی شود و معاملات از ساعت 9 به بعد شروع می شود.
حقوقی ها و با تجربه های بازار در نیم ساعت اول فقط بازار را رصد می کنند و وارد نمی شوند چون نیم ساعت اول را حقیقی ها خرد شروع می کنند.
یک فرضیه است که بهترین تایم را برای خرید سهم بین ساعت 12 تا 12:30 می داند چون معتقدند که در این تایم آنهایی که نیاز به نقدینگی دارند مجبورند سهم خود را به پایین ترین قیمت ممکن بفروشند (این امر قطعی نیست و فقط یک فرضیه است).
دومین موردی که باید توضیح داد بحث آشنایی با خود شرکت است و اینکه در چه گروهی و چه حوزه ای و چه بازاری فعالیت دارد که برای دسترسی به این اطلاعات می توانید قسمت های (معرفی ، تولید وفروش ، هیات مدیره ) را انتخاب کرده و به اطلاعات شرکت دسترسی پیدا کنید . توجه داشته باشید که به خصوص در اهمیت تابلو خوانی در بورس تحلیل بنیادی دسترسی به این قسمت ضروری است یعنی شما باید بدانید سهمی را که قصد خرید دارید چه چیزی تولید یا در چه حوزه ای کار می کند و یا این شرکت در کجای کشور واقع شده است .
حالا با ابتدایی ترین نکات تابلوخوانی پیش میرویم و به معرفی آنها می پردازیم.
در تصویر بالا نماد افرا که در بازار فرابورس پذیرفته شده است را مورد بررسی قرار می دهیم.
در کادر قرمز رنگ
اولین قیمت همان قیمت آغازین روز است.
خرید در واقع بالاترین قیمت پیشنهادی از طرف خریداران است.
فروش یعنی پایین ترین قیمت پیشنهادی فروش از طرف فروشندگان است.
معامله هم قیمتی است که معامله شده است.
اما قیمت پایانی یعنی میانگین وزنی معاملات بر اساس حجمی که در طی روز خورده است که به زبان ساده یعنی بسته به حجم تقاضا و حجم عرضه ای که سهم در طول روز دارد و قیمت های مختلفی که می خورد میانگین آنرا میگیرند که قیمت پایانی به دست می آید که این قیمت پایانی نقطه ی صفر فردا می باشد که نشان خواهد داد فردا تابلو سبز است یا قرمز.
در واقع از تقسیم ارزش معاملات سهم بر حجم معاملات آن ، میانگین وزنی یا قیمت پایانی محاسبه می شود(این عدد توسط سیستم و بدون دخالت مشتریان محاسبه می گردد).
همانطور که اشاره شد دامنه ی نوسان در سهام مثبت و منفی 5 است حالا وقتی حجم معاملات یک سهم در طول روز در منفی سهم بیشتر باشد ولی سهم در پایان مثبت معامله شده باشد این باعث می شود که قیمت میانگین وزنی یا همان پایانی درصد منفی بخورد اما آخرین معامله مثبت باشد که این می تواند نشانه ی خوبی برای سهم باشد و برعکس آن هم صدق می کند یعنی میانگین وزنی مثبت باشد ولی آخرین معامله منفی باشد نشان از حجم بالای معاملات در درصد مثبت بوده ولی در لحظات پایانی قیمت افت داشته که احتمالا نشان از نزول دارد پس توجه زیادی به قیمت پایانی سهم داشته باشید چون مبنای معاملات روز بعد است.
مقدار درصد قرمزی هم که در جلو قیمت ها می بینید محدوده ی نوسان قیمتی در طی روز است.
اینجا یکم بحث رو باز می کنیم .
سازمان بورس اوراق بهادار برای اینکه جلوی ضررهای زیاد افراد را در بازار سرمایه بگیرد برای سهام محدوده ی نوسان قرار داده است که در بازار بورس و فرابورس محدوده ی نوسان 5 درصد می باشد .
یعنی یک سهم در طی روز نسبت به قیمتی که باز شده است نهایتا می تواند 5 درصد رشد داشته باشد یا نزول کند برای مثال سهمی که قیمت 100 تومن باز شده است نهایتا تا اهمیت تابلو خوانی در بورس 95 تومن می تواند نزول داشته باشد یا تا 105 تومن صعود کند البته در طی یک روز (عدد قرمز داخل پرانتز همین درصد است و اگر سبز بود نشان از صعود درصدی سهم بود).
اما در بازار پایه که سه تابلوی الف و ب و ج را داریم متفاوت است مثلا دامنه یا همان محدوده ی نوسان 3 درصد است یا تابلوهای دیگر که 3 درصد یا 2 درصد است.
قیمت دیروز هم که در واقع قیمت پایانی روز قبل می باشد که نقطه ی آغازین قیمت امروز بوده است.
عدد قرمز رنگ 884 در کنار معامله بیانگر این است که قیمت معامله شده نسبت به دیروز 884 ریال نزول داشته است یعنی اگر قیمت معامله را از قیمت دیروز کم کنید این عدد به دست میاید.
تعداد معاملات که طبیعتا تعداد معاملات روز را نشان می دهد که 1303 بار سهم معامله شده است.
حجم معاملات تعداد برگ سهم معامله شده را نشان می دهد که در این نماد دو میلیون و بیست و شش هزار برگ معامله شده است(حجم معاملات مخصوصا در نقاط تکنیکالی مهم ، بسیار مورد اهمیت است مثلا وقتی یک سهم چند برابر حجم روزانه دهد و ستد میشود یعنی یک خبری در سهم است ولی همیشه نقطه ی ورود نیستند در ادامه با این فاکتور مهم بیشتر آشنا می شویم).
ارزش معاملات هم که با ریال نشان داده می شود مثلا در این نماد 54 میلیارد و 938 میلیون ریال است .
ارزش بازار (که نشان دهنده ی بزرگی آن شرکت و مقدار تاثیری که می تواند بر شاخص داشته باشد است) از ضرب قیمت روز سهام در تعداد سهام منتشر شده ی شرکت به دست میاید که در این نماد 15190 میلیارد ریال است.
وقتی شاخص هم وزن سبز است نشان از صعودی بودن شرکت های کوچک دارد و وقتی شاخص کل سبز است نشان از صعودی بودن شرکت های بزرگ دارد و برعکس آن در مورد شاخص قرمز.
قسمت بعدی هم که ساعت آخرین معامله را نشان می دهد و نیازی به توضیح ندارد.
در مورد وضعیت باید یکم توضیحات بیشتری ارائه دهیم.
1.مجاز: سهم در حالت عادی است و بدون مشکلی معامله می شود.
2.مجاز.محفوظ: وقتی نمادی بسته بوده و کم کم آماده ی بازگشایی باشد در این حالت قرار می گیرد . در این حالت سفارشات پذیرفته می شود ولی معامله ای انجام نمی شود و بر اساس تقاضا و عرضه و مقدار قیمت پیشنهادی با تایید ناظر بازار معاملات انجام می شود و به اصطلاح قبل از بازگشایی ، نماد در حالت کشف قیمت قرار می گیرد.
3.ممنوع: دلایلی وجود دارد که باعث می شود معاملات سهم صورت نگیرد که یکی از آنها همین کشف قیمت است که سهم برای مدت کوتاهی معامله نمی شود که در واقع این مدت کوتاه همان روز معاملات جاری است.
4.ممنوع.متوقف: فرق این مورد با مورد ممنوع در این است که در سهامی که ممنوع می باشند زمان بازگشایی مشخص است اما در ممنوع .متوقف زمان ازگشایی تا اطلاع بعدی مشخص نیست و معمولا بیشتر از یک روز کاری بسته است.
5.مجاز.محفوظ: وقتی که سهم برای مدت کوتاه چند دقیقه ای(60) در طول روز کاری در حالت سفارش گیری قرار بگیرد .
اما دلایل دیگر که باعث ممنوع شدن یک سهم می شوند عبارتند از :
1.انواع افشای اطلاعات مثل اطلاعات گروه الف و ب و .
2.افزایش یا کاهش قیمت بیش از 50 درصد در 15 روز متوالی کاری یا 20 درصدی در 5 روز متوالی کاری.
انواع تحلیلها در بازار سرمایه ایران
تحلیل تکنیکال، بنیادی و تابلوخوانی، سه روش اصلی تحلیل در بازار سرمایه کشور هستند که یادگیری آنها لازمه هر معاملهگر حرفهای در این حوزه است.
تحلیل تکنیکال، بنیادی و تابلوخوانی، سه روش اصلی تحلیل در بازار اهمیت تابلو خوانی در بورس سرمایه کشور هستند که یادگیری آنها لازمه هر معاملهگر حرفهای در این حوزه است.
چرا یادگیری تحلیل در بازار سرمایه نیاز است؟
انواع اوراق بهادار قابل معامله در بازار سرمایه، از نظر قیمتی تحت تاثیر عوامل زیادی قرار میگیرند. از این رو موفقیت در این بازار نیازمند انجام تحلیل درست شرایط کلی بازار و همینطور تحلیل اوراق بهادار است. هر معاملهگر حرفهای در بازار سرمایه باید با این تحلیلها آشنا باشد تا بتواند در شرایط هیجانی بازار درستترین تصمیم را بگیرد و از معاملات زیان آور پرهیز کند.
تحلیل بنیادی (فاندامنتال) چیست؟
تحلیل بنیادی یا فاندامنتال، یکی از روشهای تحلیلی در بورس اوراق بهادار است که معاملهگران و سرمایهگذاران با استفاده از آن، ارزش ذاتی هر دارایی اعم از اوراق بهادار و… را از طریق اهمیت تابلو خوانی در بورس بررسی پارامترهای مالی و اقتصادی برآورد میکنند. تحلیلگران بنیادی در برآورد ارزش اوراق بهادار، به مطالعه و بررسی عوامل خرد و کلان مالی و اقتصادی مانند نرخ بهره، نرخ تورم، نرخ جهانی کامودیتیها و سایر عوامل مرتبط با صنعت و شرکت مربوطه میپردازند.
هدف نهایی تحلیل بنیادی، محاسبه ارزش ذاتی سهم است. پس از این محاسبه، ارزش ذاتی با قیمت بازاری سهم مقایسه میشود و در نهایت معاملهگر در خصوص خرید یا فروش آن تصمیمگیری میکند. بهعنوان مثال اگر ارزش ذاتی به دست آمده، بالاتر از قیمت فعلی سهم باشد، آن سهم برای خرید مناسب خواهد بود.
تحلیل تکنیکال چیست؟
در تحلیل تکنیکال تحلیلگر با بررسی نمودارها و زیر نظر گرفتن رفتار قیمتی گذشته یک ورقه بهادار، رفتار قیمتی آینده آن را پیشبینی میکند. فعالیت اصلی یک تحلیلگر تکنیکال، تجزیه و تحلیل نمودارهای یک سهم با استفاده از دانش و ابزارها و همچنین شناسایی الگوها و پیشبینی قیمت آینده سهم است. برای انجام تحلیل تکنیکال استراتژیهای مختلفی وجود دارد که از جمله استراتژیهای موجود برای آن میتوان به پرایس اکشن، الگوهای هارمونیک و … اشاره کرد.
تابلوخوانی چیست؟
وبسایت tsetmc.com توسط شرکت فناوری بورس تهران توسعه یافته است که سرمایهگذاران و معاملهگران برای تابلوخوانی از این وبسایت استفاده میکنند. در واقع تجزیه و تحلیلهای صورت گرفته توسط معاملهگران روی این درگاه را تابلو خوانی میگویند.
این درگاه اطلاعات مهمی را درباره معاملات بازار سرمایه ایران، همچون اطلاعات شرکتهای بورسی، فرابورس، بورس انرژی و… ارائه میدهد. معاملهگران با شناخت این اطلاعات و استفاده صحیح از آنها میتوانند روند آتی قیمت سهم را پیشبینی کنند.
چرا تابلوخوانی اهمیت دارد؟
برای درک بهتر اهمیت تابلو خوانی در تحلیل، ذکر یک مثال خالی از لطف نیست. بهعنوان مثال در یک روز که در بخش عمدهای از بازار صف فروش شکل گرفته، ناگهان در برخی از نمادهای کوچک بازار، صفهای فروش به سرعت جمع میشوند. در این شرایط نه فرصت کافی برای تحلیل وضعیت بنیادی آن شرکتها وجود دارد و نه احتمالا میتوان با استفاده از تحلیل تکنیکال، تصمیم درستی نسبت به خرید یا عدم خرید آن سهام گرفت. تابلوخوانی تکنیکی است که به معاملهگر این امکان را میدهد تا در وضعیتهای این چنینی بتواند رفتار سرمایهگذاران دیگر را به سرعت بررسی کرده و تصمیمات بهتری برای سرمایه گذاری خود اتخاذ کند.
سرمایهگذاری در بورس بدون نیاز به تحلیل
تا به این جا در خصوص انواع روشهای تحلیلی و اهمیت آنها برای انجام یک معامله منطقی و سود آور صحبت شد، اما آیا راهی برای سرمایهگذاری در بورس وجود دارد که نیاز به تحلیل نداشته باشد؟ چرا که ممکن است بسیاری از افراد فرصت یادگیری انواع تحلیلها را نداشته باشند. پاسخ به این سوال مثبت است! برای این منظور میتوان به صورت غیر مستقیم و با استفاده از صندوقهای سرمایهگذاری در بورس سرمایهگذاری کرد.
سرمایهگذاری غیرمستقیم در بورس با استفاده از صندوقها
صندوقهای سرمایهگذاری بهعنوان ابزاری برای سرمایهگذاری غیر مستقیم شناخته میشوند. در واقع با سرمایهگذاری در صندوقها نیاز یادگیری تحلیل برای شناسایی سهام ارزنده از بین میرود چرا که تیم حرفهای مدیریتی صندوقها بهجای سرمایهگذار تحلیل را انجام میدهد و سهام مناسب را خریداری میکند. از انواع صندوقهای سرمایهگذاری میتوان به صندوق تضمین اصل سرمایه، صندوق درآمد ثابت، صندوق طلا، صندوق شاخصی و … اشاره کرد.
به اطلاعات بیشتری نیاز دارید؟
شما میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بورس و روشهای تحلیل آن، به سامانه آموزشی کارگزاری مفید به نشانی learning.emofid.com مراجعه کنید. در این وبسایت بیش از ۱۰۰۰ مطلب در سه سطح «مبتدی»، «نیمه حرفهای» و «حرفهای» به همراه دورههای ویدیویی آموزشی کاملا رایگان ارائه شده است. به علاوه روزانه چندین کلاس آموزش بورس از صفر نیز به صورت رایگان و غیر حضوری برگزار میشود.
آموزش تابلو خوانی و بازار خوانی + شناسایی سهام برتر در بازار
آموزش تابلو خوانی همیشه یکی از مهمترین و اساسیترین بخشهای آموزش معاملات است. تابلو در بازار بورس حکم زبان یک سهام است که از وضعیت خودش صحبت میکند. یک تابلو میتواند به تنهایی سیگنالهای قویی برای خرید و فروش صادر کند.
به شرطی که بتوانید آن را درست بفهمید و از آن به خوبی استفاده کنید. بسیاری از حرفهایهای بازار تنها با اصول تابلو خوانی سریع و دقیق و نگاه به چند نکته اساسی چارت بر اساس استراتژی معاملاتی خودشان سهمهای مختلفی را انتخاب میکنند. حتی اگر شما نخواهید که بر اساس اصول تابلو خوانی در معاملات خود پیش بروید به آموزش تابلو خوانی نیاز دارید؛ زیرا تابلو یک ابزاری است که باید از آن استفاده کنید. استفاده نکردن از تابلو و بدون توجه به آن دست به انتخاب سهم زدن به نوعی شبیه این است که بخواهیم با انبردست پیچ باز کنیم!(در ادامه مقاله کاربرد طلا را هم مطالعه کنید)
شناخت، مهمترین بخش آموزش تابلو خوانی
تابلو چیست؟ مهمترین سؤالی که باید در ابتدای آموزش تابلو خوانی به آن پاسخ دهیم این است که بدانیم تابلو چیست. با وجود اینکه تابلو یک چیز کاملاً مشخص و بدون ابهام است اما تعریفهای مختلفی برای آن وجود اهمیت تابلو خوانی در بورس دارد. به طور کلی تابلو تمام واکنشها قیمتی است که یک نماد یا سهم در آن روز کاری دیده است؛ یعنی روند انجام معاملات به زبان اعداد و نمودار در آن روز بیان میشود.
بنابراین ما در آموزش تابلو خوانی دو نوع اطلاعات داریم: ۱- اعداد ۲- نمودار
نمودار در آموزش تابلو خوانی همان نمودار در تحلیل تکنیکال است که در تایم فریم دقیقه قرار گرفته است؛ یعنی به صورت دقیقهای این نمودار نشان میدهد که وضعیت عرضه و تقاضا در سهم چگونه است. نمودار اطلاعات جذابی از یک سهم میتواند به شما نشان دهد. اطلاعاتی مانند حجم معاملات در دقایق و ساعات مختلف، روند قیمتگذاریها و پیشبینی از ادامه روند و تشخیص فشارهای عرضه یا تقاضا و …(پیشنهاد میکنم مقاله فیلتر قدرت خریدار به فروشنده حقیقی و افتتاح حساب آزمایشی فارکس را هم مطالعه کنید)
نوع دوم اطلاعات در آموزش تابلو خوانی مربوط به اعداد و ارقام است. این اعداد به چند بخش تقسیم میشود. مهمترین اعدادی که در آموزش تابلو خوانی وجود دارد قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی است. این دو عدد میتوانند وصف حال خوبی از سهم به ما ارائه بدهند.
اعداد مهمی که در تابلو باید توجه ویژهای به آنها داشت، حجم معاملات انجام شده و میانگین حجم معاملات است. بعد از اینها تعداد خریدار و فروشنده حقیقی و حقوقی و میزان حجمهای خرید و فروش شده آنهاست که مهمترین اعداد جدول محسوب میشوند. بعد از این موارد EPS، P/E، P/E گروه و حجم مبنا دیگر اعدادی هستند که اطلاعات مناسبی به ما میدهند.
به جز موارد گفته شده بازههای قیمتی سال و ماه و روز، ارزش بازار، تعداد سهام و اولین قیمت و قیمت دیروز است که در این آموزش تابلو خوانی چندان برای ما اهمیت ندارد؛ اما این بدین معنی نیست که کلاً آنها فایدهای ندارند. بلکه کاملاً برعکس این اعداد میتوانند واقعیتهای بنیادی جالبی از یک سهم برای ما بازگو کنند اما چون این اطلاعات بسته به شرایط مختلف دارد خارج از بحث آموزش تابلو خوانی قرار میگیرد که ما از گفتن آن صرفنظر میکنیم.
آموزش تابلو خوانی پیشرفته
همانطور که میبینید در آموزش تابلو خوانی با چند ده نوع اطلاعات روبهرو هستیم اما بیایید هدفمندتر جلو برویم؛ یعنی دقیقه همان چیزی که به درد ما میخورد را در آموزش تابلو خوانی فرا بگیریم. به این روش میگویند یک آموزش تابلو خوانی پیشرفته!
بیایید از قیمتها شروع کنیم. احتمالاً مفهوم قیمت آخرین معامله و فرق آن با قیمت پایانی و رابطه آنها با حجم مبنا را میدانید (اگر نمیدانید با یک جستوجوی ساده و گذاشتن ۵ دقیقه فقط این ۳ مورد را آموزش ببینید، سپس به ادامه این آموزش تابلو خوانی حرفهای بپردازید).
هر چه قیمت آخرین معامله نزدیک به قیمت پایانی باشد و اطراف آن بچرخد (کمی بالاتر یا کمی پایینتر) اصطلاحاً میگوییم سهم متعادل است؛ یعنی فشار عرضه و تقاضا تقریباً در یک سطح قرار دارد و بازار در این حدود قیمتی توافق کرده است. این نشان میدهد که این سهم از یک سطح حمایتی خوب در این قیمت برخوردار است و میتوان به آن اعتماد کرد. البته این تنها یکی از نشانههای مهم در انتخاب سهم میباشد.
حال اگر قیمت آخرین معامله به اندازه ۲ تا ۵ درصد با قیمت پایانی اختلاف داشته باشد، سیگنال خرید یا فروش قوی از سمت تابلو ارسال میشود. به این ترتیب که اگر قیمت آخر دو درصد یا بیشتر بالاتر از قیمت پایانی باشد به احتمال قوی فردا قیمت مثبت و نزدیک به صف خرید خواهد بود و اگر قیمت آخرین ۲ درصد یا بیشتر پایینتر از قیمت پایانی باشد، احتمالاً فردا قیمت سهم منفی و نزدیک به صف فروش خواهد بود. به این تکنیک در آموزش تابلو خوانی حرفهای تکنیک ساعت گفته میشود.(پیشنهاد میکنم مقاله بورس بین المللی را مطالعه کنید)
نکته بسیار بسیار بسیار مهم در آموزش تابلو خوانی این است که همیشه تابلوخوانی را در نیم ساعت پایانی بازار انجام دهید؛ زیرا در این موقع اطلاعات بسیار دقیقتر و درستتر و منطقیتری در تابلو وجود دارد. پس تیک ساعت را در نیم ساعت انتهایی بازار نگاه کنید.
بخش دیگری از آموزش تابلو خوانی
یک بخش مهم در آموزش تابلو خوانی شناسایی پول هوشمند است. پول هوشمند پولی است که با هدف ایجاد سود وارد یک سهم میشود. پس اگر شما این پول را که غال با عددی بسیار بزرگ است شناسایی کنید و همراه با آن حرکت کنید میتوانید سودآوری خوبی داشته باشید. برای این کار تنها کافی است در مبحث آموزش تابلو خوانی به چند عدد توجه داشته باشید.
مهمترین عدد برای کشف پول هوشمند حجم معاملات روز و نسبت آن به میانگین حجم معاملات ۳۰ روزه است. هر چه نسبت این حجم بزرگتر باشد احتمال ورود پول هوشمند بسیار است. به طور مثال به طور میانگین در یک سهم روزانه ۱ میلیون حجم ثبت شده است، در یک روز وقتی حجم معاملاتی ۱۰ میلیونی ثبت میشود میتواند با اطمینان خوبی گفت که پول هوشمندی در این بین وجود دارد.
حال سؤال این است که آیا این پول هوشمند از سهم خارج شده یا به سهم وارد شده است؟ برای پاسخ به این سؤال به تعداد خریدارن و فروشندههای حقیقی نگاه میکنیم. اگر تعداد خریداران نسبت به فروشندگان کمتر باشد و نسبت آنها عددی کمتر از یک را بسازد، به این معنی است که قدرت دست خریداران بوده است و خریداران قدرتمندی وارد سهم شدهاند؛ اما اگر داستان برعکس باشد یعنی نسبت تعداد خریداران چند برابر فروشندگان باشد، یعنی فروشندههای درشتتری از سهم خارج شده است، پس این پول و این حجم بزرگ متعلق به آنها خواهد بود.(در ادامه مقاله رصد و تحلیل در بورس هم بخوانید)
اصولاً حجمهای بزرگ نمیتوانند در طول زمان پخش شوند و در نمودار به خوبی خودشان را نشان میدهند و میتوانید به راحتی ساعت این حجم را پیدا کنید. با استفاده از این ساعت میتوانید وارد ریز معاملات روزانه شوید و سراغ معاملات انجام گرفته در آن ساعت بروید. اگر در آنجا اعداد تکراری را دیدید که به صورت متوالی تکرار شده است و یا مجموع این اعداد حجمهایی مانند ۵ هزار یا ۱۰ اهمیت تابلو خوانی در بورس هزار میسازند احتمال کد به کد را هم محتمل بدانید. حال برای کشف اینکه این کد به کد حقیقی به حقوقی بوده یا برعکس دوباره به حجم خرید و فروش حقیقیها و حقوقیها نگاه کنید.
اگر تقریباً حجمهای معامله شده در آن ساعت برابر با حجمهای خریداری شده یا فروخته شده توسط حقوقی باشد، کد به کد حقیقی به حقوقی یا برعکس رخ داده است. اینکه هر کدام چه معنی دارد در مبحث آموزش تابلو خوانی نمیگنجد.
آموزش تابلو خوانی و شناسایی سهام برتر در بازار
همانطور که در آموزش تابلو خوانی بالا گفته شد، تابلو میتواند وضعیت سهام را مشخص کند و گاها به تنهایی سیگنالهای خرید و فروش خوبی صادر کند. پس با آموزش تابلو خوانی سهام برتر میتوان برخی سهمهای برتر را پیدا کرد؛ اما چگونه؟ همانطور که در بخش ابتدایی آموزش تابلو خوانی گفتیم تیک ساعت در نیم ساعت انتهایی بازار برای روزکاری بعدی بسیار اهمیت دارد و با درصد خوبی میتوان به آن اعتماد کرد.(مقاله پشتوانه بیت کوین چیست را مطالعه کنید)
برای پیدا کردن تیک ساعت میتوانید از روشهای مختلفی مانند فیلتر نویسی و… استفاده کنید اما راهحل سادهتری هم وجود دارد. اگر میخواهید سهم برتری را با آموزش تابلو خوانی پیدا کنید که احتمالاً پول هوشمندی هم به آن وارد شده باشد یا چند روزی در موقعیت مناسب قرار بگیرد کافی است از دانش آموزش تابلو خوانی استفاده کنید و سراغ سایت tsetmc.com برید.
در بخش بیشترین تراکنشهای بورسی یا فرابورسی به دنبال سهمی بگردید که قیمت آخرین معامله با قیمت پایانی آن بین ۲ تا ۳ درصد فاصله باشد. همانطور که در بخش اول آموزش تابلو خوانی گفتیم این فاصله باید به نحوی باشد که قیمت آخرین معامله بیشتر از قیمت پایانی سهم باشد. این میتواند سهمی عالی و خوب حتی در روزهای بد بازار به شما معرفی کند. از آموزش تابلو خوانی دیگر چه میخواهید؟
آموزش تابلو خوانی حرفه ای
اما تابلو خوانی حرفه ای یک قدم جلو تر از تمامی این مواردی است که گفتیم. شما در اصول تابلو خوانی با مفاهیم ابتدایی و کلیت تابلو آشنا می شوید و می دانید که زبان تابلو چیست. اما مسئله بسیار مهم این است که بتوانید از این تابلو اطلاعات مناسب خودتان را پیدا کنید.
به بیان بهتر شما در آموزش تابلو خوانی حرفه ای باید یاد بگیرید که چگونه می توانید با تابلو حرف بزنید و اطلاعات مناسبی بر اساس استراتژی خودتان به دست بیاورید. نکته مهم دیگری که در اصول تابلو خوانی اهمیت دارد بحث زمان است. در واقع شما تمام روز را فرصت ندارید که بخواهید تک تک اطلاعات تابلو را بررسی و بر اساس نتایج آن تصمیم بگیرید.
بسیاری از معامله گران که به صورت روزانه یا کوتاه مدت معامله می کنند باید بتوانند در چند ثانیه محدود با نگاه به تابلو بهترین نتایج را به دست بیاورند. از این رو سرعت و توجه به زمان از مهمترین تکنیک ها در تابلوخوانی شناسایی سهام برتر محسوب می شود.
تمامی این موارد ما را به سمت فیلترنویسی جذب می کند. در واقع آموزش تابلو خوانی بورس زمانی تکمیل می شود که عملا شما با فیلتر نویسی هم آشنا باشید و بتوانید بر اساس این ابزار بهترین گزینه های مورد نظر خودتان را در بازار بورس پیدا کنید.
به عبارت ساده تر شما باید یک روند ساده و مشخص در تابلو خوانی داشته باشید. مثلا برای خودتان مشخص کنید که اگر قدرت خریداران ۵ برابر قدرت فروشنده ها باشد و حجمی دو برابر حجم میانگین ماه زده باشد، سهم را بررسی و در صورت مناسب بودن آن وارد می شود. اما شما زمان ندارید که تمام ۲۰۰ سهم فعال بازار را بررسی کنید. از طرف دیگر این معادله هر لحظه ممکن است در سهام های مختلف تغییر کند. اما با استفاده از یک فیلتر شما می توانید به سادگی سهام مختلفی را با ویژگی مد نظر پیدا کنید. از این رو گفته می شود که تابلوخوانی شناسایی سهام برتر تنها با فیلتر نویسی امکان پذیر است.
آیا تابلو خوانی کافی است؟
یکی از مهمترین سوالاتی که در دوره آموزش تابلو خوانی بورس پرسیده می شود این است که آیا یک سرمایه گذار تنها با استفاده از تابلو خوانی می تواند وارد دنیای بورس و سرمایه شود؟
مسلما خیر! شاید برخی از اساتید تابلو خوانی را به نوعی جلوه دهند که می توان به واسطه همین یک ابزار به ده ها درصد سود رسید. اما این چیزی جز یک توهم نیست. تابلو خوانی ابزاری است که می تواند به شما در جهت پیدا کردن، تایید یا رد یک سهم کمک کند.
اما این که بخواهید صرفا بر اساس تابلو قدم بردارید، درست شبیه این است که بخواهید در یک اتوبان با استفاده از چراغ قوه شب را با سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت رانندگی کنید! درست است که چراغ قوه روشنایی دارد و می تواند محدوده ای را روشن کند اما مسلما این دلیل نمی شود که بخواهیم از آن در یک اتوبان استفاده کنیم!
نسبت P/S در بورس چیست؟
بارها و بارها گفتیم که یکی از اصلی ترین شرط ها برای موفق شدن در بازار سرمایه، آموختن و شناخت دقیق مفاهیم و اصطلاحات آن است. اگر جزء فعالان بازار سرمایه هستید، با شناخت و تسلط بر اصطلاحات و مفاهیم موجود در بورس و با بکارگیری آن ها در جهت درست، تبدیل به یکی از برندگان این بازار خواهید شد. در حالت کلی در بازار سرمایه سه نوع تحلیل داریم:
1. تحلیل بنیادی
2. تحلیل تکنیکال
3. تحلیل از روش تابلوخوانی
در مقاله های قبلی به شناخت نسبت های P/E و P/B، واژه NAV و واژه های EPS و DPS پرداختیم که هم در تحلیل بنیادی و هم در تحلیل از روش تابلوخوانی کاربردهای زیادی دارند. اساسا اهمیت تابلو خوانی در بورس برای سهامداران، تعیین این که سهام، بالاتر و یا پائین تر از ارزش ذاتی خود قیمت گذاری شده و در نسبت بالا و یا در نسبت پائین در حال معامله هستند، از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از اصطلاحات و مفاهیم رایج در بازار سرمایه نسبت P/S است که در تحلیل بنیادی کاربردهای زیادی دارد. در این مقاله سعی داریم به نسبت P/S و کاربردهای آن بپردازیم. پس با ما همراه باشید.
مفهوم نسبت P/S چیست؟
نسبت P/S از دو واژه Price به معنای قیمت و Sale به معنای فروش تشکیل شده است؛ پس در واقع نسبت P/S نشان دهنده نسبت قیمت هر سهم به فروش هر سهم میباشد. اصلی وجود دارد که بر اساس آن رشد فروش ثابت و قوی، محرک قوی و خوبی برای رشد شرکت است؛ بدین معنی که رشد شرکت، ابتدا باید از رشد فروش آغاز شود.
در شرکت هایی که زیان و یا جریان نقدی منفی دارند و یا در شرکتهای رشد یافته سیکلی و با سود نزدیک به صفر، این نسبت میتواند کمک بیشتری برای داشتن برآورد صحیح نسبت به شرکت، به ما بکند. به طور کلی، با توجه به امکان دستکاری کمتر فروش نسبت به سود و همچنین پایداری بیشتر فروش نسبت به سود و جریان نقدی، محاسبه این نسبت میتواند دقت تحلیل و ارزیابی شرکت مورد نظر را بسیار افزایش دهد.
نحوه محاسبه نسبت P/S چگونه است؟
با ذکر یک مثال، نحوه محاسبه نسبت P/S را بهتر متوجه خواهید شد. فرض کنید که میخواهیم نسبت P/S شرکتی را محاسبه کنیم. ابتدا باید اطلاعات و صورتهای مالی میان دوره ای ماهانه، 3 ماهه، 6 ماهه و یا یکساله شرکت مورد نظر را داشته باشیم. این اطلاعات و صورتهای مالی هم در سایت خود شرکت و هم در سامانه کدال به نشانی Codal.ir موجود میباشد.
در گام بعدی باید مقدار فروش به ازای هر سهم یعنی پارامتر S را محاسبه کنیم. فرض میکنیم میزان فروش خالص شرکت در بازه زمانی که آن را بررسی میکنیم 800 میلیارد تومان باشد. از طرفی فرض می کنیم تعداد کل سهام شرکت نیز 2 میلیارد سهم باشد؛ حال مقدار فروش به ازای هر سهم یا همان پارامتر S از تقسیم 800.000.000.000 بر 2.000.000.000 به دست می آید که پاسخ عدد 400 است.
ارزش بازار یا قیمت هر سهم، همان قیمت پایانی سهم در تابلوی معاملات است که به طور مثال فرض میکنیم قیمت پایانی سهم در روز جاری برابر با 200 تومان باشد که این عدد همان پارامتر P است. در گام آخر با تقسیم پارامتر P یعنی عدد 200، بر پارامتر S یعنی عدد 400، نسبت P/S هر سهم شرکت مورد نظر به دست می آید که عدد 0.5 میباشد. این عدد نشان دهنده این است که قیمت هر سهم، 0.5 برابر فروش به ازای هر سهم شرکت است؛ این نسبت هر چه کمتر باشد می تواند بیانگر پایین بودن قیمت سهم باشد که نشانه ای مثبت است.
نحوه محاسبه نسبت P/S
چرا محاسبه نسبت P/S اهمیت بالائی دارد؟
یک سرمایه گذار باید ارزش واقعی شرکت و قیمت سهام آن را بداند تا بتواند با قیمت فعلی آن سهم در تابلو معاملات مقایسه کند و در نهایت تصمیم ورود به سهم و یا خروج از سهم را با خیالی آسوده تر اتخاذ کند. سرمایه گذار باید اطلاعات بنیادی شرکت و صورت های مالی میان دوره ای که در سامانه کدال منتشر میشود را بررسی کند و ببیند اصلا سهم ارزش خرید دارد یا نه؛ اصلا عملکرد شرکت در سال گذشته چگونه بوده است و یا شرکت برای سال جاری و یا آینده چه برنامه ای دارد و بعد وارد سهم شود؛
مثلا برای یافتن ارزش دفتری شرکت باید به تراز نامه آن نگاه کنید. در جایی از تراز نامه، واژه حقوق صاحبان سهم آورده شده است که در واقع اختلاف بین دارایی ها و بدهی های شرکت است. همچنین ارزش شرکت را میتوانید از ضرب کردن تعداد سهام در قیمت پایانی روز سهم محاسبه کنید که به آن ارزش بازار شرکت میگویند. ارزش ذاتی شرکت بیانگر این است که اگر امروز کل دارایی های شرکت را بفروشیم چه مقدار ارزش دارد که این ارزش واقعی شرکت است. پس هرچه شرکت توانایی تولید ثروت بیشتری داشته باشد، حتما مشتری بیشتری دارد؛ به همین دلیل بسیاری از سرمایه گذاران علاوه بر وضعیت قبلی و فعلی شرکت، ثروت آفرینی شرکت و موانع آن را نیز بررسی میکنند.
اطلاعاتی درمورد تحلیل بنیادی نداری؟ » تحلیل بنیادی در بورس چیست؟
نتیجه گیری
خب دوستان در این مقاله هم تا حدودی سعی کردیم تا مطالب جدیدی بیاموزیم. در چنین بازاری که باید همه حواسمان جمع باشد تا ضرری متوجه سرمایه مان نشود، بهترین کار آموختن و یادگیری تکنیک ها، تحلیل ها و روانشناسی بازار است. با آموختن و تکرار و تمرین، شما هم قطعا جزء برندگان و افراد موفق در بازار سرمایه خواهید بود. همواره موفق و پر سود باشید.
سوالات متداول در رابطه با نسبت P/S
در واقع نسبت P/S اهمیت تابلو خوانی در بورس نشان دهنده نسبت قیمت هر سهم به فروش هر سهم میباشد.
اگر شرکتی رشد فروش ثابت و قوی ای داشته باشد، بهترین محرک برای رشد شرکت فراهم است.
یک سرمایه گذار باید ارزش واقعی شرکت و قیمت سهام آن را بداند تا بتواند با قیمت فعلی آن سهم در تابلو معاملات مقایسه کند و تصمیمات درست را در معاملات خود اتخاذ کند.
دیدگاه شما