زنجیره ارزش چیست؟

خلق زنجیره ارزش

آنچه به عنوان ارزش کلیدی یا (Value Proposition) در گروه مالی هلدیر وجود دارد و ما را از رقبا متمایز می‌کند این است که چگونه فعالیت‌های تجاری گروه بیشترین ارزش را برای مشتریان ایجاد می‌کند و حاشیه سود زیادی تولید می کند.

زنجیره ارزش چیست؟

زنجیره ارزش توصیفی است که برای کلیه فعالیت‌های تجاری مورد نیاز ما برای ایجاد یک محصول از ابتدا تا پایان مورد استفاده قرار می گیرد. طراحی ، تولید ، توزیع و پشتیبانی محصولات و خدمات ما در زنجیره ارزش قرار دارد و گروه مالی هلدیر را در بازار نسبت به سایر رقبا برتر می نماید. مزیت رقابتی ایجاد شده، بهبود کارایی و افزایش حاشیه سود ما را رقم می زند. با تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش گروه و زیرمجموعه محصولات و خدمات همواره راه بهبود کیفیت را طی می کنند و این موضوع کمک می کند که وارد بازارها و فعالیت‌های تجاری جدیدی شویم.

تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش

تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش روشی است که گروه مالی هلدیر استفاده می کند تا فعالیت‌های خود را برای ایجاد محصول و خدمات نوین تجزیه و تحلیل کنند. پس از تجزیه و تحلیل فعالیت‌ها ،گروه می‌تواند از نتایج برای ارزیابی راه‌های بهبود مزیت رقابتی خود استفاده کند.

مزیت رقابتی

مزیت رقابتی چیزی است که گروه مالی هلدیر را از رقبا جدا می‌کند. و برای ایجاد مزیت، ما نیاز به یک ایده روشن از بازار هدف خود، منافعی که محصول و خدمات ما را برای بازار هدف فراهم می‌کند و درک کاملی از رقبا و پیشنهادات آنها داریم. گروه مالی هلدیر در خلق زنجیره ارزش خدمات و محصولات خود در زمینه های زیر مزیت رقابتی ایجاد می کند.

رهبری هزینه

هدف از استراتژی رهبری هزینه ، تبدیل شدن به ارائه دهنده کمترین هزینه در صنعت یا بازار است. به دلیل بهره گیری از استراتژی کاهش هزینه‌ از راندمان عملیاتی بالایی برخوردار بوده و از منابع کم هزینه ای استفاده می‌کنیم تا قیمت کلی محصول یا خدمات خود را کاهش دهیم.زنجیره ارزش چیست؟

تمایز

با استفاده از استراتژی تمایز، با ارائه محصولات و خدمات منحصر به فرد یا بسیار تخصصی، مزیت رقابتی ایجاد می کنیم. به همین دلیل گروه مالی هلدیر وقت و منابع خود را به نوآوری، تحقیق و توسعه اختصاص می دهد. با این استراتژی موفق گروه بر روی محصولات یا خدمات خود رهبری قیمت را از آن خود می کند.

برای تلاش‌های متمرکز مزیت رقابتی گروه را انتخاب می کنیم. بسته به اینکه استراتژی رقابتی گروه چیست هدف تحلیل زنجیره ارزش خود را انتخاب می کنیم. بنابراین تلاش گروه برای کاهش هزینه‌ها یا تمایز برای بهبود حاشیه‌ها خواهد بود. با شفاف سازی ایده ها و همراستایی آن با اهداف گروه تعیین می کنیم که چگونه زنجیره ارزش خود را تأمین نماییم تا دامنه تغییراتی که ممکن است برای بهبود کارآیی لازم باشد را کاهش دهیم.

تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش پورتر

بر اساس مدل معرفی شده توسط استاد دانشکده بازرگانی هاروارد، مایکل پورتر، که در کتاب خود “مزیت رقابتی” یک مدل زنجیره ارزش ساده را معرفی کرد، ما مراحل انجام تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش و تقسیم فعالیت‌های تجاری را به دو دسته اصلی و پشتیبانی تقسیم می نماییم.

مراحل تحلیل زنجیره ارزش

تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش نیاز به تحقیق دارد و برای توسعه می‌تواند زمان‌بر باشد. در زیر کلیه اقدامات لازم برای ایجاد یک تحلیل زنجیره ارزش لیست شده است:

ابتدا فعالیت‌های اصلی و پشتیبانی گروه مالی هلدیر را تعیین می کنیم. فعالیت‌های اولیه و پشتیبانی، زنجیره ارزش را تشکیل می‌دهند. آنها شامل هر اقدام مورد نیاز در توسعه محصولات یا خدمات گروه، از مواد اولیه تا محصول نهایی هستند. سپس ارزش و هزینه فعالیت‌ها را تجزیه و تحلیل می کنیم. تیمی که وظیفه ایجاد تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش را بر عهده دارد، هر فعالیت برای مشتریان گروه را به عنوان یک کل ارزش در نظر می گیرد. فعالیت را با مزیت رقابتی که می‌خواهیم به آن برسیم (رهبری هزینه یا تمایز) مقایسه کنیم و بررسی می کنیم که آیا این هدف را پشتیبانی می‌کند یا خیر. پس از اتمام تجزیه و تحلیل ارزش، به هزینه‌های فعالیت‌ها توجه می کنیم. آیا فعالیت ها به اندازه کافی بهینه سازی شده است؟ هزینه بکار گیری منابع در گروه چقدر است؟ پرسیدن سؤالات مشابه با اینها به شناسایی اینکه کدام فعالیت‌ها مقرون به صرفه هستند و کدام یک نیستند، کمک می‌کند. در این قسمت ما زمینه‌هایی که قابلیت بهبود دارند را شناسایی نماییم. پس از اتمام تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش، ذینفعان اصلی در گروه مالی هلدیر می‌توانند یک نمای کلی از تعالی گروه را ببینند و این چشم‌انداز را داشته باشند که پیشرفت‌های عملیاتی را در کجا می‌توان مشاهده نمود. با تغییرات جزئی که پیشرفت‌هایی را ایجاد می‌کنند و نتایج با تأثیر بالایی را ارائه می‌دهند شروع می کنیم. بعد از مشخص شدن و اقدام آسان، تیم و زیرمجموعه ها را با چالش‌های بزرگتری که ممکن است مانع بهره‌وری باشد مقابل می سازیم.

به طور کلی تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش به کسب و کارها ایده واضح می‌دهد که چگونه می‌توانند اقدامات و فرآیندهای خود را تنظیم کنند تا بیشترین ارزش را در بازار هدف خود داشته باشند و حاشیه سود را برای شرکت افزایش دهند و ما در گروه مالی هلدیر این موضوع را به خوبی در زیرمجموعه محصولات و خدمات پیاده سازی نمودیم. در ادامه به مراحل انجام این کار اشاره می کنیم.

فعالیت‌های اولیه و پشتیبانی

شناسایی فعالیت‌های اولیه و حمایتی اولین گام برای ایجاد یک تحلیل زنجیره ارزش است. اینها فرایندها و سیستم‌های کلیدی هستند که یک کسب و کار برای توسعه محصول یا خدمات از آن استفاده می‌کند.

فعالیت‌های اولیه

پنج فعالیت اصلی وجود دارد و آنها شامل کلیه اقداماتی هستند که به ایجاد یک کسب و کار در گروه ختم می‌شوند.

تدارکات ورودی

اینگونه است که قبل از تولید محصول یا خدمات نهایی، مواد و منابع از تأمین کنندگان بدست می آید.

عملیات

عملیات عبارتند از نحوه تولید مواد و منابع و در نتیجه محصول یا خدمات نهایی ارائه می شود.

تدارکات خارج از محدوده گروه

پس از اتمام یک محصول یا خدمات، باید توزیع شود. تدارکات خارج از محدوده این فرایند تحویل را به مشتریان نهایی گروه توصیف می کند.

بازاریابی و فروش

بدین ترتیب محصول یا خدمات ما به بازار هدف تعیین شده ارائه و فروخته می‌شود.

خدمات پشتیبانی

این پشتیبانی از کسب و کارهای گره برای مشتری است که می‌تواند شامل پشتیبانی و آموزش محصول، ضمانت‌نامه و تضمین باشد.

فعالیت‌های زنجیره ارزش چیست؟ پشتیبانی

فعالیت‌های پشتیبانی به فعالیت‌های اصلی در ایجاد مزیت نسبت به رقبا کمک می‌کنند و شامل موارد زیر می‌شوند:

زیرساخت گروه

این مستلزم تمام سیستم‌های مدیریتی، مالی و حقوقی است، که گروه مالی هلدیر برای تصمیم گیری در مورد کسب و کارهای زیر مجموعه و مدیریت موثر منابع در نظر می‌گیرد.

مدیریت منابع انسانی

مدیریت منابع انسانی شامل کلیه فرایندها و سیستم‌های درگیر در مدیریت کارمندان و استخدام کارمندان جدید است. این امر به ویژه برای شرکت‌های زیرمجموعه که خدمات حضوری ارائه می‌دهند بسیار مهم است و کارمندان می‌توانند دارای یک مزیت عالی رقابتی باشند.

توسعه فناوری

توسعه فناوری های نو در بازارهای پولی و مالی (فینتک) به نوآوری در گروه مالی هلدیر کمک می‌کند. و از فینتک می‌توان در مراحل مختلف زنجیره ارزش استفاده کرد تا با افزایش راندمان یا کاهش هزینه‌های تولید، برتری بیشتری نسبت به رقبا کسب کنیم.

تدارکات

به این ترتیب منابع و مواد برای یک محصول تهیه می‌شود و تأمین کنندگان پیدا می‌شوند. هدف این است که منابع با کیفیت متناسب با بودجه کسب و کار پیدا کنیم.

جمع بندی

بهره گیری از روش خلق زنجیره ارزش در فعالیت‌های گروه مالی هلدیر که بیشترین ارزش را برای مشتری و کسب و کارهای ما ایجاد می کند، به ما کمک می‌کند تا با حذف فعالیت‌های ناکارآمد سرعت تولید، مزایای رقابتی و حاشیه سود گروه و شرکت های زیر مجوعه را به مقدار قابل توجهی افزایش دهیم.

زنجیره ارزش خدمات چیست؟ تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش

برای اینکه یک شرکت یا سازمانی بتواند به موفقیت هایی در زمینه تولید یا خدمات دست یابد و نسبت به رقبای خود در یک سطح بالاتری قرار گیرد، باید مجموعه کارهایی را انجام دهند. در واقع اگر یک سازمان قصد موفقیت در مارکت خود را دارد باید فاکتورهای گوناگونی را که همه آن ها مانند یک زنجیره به هم متصل هستند را مد نظر قرار دهد و طبق آنها عمل کند. به این مجموعه کارها زنجیره ارزش خدمات گفته می شود.

زنجیره ارزش چیست؟ و شامل چه قسمت هایی می شود.

زنجیره ارزش در واقع تمامی فعالیت هایی است که باید درون یک شرکت انجام گیرد و طبق پارامترهایی مشخص شود.
سازمان ها برای دست یافتن به برخی مزیت های رقابتی که آنها را نسبت به رقبایشان متفاوت می سازد، باید قادر به ارزش سازی بیشتر در نوع بسته بندی کالا و خدماتی که به مشتریان ارائه می دهد باشند. چنانچه بتواند این ارزش ها را خیلی بیشتر از رقبایش بالا ببرد توان دست یابی به مزیت رقابتی و منحصر به فرد بودن را خواهند داشت.
درواقع نمی توان گفت که منحصر به فرد بودن باعث تمایز بین هم سطحان خود می شود، اگر این منحصر به فرد بودن باعث افزایش مشتری برای این سازمان شود، آن زمان می توان گفت که از مزیت رقابتی برخورددار است.

تجزیه وتحلیل زنجیره ارزش پورتر

ITIL4 مدل جدیدی برای ارزش افرینی ارائه داده است که به آن سیستم ارزش خدمات می گویند. سیستم ارزش خدمات در واقع نمایانگر چگونگی گردهم آمدن کلیه اجزا و فعالیت های درون یک سازمان، به منظور ایجاد ارزش از طریق خدمات مجهز به فناوری اطلاعات است. نکته اصلی سیستم، یک مدل عملیاتی برای ارائه خدمات از طریق شش فعالیت کلیدی است که می تواند با روش های مختلفی ترکیب شود و مجموعه ای انعطاف پذیر از ارزش را فراهم کند.
این شش فعالیت کلیدی شامل
_ طرح (plan)
_تعامل(Engage)
_طراحی و انتقال (Design and transition)
_بدست آوردن و ساختن (obtain.Build)
_ارائه و پشتیبانی(Deliver and Suppot)
_بهبود بخشیدن (improve)

زنجیره ارزش خدمات

هر یک از این فعالیت های کلیدی با تبدیل ورودی های مختلف به خروجی های خاص، به ایجاد ارزش های یک سازمان کمک می کند. این ورودی ها ممکن است خارجی باشند یا ممکن است از فعالیت های دیگر درون زنجیره خود نشات بگیرند. هر فعالیت درواقع توسط یک یا چند روش پشتیبانی می شود، سپس این ترکیب از فعالیت ها و عملکردهای زنجیره ارزش خدمات برای انجام کارهای خاص به یک جریان ارزشی تبدیل می شود.
بیایید هر فعالیت را مورد بررسی قرار دهیم:

پلن یا طرح در سیستم ارزش خدمات

هدف آن:
درک بینش مشترک، وضعیت فعلی را جهت بهبود برای هر چهار بعد و همچنین محصولات و خدمات در سراسر سازمان را تضمین می کند، این یک فعالیت بسیار استراتژیک است.

تعامل یا انگیج

هدف آن:
درک صحیح نیازهای ذینفعان، اطمینان از حفظ تعامل و روابط خوب با همه ذینفعان، این فعالیت الزامات را از مشتریان می گیرد و آنها را به الزامات طراحی برای بخش طراحی و انتقال تبدیل می کند.

طراحی و انتقال

هدف آن:
بخش طراحی و انتقال، در واقع اطمینان حاصل می کند که خدمات و محصولات با توجه به کیفیت، هزینه و زمان عرضه به بازار انتظارات ذینفعان را آیا برآورده می کند یا خیر. همچنین خدمات و محصولات جدید و تغییر یافته را به فعالیت تحویل و پشتیانی ارائه می دهد.

بدست آوردن و ساختن

هدف آن:
فعالیت Obtain/ Build ، وظیفه اطمینان در دسترس بودن کلیه اجزای سرویس را در هر زمان و مکان مورد نیاز که مطابق با مشخصات توافق شده هستند را بر عهده دارد.

تحویل و پشتیبانی

هدف آن:
تحویل و پشتیبانی خدمات و محصولات را به مشتری ارائه می دهد. در این بخش باید اطمینان حاصل شود که چنین تحویل مشخصات توافق شده ، انتظارات ذینفعان را برآورده می کند.

بهبود

هدف آن:
هدف از فعالیت بهبود، بهتر کردن مسمتر محصولات، خدمات و روش ها در کل فعالیت های زنجیره ارزش خدمات و چهار بعد خدمات است.

تعامل شش فعالیت کلیدی زنجیره ارزش خدمات

همانطور که مشاهده می کنید، هرفعالیتی در یک چرخه کاملا به هم وابسته است و همه گی با هم منجر به ایجاد ارزش برای ذینفعان می شود.
جریانهای فردی شامل نقش ها و مسئولیت های خاصی هستند که این ها به خدمات یا کالای ارائه شده بستگی دارد. همانطور که هر فعالیت ورودی های خود را به خروجی های خاص تبدیل می کند، فعالیت های جدیدتر زنجیره ارزش خدمات را بیشتر توسعه می دهد. فعالیت بهبود ، راهنمای اصلی بهترکردن تدریجی و مستمردر همه فعالیت ها و جریان های ارزشی است.
زنجیره ارزش خدمات به عنوان هسته اصلی از هر سیستم زنجیره ارزش خدمات بر روی جنبه های دیگر سسیتم تاثیر می گذارد.
از طریق تعامل شش فعالیت کلیدی زنجیره ارزش خدمات، ارزش در قالب خدمات محصولات به ذینفعان تحویل داده می شود.

زنجیره ارزش پورتر چیست و چگونه آن زنجیره ارزش چیست؟ را پیاده سازی کنیم؟

زنجیره ارزش پورتر چیست و چگونه آن را پیاده سازی کنیم؟

کسب و کارهای موفق به شکل‌های مختلفی همچون رضایت مشتریان ارزش ایجاد می‌کنند. یکی از تفاوت‌های مهم کسب و کار در امر سوددهی، ایجاد ارزش است. برای ارزیابی میزان ارزشی که شرکت شما ایجاد می‌کند، درک زنجیره ارزش آن بسیار مهم است. در این مطلب مفاهیمی مانند زنجیره ارزش چیست، چرا وجود آن مهم است و اقداماتی که می‌توانید برای ایجاد آن اتجام دهید و به شرکت خود کمک کنید ارزش بیشتری از فروش خود ایجاد و حفظ کند، بیان شده است. از طرف دیگر، در پایان این مقاله می‌توانید پاسخ به سوالاتی نظیر «چرا حاشیه سود برخی از شرکت‌ها از رقبای خود بیشتر است؟» و یا «چگونه یک شرکت در برابر همتایان خود مزیت رقابتی کسب می‌کند؟» را در تجزیه و تحلیل زنجیرخ ارزش دریافت نمایید.

زنجیره ارزش به چه معناست؟

اصطلاح زنجیره ارزش به فعالیت‌ها و فرآیندهای تجاری مختلف مربوط به ایجاد یک محصول یا انجام خدمات اشاره دارد. یک زنجیره ارزش می‌تواند شامل مراحل متعددی از چرخه عمر یک محصول یا خدمات باشد، از جمله تحقیق و توسعه، تامین مواد اولیه، تولید، بازاریابی و فروش و همه چیز در این بین رخ دهد. این مفهوم توسط پروفسور مایکل پورتر در کتاب «مزیت رقابتی: ایجاد و پایداری عملکرد برتر» مطرح شده است.

بررسی فرآیندهایی که زنجیره ارزش شرکت شما را تشکیل می‌دهند، می‌تواند به شما کمک کند تا در مورد هر یک از معاملات ارزشمند، درک و بینشی صحیح کسب نمایید. با به حداکثر رساندن ارزش ایجاد شده در هر نقطه از زنجیره، شرکت شما می‌توانید موقعیت بهتری برای به اشتراک گذاری ارزش بیشتر با مشتریان تجربه نماید و در عین حال سهم بیشتری را برای خود تصاحب کند.

تحلیل زنجیره ارزش پورتر

در سال ۱۹۸۵، مایکل پورتر به عنوان یکی از اساتید دانشگاه هاروارد، یک مدل زنجیره ارزش پایه را در کتاب «مزیت رقابتی: ایجاد و پایداری عملکرد برتر» معرفی کرد. او چندین مرحله کلیدی را شناسایی کرد که در بین تمام تحلیل‌های زنجیره ارزش، مشترک است و مشخص کرد که فعالیت‌های اولیه و پشتیبان وجود دارد و وقتی این فعالیت ها در بهینه‌ترین سطوح انجام شود برای مشتریان ارزش ایجاد می‌کند، به طوری که ارزش ارائه شده به مشتری از هزینه ایجاد آن ارزش بیشتر شود، منجر به سود بیشتر می‌شود. چارچوب پورتر فعالیت‌ها را به دسته‌های اولیه و پشتیبانی گروه‌بندی می‌کند.

فعالیت‌های اولیه بر دریافت ورودی‌ها، تبدیل آن‌ها به خروجی و تحویل خروجی به مشتری متمرکز است. فعالیت‌های حمایتی نقش کمکی در فعالیت‌های اولیه ایفا می‌کنند. هنگامی که یک شرکت در ترکیب این فعالیت‌ها برای ارائه محصول یا خدمات برتر کارآمد باشد، آنگاه مشتری حاضر است برای محصول بیشتر از هزینه ساخت و تحویل محصول بپردازد که منجر به حاشیه سود بالاتر می‌شود.

به عنوان مثال، یک شرکت مدیریت دارایی داریم. هدف مشتری دستیابی به بالاترین بازگشت سرمایه ممکن در چارچوب دستورالعمل‌ها و محدودیت‌های تعیین شده توسط مشتری است. فعالیت‌های اولیه شرکت عبارت‌اند از:

تیم سرمایه‌گذاری (مدیران پورتفولیو، تحلیلگران): این دسته وظیفه اتخاذ تصمیمات سرمایه‌گذاری را بر عهده دارند.
ناظران و معامله گران: این دسته وظیفه دارند اطمینان حاصل کنند که سرمایه‌گذاری‌ها مطابق با دستورالعمل‌های تعیین شده توسط مشتری است و معاملات در بهترین قیمت اجرا می‌شوند.
بازاریابی و فروش: این دسته مسئول تامین مشتریان هستند.
خدمات (مدیریت ارتباط با مشتری): این دسته مسئول ارائه تمام نقاط تماس به مشتری است.

فعالیت‌های پشتیبانی عبارت‌اند از:

فناوری. ماژول تجارت و مشتری را طراحی می‌کند که کارآمد و مؤثر باشد و به تیم اجازه می‌دهد بالاترین سطح خدمات را ارائه دهد و بهترین تصمیمات سرمایه‌گذاری را اتخاذ کند.
منابع انسانی. بالاترین سطح استعداد را در شرکت پیدا کرده و حفظ می‌کند.
زیرساخت. شامل وکلا و مدیران ریسک است که نظارت آن‌ها برای اطمینان از پیروی از دستورالعمل‌های مشتری، کنترل ریسک سرمایه‌گذاری و عملکرد شرکت در چارچوب مقررات تعیین شده بسیار مهم است.

زنجیره ارزش شامل چه اجزایی می شود؟

طبق تعریف پورتر، تمام فعالیت‌هایی که زنجیره ارزش یک شرکت را تشکیل می‌دهند، می‌توانند به دو دسته (فعالیت‌های اصلی و فعالیت‌های پشتیبانی) تقسیم شوند. فعالیت‌های اصلی فعالیت‌هایی هستند که مستقیما به ایجاد یک محصول یا اجرای یک سرویس می‌پردازند و محقق کننده ماموریت اصلی شرکت و سازمان خواهند بود که آن‌ها را می‌توان در دسته‌های ذیل طبقه‌بندی نمود:

لجستیک ورودی: فعالیت‌های مربوط به دریافت، انبارداری و مدیریت موجودی مواد و منابع.
عملیات: فعالیت‌های مربوط به تبدیل مواد خام و اجزاء به محصول نهایی.
لجستیک خروجی: فعالیت‌های مربوط به توزیع، از جمله بسته بندی، مرتب‌سازی و حمل و نقل.
بازاریابی و فروش: فعالیت‌های مرتبط با بازاریابی و فروش یک محصول یا خدمات، از جمله تبلیغات و استراتژی قیمت‌گذاری.
خدمات پس از فروش: فعالیت‌هایی که پس از نهایی شدن فروش انجام می‌شوند، شامل نصب، آموزش، تضمین کیفیت، تعمیر و خدمات مشتری.

فعالیت‌های پشتیبانی به کارآمدتر شدن فعالیت‌های اصلی کمک می‌کنند و به طور موثر مزیت رقابتی ایجاد می‌کنند و به موارد زیر تقسیم می‌شوند:

تدارکات: فعالیت‌های مربوط به تامین منابع مواد خام، اجزاء، تجهیزات و خدمات.
توسعه فناوری: فعالیت‌های مرتبط با تحقیق و توسعه، از جمله طراحی محصول، تحقیقات بازار و توسعه فرآیند.
مدیریت منابع انسانی: فعالیت‌های مربوط به استخدام، آموزش، توسعه، حفظ و جبران خدمات کارکنان.
زیرساخت: فعالیت‌های مربوط به سربار و مدیریت شرکت، از جمله تامین مالی و برنامه ریزی.

تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش چیست؟

تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش ابزاری برای ارزیابی هر یک از فعالیت‌های زنجیره ارزش یک شرکت برای درک موقعیت‌هایی برای بهبود است. اجرای تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش از شما می‌خواهد تا در نظر بگیرید که چگونه هر مرحله از فعالیت‌ها و اقدامات، ارزش محصول یا خدمات نهایی شما را اضافه یا کم می‌کند. این موضوع به نوبه خود می‌تواند به شما کمک کند تا به نوعی مزیت‌های رقابتی مانند موارد زیر را به دست آورید:

کاهش هزینه: هر فعالیت در زنجیره ارزش کارآمدتر می‌شود و در نتیجه کاهش هزینه‌ها را به همراه دارد.
تمایز محصول: زمان و منابع بیشتری را بر روی فعالیت‌هایی مانند تحقیق و توسعه، طراحی یا بازاریابی سرمایه‌گذاری خواهید کرد. این موضوع برای محصولات شما در بین رقبا وجه تمایز ایجاد می‌کند.

به طور معمول، افزایش عملکرد یکی از چهار دسته فعالیت‌های پشتیبانی می‌تواند حداقل برای یکی از فعالیت‌های اصلی مفید باشد.

چگونه تحلیل زنجیره ارزش را پیاده سازی کنیم؟

در این قسمت مراحل پیاده‌سازی تحلیل زنجیره ارزش را به بیانی ساده تشریخ خواهیم نمود.

۱. فعالیت‌ های زنجیره ارزش را شناسایی می کنیم

اولین گام در انجام تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش، درک تمام فعالیت‌های اصلی و پشتیبانی است که در ایجاد محصول یا خدمت شما انجام می‌شود. اگر شرکت شما چندین محصول یا خدمت را می‌فروشد، انجام این فرآیند برای هر یک از آن‌ها می‌بایست صورت پذیرد.

۲.هزینه و ارزش فعالیت‌ ها را تعیین می کنیم

هنگامی که فعالیت‌های اصلی و پشتیبانی شناسایی شدند، گام بعدی تعیین ارزشی است که هر فعالیت با در نظر گرفتن هزینه‌های احتمالی به فرآیند اضافه می‌کند. وقتی به ارزش ایجاد شده توسط فعالیت‌ها فکر می‌کنید، از خود سوالات زیر را بپرسید:

هر کدام از فعالیت‌ها چگونه رضایت کاربر نهایی را افزایش می‌دهد؟
چگونه برای شرکت من ارزش ایجاد می‌کند؟ به عنوان مثال، آیا ساخت محصول از مواد خاص آن را برای کاربر بادوام یا مجلل‌تر می‌کند؟
آیا اضافه کردن یک ویژگی خاص باعث می‌شود که شرکت شما از اثرات آن، افزایش فروش و مشتریان جدید را تجربه کند؟

به طور مشابه، درک هزینه‌های مربوط به هر مرحله از فرآیند، مهم است. بسته به موقعیت خود، شما ممکن است متوجه شوید که کاهش هزینه‌ها راهی آسان برای بهبود ارزشی است که هر فعالیت ارائه می‌دهد.

۳.از شناسایی فرصت‌ ها به عنوان مزیت رقابتی استفاده کنیم

هنگامی که اطلاعات مربوط به زنجیره ارزش سازمان خود را جمع آوری کردید و هزینه و ارزش مربوط به هر مرحله را درک نمودید، شما می‌توانید آن را از دریچه مزیت‌های رقابتی مظلوب خود تجزیه و تحلیل کنید.

به عنوان مثال، اگر هدف اصلی شما کاهش هزینه‌های شرکت است، باید هر بخش از زنجیره ارزش خود را از دریچه کاهش هزینه‌ها ارزیابی کنید. کدام مراحل می‌تواند کارآمدتر باشد؟ آیا مواردی وجود دارند که ارزش قابل توجهی ایجاد نمی‌کنند و می‌توانند برون سپاری شوند یا حذف شوند تا هزینه‌ها به میزان قابل توجهی کاهش یابد؟

به طور مشابه، اگر هدف اصلی شما دستیابی به تمایز محصول باشد، کدام بخش از زنجیره ارزش شما بهترین فرصت را برای تحقق آن زنجیره ارزش چیست؟ هدف ارائه می‌دهد؟ آیا ارزش ایجاد شده سرمایه‌گذاری منابع اضافی را توجیه می‌کند؟

با استفاده از تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش، شما می‌توانید چندین فرصت را برای شرکت خود کشف کنید که اولویت‌بندی آن‌ها ممکن است دشوار باشد. معمولا بهتر است با بهبودهایی شروع کنید که کمترین تلاش را می‌طلبند اما بیشترین بازده سرمایه را ارائه می‌دهند.

چگونه زنجیره ارزش سازمان خود را بهبود بخشیم؟

هنگامی که یک شرکت زنجیره ارزش خود را در نظر می‌گیرد، باید ارزش پیشنهادی خود یا آنچه که آن را از رقبای خود متمایز می‌کند، در نظر بگیرد. تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش برای بهبود سود با ایجاد محصول یا خدماتی طراحی شده است و آنقدر مزایا به همراه دارد که مشتریان بیشتری همراه خود خواهد آورد.

اما بهبود یک زنجیره ارزش نباید هدف نهایی باشد. در عوض، یک شرکت باید تصمیم بگیرد که چرا می‌خواهد زنجیره ارزش خود را به عنوان مزیت رقابتی خود بهبود بخشد تا خود را در بین همتایان متمایز کند. دو استراتژی رایج مزیت رقابتی شامل هزینه کم یا تخصص و تمایز محصول یا خدمات است.

هزینه کم: تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش بر هزینه‌ها و اینکه چگونه یک شرکت می‌تواند این هزینه‌ها را کاهش دهد، تمرکز می‌کند.
تخصص: تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش بر فعالیت‌هایی متمرکز است که تمایز منحصر به فرد در یک محصول یا خدمت ایجاد می‌کند.

بر اساس محرک‌های منحصر به فرد بودن که پورتر شناسایی کرده است، شرکت باید بر روی سیاست‌ها و تصمیمات خود تمرکز کند و شیوه متمایز شدن را از از نظر عملکرد یاد بگیرد. با تمرکز بر این محرک‌ها، دو فعالیت اصلی، تیم سرمایه‌گذاری، عملیات و معامله‌گران، با بکارگیری فعالیت‌های پشتیبانی شناسایی‌شده، می‌توانند محصولی را مدیریت کنند که به مزیت رقابتی متمایز خود دست یابد.

سخن پایانی

تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش می‌تواند ابزار بسیار موثری برای درک و زمینه‌سازی فرآیندهای کسب و کار شما باشد اما این تنها یک ابزار در اختیار شماست. مجموعه‌ای از چارچوب‌ها و مفاهیم دیگر وجود دارد که می‌تواند به شما کمک کند عملکرد سازمانی را ارزیابی کنید، استراتژی‌های پش‌برنده را ایجاد نموده و در نقش خود مؤثرتر عمل نمایید.

تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش یک ابزار مدیریتی مفید است و فعالیت‌هایی را شناسایی می‌کند که منجر به ایجاد یک محصول یا خدمت برتر می‌شود که توسط مشتریان ارزش بالایی دارد. نتیجه ایجاد این محصول با ارزش این است که مشتریان مایل به پرداخت مبالغ بیشتر نسبت به هزینه‌های تولید و ارائه محصول یا خدمت خواهند بود و در نتیجه سود بیشتری را برای شما به همراه دارد.

مزایای این مدل ایجاد شده توسط مایکل پورتر بیشتر در توانایی آن در تجزیه محصول کاری به گروه‌های فعالیت مختلف برای تمرکز استراتژیک بر روی فعالیت‌های سودمند و ایجاد ارزش مشاهده می‌شود. این مدل همچنین یک شرکت را برای تعیین چشم‌انداز با استفاده از استراتژی مزیت رقابتی، متمرکز می‌کند تا محصولات و خدمات آینده خود را راهبری و هدایت نماید. فعالیت‌های حمایتی در این فرآیند اعتبار بیشتری پیدا می‌کنند و این درک را ایجاد نموده که این فعالیت‌هایی که گاهی نادیده گرفته می‌شوند، از زنجیره ارزش و ارزش پیشنهادی یک شرکت جدایی‌ناپذیر هستند.

خلق زنجیره ارزش

زنجیره ارزش چیست؟

تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش

مزیت رقابتی

رهبری هزینه

تمایز

تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش پورتر

مراحل تحلیل زنجیره ارزش

فعالیت‌های اولیه و پشتیبانی

فعالیت‌های اولیه

پنج فعالیت اصلی وجود دارد و آنها شامل کلیه اقداماتی هستند که به ایجاد یک کسب و کار در گروه ختم می‌شوند.

تدارکات ورودی

اینگونه است که قبل از تولید محصول یا خدمات نهایی، مواد و منابع از تأمین کنندگان بدست می آید.

عملیات

عملیات عبارتند از نحوه تولید مواد و منابع و در نتیجه محصول یا خدمات نهایی ارائه می شود.

تدارکات خارج از محدوده گروه

بازاریابی و فروش

بدین ترتیب محصول یا خدمات ما به بازار هدف تعیین شده ارائه و فروخته می‌شود.

خدمات پشتیبانی

فعالیت‌های پشتیبانی

فعالیت‌های پشتیبانی به فعالیت‌های اصلی در ایجاد مزیت نسبت به رقبا کمک می‌کنند و شامل موارد زیر می‌شوند:

زیرساخت گروه

مدیریت منابع انسانی

توسعه فناوری

تدارکات

جمع بندی

زنجیره ارزش پورتر چیست؟

مدل زنجیره ارزش (Value Chain) مایکل پورتر یکی از قدیمی ترین ابزارهای تحلیل کسب و کار به شمار می رود که هنوز مورد استفاده صاحبان کسب و کار قرار می گیرد. در این مقاله قصد داریم اجزای این زنجیره و نحوه استفاده از آن را مورد بررسی قرار دهیم، پس با ما همراه باشید.

زنجیره ارزش چیست؟

زنجیره ارزش (Value Chain) به سیستم هایی گفته می شود که برای کسب درآمد مورد استفاده یک سازمان یا کسب و کار قرار می گیرند. این زنجیره، خود از زیرمجموعه های کوچک تری تشکیل شده است که برای توسعه خدمات و محصولات استفاده می شوند. این زنجیره از ابتدای فرآیند تولید تا عرضه یک محصول یا سرویس را شامل می شود.

زنجیره ارزش مایکل پورتر

با توجه به اهمیت زنجیره ارزش، مایکل پورتر یک ابزار مدیریت استراتژیک برای تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش کسب و کار طراحی کرد. پورتر در سال ۱۹۸۵روش تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش را در کتاب Competitive Advantage مطرح کرد. وی معتقد بود که مزیت رقابتی یک شرکت از بازاریابی و زنجیره ارزش چیست؟ فعالیت های حمایتی (Supportive Activities) آن ناشی می شود.

پورتر تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش را به ۵ فعالیت اصلی تقسیم می کند. وی همچنین ۴ فعالیت پشتیبان دیگر برای این زنجیره در نظر گرفته است. فعالیت های اصلی زنجیره پورتر شامل لجستیک داخلی، فعالیت های عملیاتی، لجستیک خارجی، بازاریابی، فروش و خدمات است. هدف از فعالیت های اصلی این است که ارزشی بالاتر از هزینه های اجرایی ایجاد کرده و سود بالایی برای کسب و کار به ارمغان آورند.

فعالیت های اصلی زنجیره پورتر

۱- لجستیک داخلی (Inbound Logistic) :

فعالیت های لجستیک داخلی یا همان تدارکات درون سازمانی شامل دریافت، انبارداری و کنترل موجودی مواد اولیه یک کمپانی است؛ ارتباط با تهیه کنندگان نیز جزئی از این فعالیت محسوب می شود. برای مثال تدارکات داخلی یک فروشگاه آنلاین شامل دریافت و انبار محصولات تولید شده در کارخانه می باشد.

۲- فعالیت های عملیاتی (Operations) :

به فرآیند تولید محصول از مواد اولیه فعالیت های عملیاتی می گویند که در طی آن تمام ورودی های یک سازمان به محصول نهایی تبدیل خواهند شد. برای مثال فعالیت عملیاتی یک کمپانی که در زمینه فروش محصولات آنلاین کار می کند شامل برندینگ، لیبل زدن و بسته بندی چند محصول برای افزودن ارزش به آن خواهد بود.

۳- لجستیک خارجی (Outbound Logistic) :

تمام فعالیت هایی که برای توزیع محصول در بین مصرف کنندگان انجام می شود را فعالیت های لجستیک خارجی می گویند که شامل تحویل، انبارداری و توزیع محصول است. برای مثال، انبارداری کالاهای ارسالی یا حمل و نقل محصولات را می توان به عنوان تدارکات خارجی یک فروشگاه آنلاین در نظر گرفت.

۴- بازاریابی و فروش (Marketing and Sales) :

استراتژی هایی مانند تبلیغات و قیمت گذاری که برای بهتر دیده شدن محصول و جذب مشتریان هدف مورد استفاده قرار می گیرد را فعالیت های بازاریابی و فروش می گویند؛ به عبارت دیگر تمام فعالیت هایی که صرف متقاعدسازی مشتری برای خرید محصولات از یک کمپانی می شود را می توان به عنوان فعالیت های بازاریابی و فروش در نظر گرفت.

به عنوان مثال تبلیغات اینستاگرام و راه اندازی کمپین ایمیل مارکتینگ در یک کمپانی فروش محصولات آنلاین مصداق بارز فعالیت های بازاریابی و فروش به شمار می روند.

۵- خدمات (Services) :

تمام فعالیت هایی که باعث بهبود تجربه خرید مشتری شوند را خدمات می نامند که شامل سرویس پاسخگویی به مشتریان، تعمیر و نگهداری، بازپرداخت و مبادله است. برای مثال فعالیت هایی نظیر ارائه خدمات گارانتی، تعمیر و جابجایی در کمپانی فروش محصولات دیجیتالی آنلاین را می توان به عنوان خدمات در نظر گرفت.

فعالیت های پشتیبان زنجیره ارزش پورتر

کمپانی ها می توانند با انجام فعالیت های پشتیبان، زنجیره ارزش محصولات خود را تقویت کنند؛ در حقیقت این اقدامات نقش اساسی در فعالیت اصلی زنجیره ارزش ایفا می کنند؛ برای مثال مدیریت منابع انسانی تایثر زیادی در فعالیت فروش و بازاریابی دارد.

۱- واحد خرید (Procurement) :

خرید به معنی تهیه منابع اولیه یک کسب و کار است؛ به گونه ای که صاحبان کمپانی با فروشندگان برای خرید مواد اولیه با قیمتی مناسب وارد مذاکره می شوند. خرید رابطه مستقیمی با فعالیت اصلی تدارکات داخلی دارد، برای مثال یک فروشگاه آنلاین باید محصولات اولیه خود را از کارخانجات تولید کننده خریداری کند.

۲- واحد مدیریت منابع انسانی (Human Resource Management) :

مدیریت منابع انسانی یعنی استخدام و حفظ کارمندانی که استراتژی های کسب و کار را پیاده سازی کرده و در بازاریابی، طراحی و فروش محصولات کمک می کنند. به طور کلی، مدیریت کارمندان در اجرای فعالیت های اصلی بسیار مفید است.

۳- زیر ساخت های کسب و کار (Infrastructure) :

زیر ساخت کسب و کار در واقع سیستم های پشتیبانی و کارکردهای عملیاتی یک کمپانی را پوشش می دهد که شامل تمام فعالیت های حسابداری، حقوقی و اداری آن کمپانی است. در حقیقت زیرساخت محکم برای اجرای تمام فعالیت های اصلی ضروری خواهد بود.

۴- توسعه تکنولوژیک (Technological Development) :

واحد توسعه تکنولوژیک در طی فرآیند تحقیق و توسعه مورد استفاده قرار می گیرد و شامل طراحی، توسعه تکنیک های تولید و فرآیند اتوماسیون است. این واحد همچنین شامل تجهیزات، سخت افزار، نرم افزار، دستورالعمل ها و دانش فنی می باشد. به طور کلی کسب و کارهایی نظیر سرویس های کلاد که با هدف کاهش هزینه های فناوری به فعالیت مشغول هستند جزئی از این واحد محسوب می شوند.

پیاده سازی زنجیره ارزش پورتر

برای شناسایی و درک زنجیره ارزش کمپانی خود باید مراحل زیر را انجام دهید:

قدم اول : شناسایی زیرمجموعه های فعالیت های اصلی

ابتدا باید مشخص کنید که چه فعالیت کوچکی (Subactivity) برای هر کدام از فعالیت های اصلی ارزش ایجاد می کند. به طور کلی سه نوع Subactivity وجود دارد که توضیح هر کدام از آنها به شرح زیر است:

فعالیت های مستقیم (Direct Activities)

این نوع از فعالیت ارزش ایجاد می کند؛ برای مثال فعالیت هایی از قبیل تماس با فروشگاه های کتاب، تبلیغات و فروش آنلاین به عنوان فعالیت های مستقیم در بخش بازاریابی و فروش یک کمپانی ناشر کتاب در نظر گرفته می شوند.

فعالیت های غیر مستقیم (Indirect Activities)

این نوع از کارها باعث می شوند فعالیت های مستقیم به راحتی هر چه تمام تر اجرا شوند. برای مثال فعالیت هایی از قبیل مدیریت فروش و نگهداری از اطلاعات مشتریان در کمپانی نشر کتاب جزو فعالیت های غیر مستقیم محسوب می شوند.

تضمین کیفیت (Quality Assurance)

شما برای اطمینان از استانداردهای فعالیت های مستقیم و غیر مستقیم می توانید از تضمین کیفیت استفاده کنید. برای مثال فعالیت هایی از قبیل ویرایش متن کتاب یا اصلاح تبلیغات آن را می توان به عنوان فعالیت تضمین کیفیت کمپانی ناشر در نظر گرفت.

قدم دوم : شناسایی زیرمجموعه های فعالیت های پشتیبان

شما باید زیرمجموعه های مربوط به هرکدام از فعالیت های پشتیبان را نیز تعیین کنید. برای مثال، در نظر داشته باشید که مدیریت منابع انسانی تا چه میزان ارزش فعالیت های اولیه را افزایش خواهد داد. سپس باید فعالیت های کوچک (Subactivity) و ارزش آفرین را در زیرساخت های کمپانی خود شناسایی کنید. این فعالیت ها ماهیت چند عملکردی (Cross-Functional) دارند و مختص به یک فعالیت اصلی نیستند بنابراین باید مجدداً مولفه های مستقیم، غیر مستقیم و تضمین کیفیت آنها را نیز شناسایی کنید.

قدم سوم : شناسایی پیوندها

شما باید ارتباط بین تمام فعالیت های شناسایی شده را مشخص کنید. این کار بسیار زمان گیر است اما فاکتور کلیدی برای افزایش مزیت رقابتی در چهارچوب زنجیره ارزش محسوب می شود. برای مثال باید توجه داشته باشید که بین مقوله توسعه منابع انسانی و حجم فروش یک ارتباط مستقیم وجود دارد.

قدم چهارم : شناسایی فرصت ها

شما باید تمام فعالیت ها و پیوندهای شناسایی شده را مورد بررسی قرار داده و اقدامات لازم را در جهت تغییر یا بهبود آنها انجام دهید. برای این کار باید نکات زیر را در نظر داشته باشید: