شکاف قیمتی چیست؟

انواع گپ

انواع گپ قیمت در معامله‌گری سهام

خیلی از اوقات پیش می‌آید که در یک نمودار قیمتی می‌بینیم که قیمت سهم یکباره جهش یا کاهش‌های قیمتی شدیدی را به ما نمایش می‌دهد. به‌صورتی که قیمت آخرین معامله و اولین معامله در روز بعد از آن اختلاف زیادی باهم دارند. این فواصل به گپ (Gap) معروفند. در این مقاله می‌خواهیم راجع به گپ‌ها صحبت کنیم و انواع آن را بیشتر بشناسیم. هر نوع گپ قیمت یک مفهوم شکاف قیمتی چیست؟ خاص را می‌تواند برای ما داشته باشد. ابتدا ما باید رفتار آن‌ها را بهتر درک کنیم تا بتوانیم در معاملاتمان از آن‌ها استفاده کنیم.

زمان و قیمت در گپ متوقف می‌شوند، درحالی که در دنیای واقعی هیچ‌چیز متوقف نشده است

گپ قیمت چیست؟

گپ قیمت معمولا به فاصله قیمتی گفته می‌شود که در آن محدوده هیچ معامله‌ای انجام نمی‌شود. گپ معمولا دو مولفه زمان و قیمت را در خود حمل می‌کند. به‌عبارت دیگر زمان و قیمت در گپ متوقف می‌شوند، درحالی که در دنیای واقعی هیچ‌چیز متوقف نشده است.

به‌عنوان مثال طلای جهانی در روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل است. اما ارزش قیمت طلا در این روزهای تعطیل ممکن است که تغییرات زیادی داشته باشد زیرا همچنان دنیا درحال تغییر و تحول است. به این ترتیب ارزش طلا در روزهای تعطیل هم درحال جابه‌جایی است، اما به‌دلیل تعطیلی بازار هیچ معامله‌ای در آن صورت نمی‌گیرد. لذا طلا در اولین روز معاملاتی بعد از تعطیلات، با قیمت به‌روز رسانی شده باز خواهد شد.

انواع گپ قیمت

به‌طور کلی گپ‌ها به دو دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند. گپ مثبت و گپ منفی. وقتی نمودار قیمت، پس از بازگشایی مجدد با قیمتی بیشتر از قیمت پایانی قبل، بازگشایی شوند، گپ مثبت می‌گویند. در شکاف قیمتی چیست؟ مقابل نیز اگر قیمت پس از بازگشایی کمتر از قیمت پایانی قبل باشد را گپ منفی می‌گویند.

اما هرکدام از این نوع گپ‌ها جدا از هر جهت قیمتی که دارند، به چهار دسته تقسیم می‌شوند.

• گپ عمومی (Common Gap)
• گپ فرار (Runaway Gap)
• گپ شکست (Breakaway Gap)
• گپ خستگی (Exhaustion Gap)

گپ عمومی (Common Gap)

این نوع گپ معمولا به دلایل طبیعی مثل تعطیلی بازار اتفاق می‌افتند. به‌طور کلی هیچ رویداد مهمی در این نوع گپ‌ها رخ نداده است. خلا قیمتی ایجاد شده در گپ‌های عمومی به سرعت و نهایتا طی چند روز پُر می‌شوند. به این نوع گپ‌ها گپ‌های منطقه‌ای یا گپ‌های تریدینگ نیز می‌گویند.

گپ‌های عمومی معمولا در ناحیه‌های حمایتی و مقاومتی روزانه نمودار ایجاد می‌شوند و در همین بازه نیز حرکت می‌کنند. نمودار زیر مربوط به سهم شرکت PAYPAL است که گپ عمومی را در آن به وضوح مشاهده می‌کنید.

نوع دیگری ازگپ‌های عمومی وجود دارند که می‌توانند از کم یا زیاد بودن حجم معاملاتی در تایم‌های پایین‌تر از روزانه نیز به‌وجود بیایند. به این ترتیب که وقتی حجم معاملات یک دارایی خیلی کم یا خیلی زیاد باشد، شکل کندل‌های نمودار آن نیز از حالت عادی خارج می‌شوند. معمولا در این نوع کندل‌ها آخرین قیمت یک کندل، با قیمت بازشدن کندل بعدی یکی نیست. همین عامل باعث ایجاد پرش قیمت در کندل‌ها می‌شود. نمونه‌ای از این نوع گپ‌های عمومی را می‌توانید در نمودار سهم شرکت LYFT مشاهده کنید.

گپ فرار (Runaway Gap)

این نوع گپ‌ها معمولا در میانه یک روند صعودی یا نزولی رخ می‌دهند.معمولا گپ قیمتی که دراین حالت در نمودار به‌وجود می‌آید، باید بیشتر از 5% قیمت باشد. همچنین جهت گپ ایجاد شده نیز باید هم مسیر با روند اصلی قیمت باشد. به‌عبارت دیگر اگر روند قیمت نزولی است، گپ قیمتی هم باید کاهشی باشد یا اگر روند نمودار صعودی است، گپ قیمتی هم باید با افزایش قیمت همراه باشد.

این نوع گپ‌ها معمولا به‌صورت یک محدوده حمایتی یا مقاومتی (بستگی به جهت نمودار دارد) عمل می‌کنند و معمولا قیمت تا اتمام روند خود، دیگر به آن محدوده بازنخواهد گشت. نمودار زیر مربوط به سهم Snapchat است. همان‌طور که مشخص است، نمودار در شکاف قیمتی چیست؟ یک روند صعودی قرار دارد. گپ ایجاد شده در جهت با روند اصلی نمودار و بیشتر از 5% است. هرچه گپ ایجاد شده بزرگ‌تر باشد، نشانه قدرت حرکت بیشتر در همان جهت خواهد بود.

از دیگر نشانه‌های گپ فرار، افزایش شدید حجم معاملات پس از گپ است. اگر با دقت به نمودار فوق نگاه کنید، می‌بینید که حجم معاملات نسبت به قبل از باز شدن گپ، افزایش شدیدی داشته است.

نکته: اگر جهت باز شدن گپ در خلاف جهت حرکت روند نمودار (قبل از گپ) باشد، گپ فرار نیست.

علت به‌وجود آمدن این گپ‌ها معمولا خبرها و اتفاقات مهم در سهم است. برای مثال در نمودار فوق، علت ایجاد گپ فرار، صورت‌های مالی مربوط به ماه سپتامبر (2020) و سودآوری بیش از انتظار قبلی شرکت بوده است.

روانشناسی گپ فرار در بازار به این شکل است که معامله‌گرانی که در حین حرکت اولیه (صعود یا نزول) وارد بازار نشده‌اند و به نوعی جا مانده‌اند، از انتظار برای برگشت خسته می‌شوند و برای هم جهت شدن با روند، دسته جمعی وارد معامله (خرید/فروش) می‌شوند. این حجم تقاضا در یک لحظه اتفاق می‌افتد و باعث ایجاد یک کاتالیزور برای قیمت خواهد شد. این درصورتی است که فروشنده به اندازه کافی در آن قیمت وجود ندارد. در نهایت اشتیاق معامله‌گران در چنین حجم گسترده‌ای باعث جهش یا سقوط بیشتر قیمت می‌شود و یک گپ فرار را شکل می‌دهند.

گپ شکست (Breakaway Gap)

گپ شکست در ابتدای یک الگوی معاملاتی جدید اتفاق می‌افتد و برای ما نشانه شروع یک روند یا یک الگوی معاملاتی جدید است. به این ترتیب معمولا گپ شکست بعد از تثبیت قیمت در ریز/بالای یک مقاومت/حمایت رخ می‌دهد. به‌عنوان مثال زمانی که یک روند نزولی بلندمدت شکسته می‌شود، ممکن است گپ شکست اتفاق بیافتد یا بعد از گذر از یک محدوده حمایتی/مقاومتی قوی، ممکن است گپ شکست رخ دهد.

نمودار فوق مربوط به سهم NETFLIX در سال 2016 است. همان‌طور که مشاهده می‌کنید، گپ ایجاد شده در ابتدای یک روند جدید و بالای محدوده مقاومتی مهمی شکل گرفته است. بعد از تثبیت قیمت در بالای محدوده، قیمت سهم یک روند صعودی جدیدی را آغاز کرد. به‌عبارتی دیگر قیمت از محدوده رنج معاملاتی اخیر خود خارج شده و یک روند جدید را آغاز کرده است.

از نشانه‌های دیگر در گپ شکست، این است که حجم معاملات همانند گپ فرار بسیار بیشتر از حالت عادی می‌شود. اگر در قسمت پایینِ عکس قبل دقت کنید، افزایش حجم معاملات در لحظه بعد از ایجاد گپ شکست کاملا مشهود است.

این نکات را در هیچ آموزشی به شما نمی‌گویند:

در معامله با گپ شکست، هرچه شکست قیمت قوی‌تر باشد (حجم معاملات بیشتر باشد)، احتمال پر شدن کامل گپ نیز کمتر خواهد بود. توجه داشته باشید که این یک قانون نانوشته است. یعنی با حجم بیشتر و شکست و بزرگتر، احتمال دارد که گپ کاملا پر نشود.

گپ شکست می‌تواند توسط بازار قبول نشود؛ به این شکاف قیمتی چیست؟ ترتیب به آن گپ رد شده (Breakaway Gap Failure) هم می‌گویند. در این حالت، گپ به‌وجود آمده توسط بازار پذیرفته نمی‌شود و فروشندگان زیادی شروع به فروش دارایی‌های خود می‌کنند. این حالت ممکن است در مواقع اشاعه شایعه‌ها و تکذیب آن‌ها از سوی شرکت یا مواردی مشابه صورت بگیرد. در نهایت Breakaway Gap Failure می‌تواند موجب ضررهای بزرگی برای سرمایه‌گذاران باشد.

گپ خستگی (Exhaustion Gap)

گپ خستگی یا (Exhaustion Gap) دقیقا برعکس گپ شکست، در انتهای مسیر یک روند رخ می‌دهد. به‌عبارت دیگر بعد از گپ خستگی مسیر روند در نمودار تغییر می‌کند. بعد از این‌که نمودار به همه اهداف خود رسید، در نزدیکی انتهای روند، یک گپ به‌وجود می‌آید که بسیار شبیه به گپ فرار است. اما با هم تفاوت‌هایی نیز دارند. تفاوت‌های گپ خستگی و فرار را به شرح زیر می‌توانید تشخیص دهید:

• قیمت مدت‌ها است که در یک جهت حرکت کرده است و از کف/ سقف خود فاصله زیادی دارد.
• عوامل خستگی در جهت روند نمودار مشاهده می‌شود (مثل واگرایی و. ).
• حجم معاملات به اندازه گپ فرار زیاد نمی‌شود.
• گپ به‌وجود آمده در محدوده معاملاتی شکل می‌گیرد و هیچ حمایت/مقاومتی شکسته نمی‌شود.

نمودار فوق مربوط به سهام شرکت NIKE در اواخر سال 2015 است. همان‌طور که مشخص است، قیمت بعد از یک روند صعودی وارد یک فاز رنج شده است. گپ ایجاد شده در محدوده معاملاتی قرار دارد و به‌عبارت دیگر بالاتر یا پایین‌تر از محدوده حمایت و مقاومتش نیست. حجم معاملاتی بعد از گپ نسبت به قبل و بعد از آن تغییر زیادی نداشته است. با چک کردن اندیکاتورهایی نظیر RSI و MACD نیز واگرایی در نمودار مشخص است. مجموعه عوامل فوق باعث می‌شود تا گپ خستگی ایجاد شود و بعد از آن، روند سهم از حالت صعودی به حالت نزولی تغییر جهت بدهد.

گپ‌های معاملاتی در بورس تهران

قبل از هر چیز باید بدانید که رفتار معاملاتی در معامله‌گران دنیا مشابه هم هستند، زیرا عواطف و احساسات مردم یک شکل است. اما دلایلی نیز وجود دارند که باعث می‌شوند تا تاثیر رفتارهای مشابه در نمودارها به یک شکل دیده نشوند. تفاوت‌های قوانین سازمان بورس و اوراق بهادار در ایران با سایر کشورهای دیگر باعث تفاوت در عملکرد گپ‌ها می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به محدودیت نوسان 5% بورس تهران اشاره کرد.

همان‌طور که می‌دانید در بورس تهران، قیمت سهم به‌طور روزانه می‌تواند در محدوده مثبت و منفی 5% نوسان کند. حال اگر این نوسان مثبت 5% به‌صورت گپ در نمودار نمایان شود، نباید آن را با گپ فرار اشتباه گرفت. زیرا این گپ به‌علت دیگری ایجاد شده و باید این نوع گپ‌ها را برای بورس تهران در دسته‌بندی گپ‌های عمومی به‌حساب بیاوریم. پس این‌که بیایم قوانین گپ‌های مطرح شده در مطلب فوق را برای بورس تهران استفاده کنیم، یک حرکت کاملا اشتباه است.

نتیجه‌گیری انواع گپ قیمت

در این مقاله با انواع گپ‌قیمت در سیستم‌های معاملاتی آشنا شدیم و هرکدام را با ذکر مثالی شرح دادیم. همچنین با علت به‌وجود آمدن این گپ‌ها نیز آشنا شدیم و می‌دانیم که در کجای نمودار چه نوع گپی اتفاق می‌افتد. همچنین یاد گرفتیم که گپ‌ها حتما نباید کاملا پر شوند و چه عواملی در میزان پر شدن یا نشدن گپ اثرگذار هستند. توضیح دادیم که چگونه محدودیت بازارهای مختلف می‌تواند ماهیت شکل‌گیری گپ‌ها را تغییر دهد. پس نباید کورکورانه قوانین عمومی گپ‌ها را برای بازارهای مختلف به یک شکل ببینیم. زیرا این‌کار می‌تواند موجب زیان ما شود.

ما باید با درک صحیح مفهوم گپ و چرایی تشکیل آن، یک نسخه سازگار را برای بازاری که در آن فعال هستیم، پیدا کنیم. سپس با آن معامله کنیم. این درست‌ترین سیستم معاملاتی گپ در بازارهای مختلفی مثل بازار بورس آمریکا یا بورس ایران یا بازار ارزهای دیجیتال است.
می‌توانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده کنید.

اگر مطلب انواع گپ قیمت در معامله‌گری سهام برایتان مفید بود، لطفا آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

شکاف تاسوکی صعودی (Upside Tasuki Gap) چیست؟

شکاف تاسوکی صعودی (Upside Tasuki Gap) نوعی الگوی نموداری است که از تحلیل تکنیکال ژاپنی گرفته شده است. در این شکاف سه کندل وجود دارد که توجه به آن‌ها می‌توانند تاییدکننده‌ی ادامه‌ی روند فعلی سهم باشد. برای آشنایی بیشتر با این شکاف با ما همراه باشید.

شکاف تاسوکی صعودی حالتی از شکل‌گیری کندل‌هاست که معمولا نشان‌گر ادامه‌ی روند فعلی سهم است.

تشریح شکاف تاسوکی صعودی

شکاف تاسوکی صعودی الگویی کندلی برای شکاف‌هاست که می‌تواند برای حمایت از روندهای صعودی به کار برود. این الگو همچنین با نام‌های شکاف تاسوکی گاوی یا شکاف تاسوکی رو به بالا شناخته می‌شود. به‌علاوه، این شکاف یک الگوی برعکس هم دارد که در بازارهای گاوی به وجود می‌آید و تحت عنوان شکاف تاسوکی رو به پایین معروف است. گفته می‌شود که این الگوها از تحلیل تکنیکال ژاپنی نشات گرفته‌اند.

شکاف تاسوکی صعودی یکی از الگوهای پرتعداد مربوط به شکاف‌هاست که می‌تواند در یک روند گاوی شکل بگیرد. الگوهای شکافیِ حامی روندهای صعودی هم معمولا در ترکیب با شکاف تاسوکی صعودی به کار می‌روند تا به استراتژی‌های معاملاتی گاوی قطعیت ببخشند.

شکاف‌ها

شکاف‌ها همان تغییرات شدید قیمت هستند که معمولا در فاصله‌ی بین دو روز شکل می‌گیرند. این شکاف‌ها در برخی مواقع می‌توانند عمق قیمت را مشخص و شماری از سیگنال‌ها را تایید کنند. الگوهای شکافیِ رایج در تحلیل تکنیکال در طول دو یا سه روز معاملاتی شناخته شکاف قیمتی چیست؟ می‌شوند. به همین خاطر، الگوهای شکافی معمولا همراه با سایر الگوهای مربوطه شناسایی می‌شوند تا اعتبار خود را اثبات کنند.

ساختار شکاف تاسوکی صعودی

الگوی شکاف تاسوکی صعودی زمانی شکل می‌گیرد که مجموعه‌ای از کندل‌ها شرایط زیر را به تصویر بکشند:

۱. اولین میله کندلی بزرگ و سفید در یک روند صعودیِ تعریف‌شده باشد.

۲. دومین میله کندلی سفید باشد که قیمت آغازین آن بالاتر از قیمت پایانی کندل قبلی قرار بگیرد.

۳. آخرین میله کندلی قرمز باشد که در شکافی میان دو میله‌ی نخست بسته شود. نکته مهم این است که لازم نیست کندل قرمز شکاف موجود را به طور کامل ببندد.

در چارت‌های تحلیل تکنیکال، عجیب نیست که قیمت یک دارایی شکافی را که قبلا خودش ایجاد کرده ببندد. گاهی اوقات معامله‌گران عجله می‌کنند و قیمت را خیلی زود بالا می‌برند، در نتیجه ممکن است برگشت کوتاهی رخ دهد. کندل قرمزی که شکاف تاسوکی صعودی را می‌سازد، وقفه‌ی کوتاهی است که پیش از ادامه‌ی رشد قیمت به وجود می‌آید.

شاخصه‌های روند صعودی

شکاف تاسوکی صعودی می‌تواند در هر لحظه‌ای از الگوی روند گاوی رخ دهد. الگوهای گاوی معمولا چرخه‌ای را دنبال می‌کنند که با یک شکاف شکست شروع شده و روند برگشتی را تایید می‌کنند. سپس شکاف قیمتی چیست؟ در نتیجه‌ی شکاف خستگی، چندین شکاف فرار به وجود می‌آید. در این حالت، با رشد الگوی کندلی، کانالی از یک حرکت صعودی شکل می‌گیرد. این کانال از دو خط مورب تشکیل شده که یکی سقف‌ها و دیگری کف‌های این الگو را به هم وصل کرده است. شکاف تاسوکی صعودی می‌تواند درون یک کانال صعودی اتفاق بیفتد؛ کانالی که شامل یک شکاف شکست، چند شکاف فرار و یک شکاف خستگی است.

آشنایی با ۴ گپ معاملاتی مهم در نمودارهای قیمت شکاف قیمتی چیست؟ بیت کوین

موضوع صحبت جامعه ارز دیجیتال طی چند ماه گذشته پیرامون گپ یا شکاف های قیمتی موجود در نمودار قراردادهای آتی بیت کوین CME (بازار بورس شیکاگو) بوده است. بیت کوین به طور شبانه روزی در صرافی های بزرگ معامله می‌شود اما روزهای آخر هفته در CME معامله این ارز دیجیتال صورت نمی‌گیرد. با شروع مجدد معاملات در CME، این موضوع اغلب شکاف یا یک فضای خالی در نمودار قراردادهای آتی ایجاد می‌کند.

در علم فیزیک گفته می‌شود که “طبیعت از خلاء متنفر است”. گفته می‌شود که این جمله از زبان ارسطو است، اما بعدا توسط ذره گراهایی نظیر اپیکور و لوکرتیوس مورد انتقاد قرار گرفت که در طبیعت هیچ خلایی وجود ندارد، زیرا طیف چگال تر شکاف قیمتی چیست؟ پیرامون ماده، بلافاصله خلاء موجود را پر می‌کند. این مفهوم در بسیاری از ابعاد دیگر زندگی نظیر معاملات و تحلیل های تکنیکال نیز به کار گرفته شده است.

گپ یک فضای پر نشده یا فاصله ای در نمودار است که به دلیل نوسان شدید به وجود می‌آید. در روند صعودی، گپ قیمت هنگامی ایجاد می‌شود که بالاترین قیمت یک کندل کمتر از پایین ترین قیمت کندل بعد از خود باشد. اما در روند نزولی، گپ قیمت هنگامی رخ می‌دهد که پایین ترین قیمت یک کندل بیشتر از بالاترین قیمت کندل بعدی باشد.

انواع گپ

۴ نوع گپ قیمت وجود دارد که هر کدام به روش های مختلف معامله می‌شوند. این نکته ای بسیار مهم و ضروری است که سرمایه گذاران تفاوت این نوع گپ ها را بدانند.

• گپ شکست (Breakaway gap): این گپ هنگامی مشاهده می‌شود که قیمت از روند بدون تغییر، نوسان قوی داشته باشد. این گپ در ترکیب با الگوهای مشخص در نمودار نظیر محدوده های معاملاتی یا مثلث های صعودی و نزولی، برای معامله کنندگان بسیار مفید واقع خواهد شد. گپ شکست با حجم معاملات چشمگیر پس از آن، نشانه ای از روند قوی است و پر شدن آن بعید به نظر می‌رسد.

نتیجه گیری: احتمال پر شدن گپ های شکست کمتر از سایر گپ ها است.

• گپ متداول (Common gap): این گپ به اسم گپ الگو، گپ معاملاتی و گپ موقت نیز شناخته می‌شود. معامله کنندگان این نوع گپ را اغلب در محدوده های معاملاتی و طی نوسان sideway یا همان نوسان متراکم مشاهده می‌کنند. این گپ ها اغلب پر می‌شوند اما اطلاعات بسیار اندکی در خصوص شرایط قیمت پس از وقوع خود را ارائه می‌دهند. این شکاف قیمتی چیست؟ گپ در الگوی قیمت نمودارها بسیار نادر است. این گپ صرفا محدوده ای است که حداقل مقدار معاملات برای پر کردن گپ وجود دارد.
• گپ خستگی (Exhaustion gap): این نوع گپ به عنوان سیگنالی در نظر گرفته می‌شود که طی آن، یک روند در حال پایان یافتن است و احتمال شروع روند جدید دیگری وجود دارد. این گپ نزدیک به پایان الگوی قیمت به وقوع می‌پیوندد و تلاش آخر برای رسیدن به سقف یا کف قیمت جدید را سیگنال می‌دهد. گپ های خستگی معمولا در محدوده افزایش یا کاهش سریع رخ می‌دهند. گپ خستگی محتمل ترین گپ می‌باشد.
• گپ اندازه گیری (Measuring gap): به اسم گپ فرار (runaway gap) یا گپ ادامه دهنده (continuation gap) نیز شناخته می‌شود. این نوع گپ در میانه الگوی قیمت رخ می‌دهد و هجوم خریداران یا فروشندگانی را سیگنال می‌دهد که عقیده و نظر مشترکی در خصوص آینده دارایی دارند. گپ های اندازه گیری طی روند بدون تغییر یا محدوده ازدحام رخ نمی‌دهد، بلکه طی کاهش یا افزایش سریع قیمت به وقوع می‌پیوندند. گپ های فرار معمولا دوره های طولانی باقی نمی‌مانند.

یکی از اشتباهات رایج در خصوص گپ ها، اشتباه کردن در شناخت گپ اندازه گیری و گپ خستگی است. این موضوع می‌تواند باعث شود که سرمایه گذار خود را در وضعیت اشتباه قرار دهد و طی نیمه دوم روند صعودی نتواند سود خوبی کسب کند.

توجه به حجم معاملات می‌تواند به شناخت و تمایز گپ اندازه گیری و گپ خستگی کمک کند. معمولا حجم معاملات زیاد قبل از گپ خستگی رخ می‌دهد.

گپ خستگی و گپ اندازه گیری، نوسان قیمت را در جهت های مخالف یکدیگر پیش بینی می‌کنند، بنابراین شناخت تفاوت های هر کدام بسیار ضروری است. هم‌ چنین این نکته قابل ذکر است که به محض پر شدن یک گپ، متوقف شدن آن بعید به نظر می‌رسد، زیرا هیچ محدوده حمایتی یا مقاومتی آنی در گپ وجود ندارد.

نتیجه گیری

احتمال وقوع گپ های اندازه گیری یا گپ های شکست نسبت به گپ متداول و گپ خستگی کمتر است. شناخت تفاوت بین این نوع گپ ها می‌تواند به معامله کنندگان و سرمایه گذاران کمک کند تا سود بیشتری کسب کنند.شکاف قیمتی چیست؟

2 ترمز اصلی بازار سهام چیست؟

اکو ایران : در هفته اخیر، شاخص‌ کل بورس تهران افت کرد و شاخص هم وزن نیز برخلاف هفته‌های پیشین، ریزش کرد. در ابتدای هفته شاخص ریزش ۱۲ هزار واحدی داشت. در دومین روز کاری هفته شاخص ۷ واحد مثبت شد و روز دوشنبه نیز شاهد افت ۱۲۶ واحدی شاخص کل بودیم.

ناظران بازار معتقدند انتظارات معامله‌گران به برجام گره خورده است. از سوی دیگر نرخ ارز نیما همچنان با نرخ بازار شکاف دارد و با تیره‌تر شدن چشم انداز برجام، به نظر می‌رسد شکاف قیمت نیما و قیمت بازار افزایش پیدا کند.

در هفته اخیر، شاخص‌ کل بورس تهران افت کرد و شاخص هم وزن نیز برخلاف هفته‌های پیشین، ریزش کرد. در ابتدای هفته شاخص ریزش 12 هزار واحدی داشت. در دومین روز کاری هفته شاخص 7 واحد مثبت شد و روز دوشنبه نیز شاهد افت 126 واحدی شاخص کل بودیم.

روز سه‌شنبه شاخص کل بار دیگر نزول کرد و 5 هزار و 945 واحد افت کرد و در روز چهارشنبه 7 هزار و 975 واحد نزول کرد.

شاخص کل در آخرین روز کاری هفته نسبت به آخرین روز معاملاتی هفته قبل 26 هزار و 538 واحد پائین‌تر ایستاد و بازدهی هفته شاخص بورس منفی 2 درصد شد.

شاخص هم وزن در پایان هفته نسبت به هفته پیشین هزار و 573 واحد پائین‌‌تر ایستاد و بازدهی منفی 0.4 درصدی را ثبت کرد.

پیش بینی بورس هفته

شاخص کل در سه روز پایانی هفته نزول کرد و دهمین روز خروج پول حقیقی را پشت سر گذاشت. با آن که در روزهای میانی هفته، ارزش پول خروجی روند نزولی پیدا کرده بود، در آخرین روز کاری هفته رشد 128 درصدی پیدا کرد.

در این هفته روند ارزش معاملات خرد پرنوسان بود. به طوری که فاصله ارزش معاملات کف و سقف هفته 844 میلیارد تومان بود.

با این حال ارزش معاملات تنها یک دهم درصد ارزش کل بازار سهام است. بنابراین بورس تهران با رکود دست و پنجه نرم می‌کند. با از دست رفتن امیدها برای احیای برجام، حساسیت بازار نسبت به اخبار حوزه دیپلماسی نیز کمتر شده است و دیگر شاهد افت و خیزهای متأثر از اخبار برجام نیستیم. این کاهش حساسیت و سطح پائین معاملات خرد با خروج پول حقیقی در تمامی روزهای معاملاتی در 2 هفته اخیر همراه بوده است. مقصد این پول‌ها نیز عمدتا صندوق‌ها و دیگر بازارهای دارائی است.

ناظران بازار معتقدند انتظارات معامله‌گران به برجام گره خورده است. از سوی دیگر نرخ ارز نیما همچنان با نرخ بازار شکاف دارد و با تیره‌تر شدن چشم انداز برجام، به نظر می‌رسد شکاف قیمت نیما و قیمت بازار افزایش پیدا کند که سیگنالی منفی برای شکاف قیمتی چیست؟ سهامداران و معامله‌گران است.

سفارش گذار (maker) و سفارش بردار (taker)

به طور خلاصه، سفارش گذار به کسی گفته می شود که با قیمت مدنظر خود در بازار سفارش ثبت کرده و این سفارش در لیست سفارشات قابل معامله بازار حتی برای مدت کوتاهی قرار می گیرد. سفارش بردار به کسی گفته می شود که از سفارش های موجود در بازار انتخاب نموده و با آنها معامله می کند.

دلیل اهمیت سفارش گذاری

اما چرا این مفهوم در بازارهای مالی حائز اهمیت است؟ پاسخ ساده است. مادامی که فرهنگ سفارش گذاری در بازار حاکم باشد، رقابت قیمتی در بازار شکل می گیرد و کشف قیمت به شکل عادلانه تری اتفاق می افتد. همینطور مفهوم دیگری تحت عنوان شکاف قیمتی یا اسپرد (spread) نیز کاهش می یابد. شکاف قیمتی در حقیقت اختلاف بین قیمت بهترین سفارش خرید و فروش است. هر چقدر در یک بازار این شکاف قیمتی کمتر باشد، امکان نوسان گیری کوتاه مدت بیشتر خواهد بود. برای روشن شدن این مطلب مثالی خواهم زد:

فرض کنید بهترین سفارش فروش بیت کوین موجود در بازار، ۱۰۰ میلیون تومان و بهترین سفارش خرید در بازار ۹۵ میلیون تومان باشد. شما به عنوان یک تریدر، روند بازار را صعودی می بینید. بنابراین منطق حکم می کند که در همین لحظه بهترین سفارش فروش موجود در بازار را به دلیل نقد بودن، خریداری کنید. در همین لحظه که خرید کردید، ۵ میلیون تومان ضرر کردید! چرا؟ چون اگر به هر دلیل از جمله غلط درآمدن پیش بینی شما از روند بازار تصمیم به فروش بیت کوین خود بگیرید، بهترین سفارش موجود در بازار که می تواند شما را دوباره به پول نقد برساند، ۹۵ میلیون تومان است. حتی اگر رشد پیش بینی شده نیز اتفاق بیفتد با فرض حفظ همین شکاف قیمتی، بیت کوین باید حداقل ۵ میلیون تومان رشد کند تا شما تازه به نقطه سر به سر برسید!

پس حتماً شما نیز، با من هم عقیده اید که یکی از نکات مثبت یک بازار که می تواند برای تریدر حیاتی باشد، شکاف قیمتی است. در صورتی که فرهنگ سفارش گذاری در بازار شکل بگیرد، معامله کنندگان در بازار، مجبورند برای اینکه معامله مدنظر خود را به انجام برسانند با هم رقابت قیمتی داشته باشند و این موجب کاهش قیمت فروش و افزایش قیمت خرید خواهد شد تا جایی که این شکاف قیمتی به رقم کوچکی برسد.

اگر همه سفارش گذار شوند پس چطور معامله انجام می شود؟

توجه داشته باشید، سفارش گذاری حتی با وجود تخفیف در کارمزد همواره مطلوب نیست. فرض کنید در حال حاضر پیش بینی شما، از ریزش یا رشد شدید بازار در کندل بعدی تایم فریم یک ساعته حکایت می کند. در صورتی که درصد موفقیت این پیش بینی برای شما زیاد به نظر برسد، قطعاً خرید یا فروش به لحظه یا به عبارتی، سفارش برداری سود بسیار بیشتری به نسبت کارمزدی که پرداخت می کنید عاید شما خواهد نمود. لذا مراقب دام طمع استفاده از تخفیف کارمزد در شرایطی که تحلیل درستی از بازار دارید، باشید چرا که ممکن است، صرف سفارش گذاری، هیچ گاه نقطه ورود یا خروج مدنظر شما حاصل نشود و از بازار جا بمانید.