سفته بازی چیست؟ سفته باز کیست؟
یکی از اصطلاحات رایج بازار سرمایه که در نظر عوام بار منفی دارد، سفته بازی است. این بار منفی به حدی است که از سفته بازها با عنوان تروریست اقتصادی نیز یاد می‌شود. واقعیت هم این است که با رواج سفته بازی و تبدیل سفته بازها به گروهی خاص، بازار سرمایه لطمه جدی خواهد دید. در ادامه به بررسی کامل این موضوع خواهیم پرداخت.
سفته بازی چیست؟
به طور کلی سفته بازی یا speculation، به معنی وارد شدن به تعاملات مالی سفته بازی در بورس پرریسک به منظور کسب سود از نوسانات یک کالا یا خدمت است. در زبان فارسی به سفته بازها، نوسان‌گیر نیز گفته می‌شود. در واقع سفته بازی، انجام معاملات پرریسک با هدف کسب سود از نوسانات کوتاه مدت، به جای تلاش برای کسب سود از روش‌های اقتصادی اصولی است. سفته بازها عموما توجهی به ارزش سهام ندارند و صرفا به تغییرات قیمت توجه دارند. سفته بازی در هر کالای قابل معامله یا روش اقتصادی قابل مشاهده است.
سفته باز کیست؟
سفته باز به افرادی می‌گویند که اوراق مشتقه، کالا، اوراق قرضه، سهام یا ارز را با ریسک بالاتر از میزان معمول و برای به دست آوردن سودی بیشتر از حد معمول معامله می‌کنند. این افراد ریسک بالایی را مخصوصا برای پیش‌بینی تغییرات قیمت در آینده می‌پذیرند و امید به کسب سود بالا در مقابل پذیرش این ریسک‌ها دارند.
سفته بازها بسیار ریسک‌پذیر هستند و در حوزه کار خود تخصص کامل دارند. سرمایه‌گذاری‌هایی اهرمی از قبیل قراردادهای آتی و اختیار معامله، برای این افراد مطلوب است. به دلیل تلاش آنها برای پیش‌بینی تغییرات قیمت در بخش‌های بی‌ثبات و وجود باوری مبنی بر کسب سود بالا، با نام سفته باز از این افراد یاد می‌شود. سفته بازها در زمانی کوتاه‌تر از سرمایه‌گذاران عمل می‌کنند و دلیل کسب سود آنها نیز همین است.
چه سهامی مستعد سفته بازی است؟
سهم‌هایی که از نظر تحلیل بنیادی مناسب هستند و مدتی دست نخورده باقی ماندند، مناسب سفته بازی هستند. در واقع سفته بازها از سهام گمنام استفاده نمی‌کنند. مورد بعدی سهام‌هایی هستند که حجم مبنای کمی دارند یا در بازار فرابورس قرار دارند. این سهام نیز مناسب سفته بازها هستند، چرا که به راحتی ارزش این سهام بالا می‌رود و هزینه زیادی نیاز ندارد.
تاثیر سفته بازی بر سهام این گونه است که این سهام به صورت غیر عادی رشد می‌کنند و در طول حدودا ۲ ماه، به بالاترین حد خود می‌رسند و در این مدت صف خرید دارند. در واقع سفته بازها با ایجاد جو روانی بسیار قوی و مورد توجه قرار دادن این سهم‌ها، ارزش آنها را بالا نگه می‌دارند و باعث ورود حجم بالایی از سرمایه به این سهم‌ها می‌شوند.
چه زمانی سفته بازی در بازار شیوع پیدا می‌کند؟
اغلب در بازار‌هایی که ثبات اقتصادی یا سیاسی کمتری دارند، سفته بازی بیشتر به چشم می‌خورد. البته باید دقت داشته باشیم که در بازارهای با ثبات نیز این اتفاق به چشم می‌خورد و فقط شدت آن کاهش خواهد یافت. به طور کلی در هر بازاری سفته بازها وجود دارند و به نوعی عدم وجود آنها امکان‌ناپذیر است.
اما مسئله مهم این جاست که وجود بیش از حد این گروه، موجب ایجاد جباب‌های شدید قیمتی و شاید عکس آن باشد که سبب افزایش ریسک بازار سرمایه خواهد شد. در بازارهای کارا، قیمت اوراق به قیمت ذاتی آنها نزدیک است اما در بازارهای غیر کارا، به دلیل اینکه تمام اطلاعات به افراد عادی نمی‌رسد، باعث وجود افرادی با نقدینگی سنگین در غالب سفته بازها می‌شود و موجبات دلسردی را برای سهام‌داران عادی فراهم می‌کند.
سفته بازها با توجه به اطلاعات پنهانی که در اختیار دارند و بدون دلیل خاص، باعث ایجاد نوسان در یک سهم می‌شوند و خسارات زیادی را به سهام‌داران عادی وارد می‌کنند. در سفته بازی، سهامی که شرایط بنیادی مناسب دارند حباب آنچنانی پیدا نخواهند کرد و در زمان ریزش بازار، سقوط سنگینی را تجربه نمی‌کنند. اما سهامی که متعلق به شرکت‌های کوچک بوده در صورت اعمال سفته بازی با همان سرعت رشد، سقوط خواهد کرد.
فرآیند سفته بازی چگونه است؟
سفته بازها سهم را در روزهای مختلف مورد بررسی قرار می‌دهند. در مرحله بعد با استفاده از کد‌های مختلف و در زمان‌های مختلف اقدام به خرید سهام در قیمت‌های مختلف می‌کنند. با استفاده از کد‌های مختلف و خرید‌های با حجم بالا، سعی دارند در دسته سهام‌داران درصدی قرار نگیرند، چرا که در سفته بازی در بورس این صورت معاملات آنها رصد خواهد شد و نمی‌توانند به خواسته خود برسند.
پس از خرید با قیمت مناسب، شروع به جلب توجه عموم به این سهم‌ها می‌کنند. روش حرفه‌ای حال حاضر آنها اینگونه است که حجم معاملات سهم را بالا می‌برند. حدودا 2 سفته بازی در بورس الی 3 روز صف خرید ایجاد می‌کنند. این امر باعث می‌شود تا سهم به بیشترین افزایش قیمت خود برسد.
سایر افراد پس از اینکه چند روز پیاپی صف خرید سهم را مشاهده می‌کنند، راغب به سرمایه‌گذاری در آن سهم می‌شوند و به صف خرید اضافه می‌شوند. پس از آن سفته بازها آهسته و آرام سفارش خود را از صف حذف می‌کنند. در روزهای بعدی که سهم به افزایش خود رسیده، شروع به تبلیغ سهم در شبکه‌های اجتماعی می‌کنند و به افرادی که در این حالت اضافه می‌شوند، در اصطلاح موج‌سوار گفته می‌شود. این گروه که خود خطر آفرین هستند، سعی در انحراف بازار دارند. افرادی که در روزهای آخر وارد سهم می‌شوند اغلب متضرر خواهند بود.
آیا هر شخصی می‌تواند به‌راحتی سفته بازی کند؟
سفته بازی پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. در نظر بگیرید که زمانی که سفته بازها سهم را مثبت می‌کنند، افراد دیگری هم وارد سهم می‌شوند و ممکن است آنها بعد از کسب سود، زودتر از سفته بازها از سهم خارج شوند. این مسئله باعث کاهش سود سفته بازها است. از طرفی به دلیل غیر قانونی بودن سفته بازی سه گروه سفته بازها، تحلیل‌گران و طرفین معامله، باید به توافق برسند در غیر این‌صورت سهم به هدف نهایی نخواهد رسید.
چگونه در دام سفته بازان نیفتیم؟
یکی از راه‌هایی که می‌توانید به اعمال سفته بازی روی یک سهم پی ببرید، بالا بودن حجم معاملات آن سهم، نسبت به میانگین ماهانه‌اش است. از طریق بررسی حجم معاملات، به آسانی می‌توانید ورود پول‌های هدفمند را تشخیص دهید. در مقابل حجم معاملات سهام ارزشمند به آرامی افزایش می‌یابد و حقوقی‌ها بعد از مدتی اقدام به جمع آوری سهم می‌کنند و ممکن است ماه‌ها ثابت بماند. پس باید مراقب باشید که در حمایت‌های معتبر وارد سهم شوید و همیشه حد ضرر خود را مشخص کنید. با افزایش علم، آگاهی، اطلاع از بازار و یادگیری تحلیل‌ها نیز می‌توانید تا حد زیادی از گزند سفته بازها در امان باشید.
کلام آخر
سفته بازی در واقع جزئی از بازار سرمایه است که برای این منظور، افراد با استراتژی قبلی، رصد مداوم یک سهم و با هدف افزایش ارزش سهم وارد آن شده و به دنبال کسب سود بالا در زمانی کم از آن سهم هستند. سفته بازی اگر بیش از حد انجام شود، می‌تواند آسیب‌های جدی به بازار وارد کند و اصولا افرادی که موج سواری می‌کنند و در انتهای این پروسه وارد سهم می‌شوند، متضرر خواهند بود. برای این که بتوانید از گزند سفته بازی در امان باشید، لازم است حجم معاملات سهم را با میانگین آن مقایسه کنید و به راحتی وارد هر سهمی نشوید.
این فرآیند سودهای کلانی برای سفته بازها دارد و به دلیل اینکه این افراد در حوزه کاری خود متخصص هستند، اصولا ضرر نخواهند کرد. لازم به ذکر است که هر افزایش قیمتی که یک‌باره ایجاد شود و در زمان کوتاهی رشد بالایی ایجاد کند، می‌تواند بستر سفته بازها باشد. پس برای فعالیت و کسب سود از بازار سرمایه، یکی دیگر از نکاتی که باید رعایت شود بررسی کامل سهم قبل از ورود است.
سرمایه‌گذاری یا سفته بازی، شما چکار می کنید؟
هدفتان از سرمایه‌گذاری را مشخص کنید و فریب وسوسه‌های دیگران را نخورید.
سرمایه گذاری در سهام مثل سایر انواع سرمایه‌گذاری ابزاری برای زندگی بهتر است، نه کمتر و نه بیشتر. شما در سهام سرمایه گذاری می‌کنید تا از طریق منافع حاصل از آن، به سایر اهدافتان برسید، مثلاً ماشین بخرید. پس باید ابتدا هدفتان را از سرمایه گذاری در بورس مشخص کنید. مثالی می‌زنیم تا موضوع روشن‌تر شود.
شما برای چه لپ‌تاپ می‌خرید؟ آیا لپ‌تاپ می‌خرید که فقط یک لپ‌تاپ داشته باشید؟ مسلماً خیر. هدف شما از خرید یک لپ‌تاپ می‌تواند این باشد که در کارهای روزانه‌تان از آن استفاده کنید و سرعت عملتان بیشتر شود. یا می‌خواهید از آن برای دیدن فیلم یا گوش کردن به موسیقی و بازی‌های کامپیوتری استفاده کنید. سرمایه گذاری در بورس هم همین‌طور است. آیا هدف خود را از سرمایه گذاری در بورس مشخص کرده‌اید؟ بیایید کمی دراین‌باره باهم صحبت کنیم.
اهداف از لحاظ بازه زمانی به سه دسته تقسیم می‌شوند:
- اهداف بلندمدت، به پروژه‌ها و اهداف مالی اطلاق می‌شود که حداقل به پنج سال زمان برای برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری نیاز دارند.
- اهداف میان‌مدت، برای مدت‌زمان دو تا پنج سال برنامه‌ریزی می‌شوند.
- اهداف کوتاه‌مدت نیز معمولاً به سرمایه‌گذاری و صرف هزینه در بازه زمانی کمتر از دو سال احتیاج دارند.
سرمایه‌گذاری در بورس، ماهیتاً یک سرمایه‌گذاری بلندمدت است و شما باید برای حداقل پنج سال حضور مداوم در بورس برنامه‌ریزی کنید. هدف از سرمایه‌گذاری در بورس می‌تواند موارد زیر باشد:
- رسیدن به استقلال مالی و درآمد پایدار و مستمر در سنین ۵۰ سال به بالا و بازنشستگی.
- پرداخت هزینه تحصیل و ازدواج فرزندان در ۱۵ تا ۳۰ سال آینده.
- پرداخت مخارج احتمالی درمان یا سایر مخارج پیش‌بینی‌نشده و سنگین در سنین پیری.
بااین‌وجود، سرمایه‌گذاری در برخی شرکت‌ها نظیر شرکت‌های سفته بازی در بورس بزرگ بورسی، می‌تواند هدفی میان‌مدت باشد. برای مثال اگر شما در آستانه بازنشستگی باشید، می‌توانید بخشی از پس‌انداز خود را در سهام شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری کنید و امیدوار باشید در چهار یا پنج سال آینده بازده خوبی برای شما داشته باشد. ولی شرایط کلان اقتصادی هم بسیار مهم است. درصورتی‌که بازار دوره رونق خود را سپری می‌کند، تصمیم برای ورود به بورس و سرمایه‌گذاری در سهام منطقی‌تر از زمانی است که رکود بر بازار حاکم است. در دوره رکود بهتر است کنار بایستید و منتظر باشید. (مقاله پیشنهادی برای زمان بازنشستگی: برای دوره بازنشستگی چه برنامه‌ای دارید؟)
نکته مهم اینجاست که بورس جای مناسبی برای سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت نیست. چون در کوتاه‌مدت قیمت‌ها به‌صورت غیرعقلانی بالا و پایین می‌روند و مدام نوسان دارند؛ بنابراین نمی‌توان فهمید که در هفته یا ماه آینده چه بلایی بر سر قیمت‌ها می‌آید! ممکن است امروز سهمی را در قیمت ۴۰۰ تومان بخرید و هفته آینده قیمت آن ۴۶۰ تومان و ماه آینده ۳۱۰ تومان باشد؛ بنابراین اگر می‌خواهید پول خود را برای یک سال در جای مطمئنی سرمایه‌گذاری کنید، بهتر است به بانک مراجعه کرده و در سپرده‌های کوتاه‌مدت سرمایه‌گذاری کنید. (برای مطالعه بیشتر می توانید این مقاله را نیز مطالعه نمایید: اهداف سرمایه گذاری، بلند مدت یا کوتاه مدت؟)
در سال‌های اخیر بسیاری از تحلیل‌گران، کارگزاران و وب‌سایت‌ها و مراکز آموزشی، سرمایه‌گذاران را ترغیب می‌کنند تا به‌جای سرمایه‌گذاری در بورس به معامله‌گری و سفته‌بازی بپردازند و سودهای مقطعی و کوتاه‌مدت به دست آورند. به همین دلیل عموم افراد ناآگاه خیال می‌کنند می‌توان یک‌شبه در بورس میلیونر شد، درصورتی‌که معمولاً عکس آن اتفاق می‌افتد. (ما در دوره “آموزش بورس” گام های مهم برای سرمایه گذاری در بورس را برای شما تهیه کرده ایم).
بنابراین بسیار مهم است بدانید سرمایه‌گذاری با پس‌انداز و سفته‌بازی چه تفاوتی دارد؟ شما می‌خواهید کدام باشید؟ سرمایه‌گذار یا سفته‌باز؟ دانستن جواب این سؤال برای اهداف و آرمان‌های شما حیاتی است. افرادی که تفاوت این سه را نمی‌دانند، به‌زودی در بورس بازنده خواهند شد! نکات زیر به شما کمک می‌کند که تفاوت این سه را درک کنید و بین آنها تمایز قائل شوید.
- سرمایه گذاری یعنی شما ثروت خود را در دارایی‌های فیزیکی سفته بازی در بورس نظیر زمین و مسکن یا دارایی‌های غیر فیزیکی نظیر سهام سرمایه‌گذاری کنید و انتظار دارید تا سود آن را در آینده به‌صورت افزایش قیمت یا پرداختی ماهیانه یا سالانه دریافت کنید. برای این کار شما به زمان، دانش و انضباط در تصمیم‌گیری نیاز دارید. قیمت سهام یا زمین شما ممکن است در کوتاه‌مدت مدام بالا برود یا پایین بیاید؛ اما شما به آن توجهی نمی‌کنید، چراکه منتظر عواید بلندمدت سرمایه‌گذاری خود هستید.
- منظور از پس‌انداز این است که شما بخشی از ثروت خود را در حسابی مطمئن نظیر بانک نگه می‌دارید تا در آینده نزدیک آن را برداشت کرده و خرج کنید. پس‌انداز شما معمولاً دچار نوسان نمی‌شود و ریسک از دست دادن آن برای شما صفر است، چراکه اصل سپرده شما توسط بانک مرکزی یا سایر نهادهای مالی تضمین می‌شود. تأکید شما برای پس‌انداز بیشتر بر نقدشوندگی و بدون ریسک بودن آن است. درواقع همان قمار کردن است که در بازارهای مالی به آن سفته بازی گفته می‌شود. در این مورد افراد در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند تا از منافع کوتاه‌مدت و نوسانات روزمره قیمت بهره ببرند. برای مثال سهمی را امروز ۴۲۳ تومان بخرند و فردا یا پایان هفته ۴۴۵ تومان بفروشند.
درک این سه برای بسیاری از فعالان بازار دشوار است. تفاوت اصلی سرمایه گذاری و سفته بازی در میزان ریسکی است که شما در معامله تقبل می‌کنید. معاملات پر ریسک که معمولاً برای دستیابی به سود کوتاه‌مدت هستند زیر چتر سفته‌بازی و معاملاتی که ریسک منطقی و متعادل دارند و بر طبق جمع‌آوری اطلاعات و تحلیل انجام می‌شوند، زیر چتر سرمایه‌گذاری قرار می‌گیرند. سرمایه‌گذاران به دنبال دستیابی به یک سود رضایت‌بخش با پذیرش ریسک متوسط یا کمتر از متوسط بازار هستند. درحالی‌که سفته‌بازان به دنبال یک بازده غیرعادی هستند که ممکن است به‌صورت مقطعی ایجاد شود. البته سفته‌بازی کاملاً شبیه به قمار نیست. چراکه سفته‌بازان بورس معمولاً افراد با دانشی هستند، اما درهرصورت ریسکی که می‌پذیرند بسیار بالاتر از ریسک متوسط بازار است.
سفته بازی چیست و به چه کسی سفته باز می‌گویند؟
اصطلاح سفته بازی در باور عامه بار منفی دارد و به معنی سوء استفاده یا فرصت‌طلبی از آن یاد می‌شود. در اصل سفته باز در بازار بورس به افرادی گفته می‌شود که با ارزیابی و بررسی دقیق نوسانات و قیمت سهم به منظور دستیابی به سود کلان اقدام می‌کنند. گفتنی است که معاملات سفته‌بازان با ریسک زیادی همراه است و فعالیت‌های اقتصادی آنها در بازار بورس همیشه هم به نتیجه مطلوب ختم نمی‌شود. برای آشنایی با نوع معاملات سفته‌بازان در بورس با ما همراه باشید.
سفته بازی چیست؟
روال کار در فرآیند سفته بازی به این شکل است که با ریسک خیلی بالایی وارد معامله می‌شوند و حتی ممکن است در این جریان، بخش زیاد یا حتی کل مبلغ سرمایه‌گذاری نیز از دست برود. در مقابل این احتمال نیز وجود دارد که سود کلانی از این معامله حاصل شود. این واقعیت وجود دارد که احتمال ضرر و زیان در فرآیند سفته بازی بیشتر از دستیابی به سود کلان است و به همین دلیل، از سفته بازی به عنوان معاملات پر ریسک یاد می‌شود. در اصل باید به این نکته توجه داشته باشید که جنس سفته بازی با سرمایه‌گذاری متفاوت است و عوامل مختلفی نظیر بازه زمانی مد نظر برای سرمایه‌گذاری، ماهیت دارایی و سفته بازی در بورس … در آن دخیل هستند.
در کل سفته بازان دارایی و نقدینگی وارد بازار می‌کنند و راهکاری برای پوشش ریسک تولیدکنندگان در بازارهای مختلف محسوب می‌شوند. زمانی که سفته بازان دست به فروش استقراضی می‌زنند، به نوعی از ایجاد حباب قیمتی در بازار جلوگیری می‌کنند و معاملات از نظر ارزش قیمتی به واقعیت نزدیک‌تر می‌شوند. همان‌طور که در ابتدا اشاره کردیم می‌توان اذعان داشت که فرآیند سفته بازی به عنوان یک سرمایه‌گذاری با ریسک خیلی بالا به امید کسب سود کلان است. در این تعریف اگر خبری از کسب سود وجود نداشته باشد عملا فرآیند سفته بازی وجود نخواهد داشت.
به چه افرادی سفته باز می‌گویند؟
سفته باز به افرادی گفته می‌شود که در فرآیند سرمایه‌گذاری توجه کامل‌شان به بازه‌های قیمتی است و همچنین دارای پتانسیل بالایی برای ریسک‌پذیری هستند. این افراد دست به معاملات و سرمایه‌گذاری‌هایی می‌زنند که ممکن است سرمایه آنها در این جریان از دست‌شان خارج شود یا در نقطه مقابل به سود بسیار کلانی دست پیدا کنند. شخص سفته باز باید تمام چهارچوب‌ها و قوانین بازار مد نظر را بشناسد و با آگاهی کامل دست به این معاملات بزند در غیر این صورت سرمایه شخص از همان ابتدای کار با ریسک بسیار شدیدی روبه‌رو خواهد شد. سفته بازان بیشتر از اهرم‌های مالی که در بازار هستند نظیر اهرم مالی در بازار آتی و اختیار معامله بهره می‌برند و سرمایه‌گذاری خود را روی آنها متمرکز می‌کنند. فرآیند سفته بازی به نوعی از نظر بازه زمانی کوتاه‌تر از سایر سرمایه‌گذاری‌ها در بازار است و سفته بازان روی اهداف بلند مدت تمرکز نمی‌کنند و باورشان این است که با این کار به سود هنگفتی دست پیدا خواهند کرد حتی اگر شاخص بازار نیز این باور را تأیید نکند.
پس به صورت کلی فرایند سفته بازی به عنوان یک پروسه پرریسک در نظر گرفته می‌شود و افراد سفته باز باید نسبت به آن بازار آشنایی کامل داشته باشند. در قبال این ریسک‌پذیری و تجربه‌شان از سفته بازی‌های قبلی این احتمال هست که سود بسیار کلانی را کسب کنند اما همان‌طور که اشاره شد درجه ضرر و زیان در این فرآیند بیشتر از کسب سود خواهد بود. در ادامه سعی داریم در مورد سهم‌هایی که دارای پتانسیل سفته بازی هستند را معرفی کنیم.
کدام سهم‌ها دارای پتانسیل سفته بازی هستند؟
یک سری از سهم‌ها در بازار هستند که از نظر بنیادی به هر دلیلی ممکن است از جو بازار عقب مانده باشند و حجم مبنای این سهم‌ها هم به اصطلاح پر نشده و در جایگاه پایین‌تری قرار دارد. سفته بازان این سهم‌ها را نشان می‌کنند و برای این سهم‌ها یک استراتژی را تعیین می‌کنند و معاملات خود را بر مبنای نوسان‌گیری شروع و فرآیند کسب سود و سفته بازی را روی این سهم‌ها اجرا می‌کنند.
زمانی که سفته بازان نقدینگی و سرمایه خود را به بازار تزریق می‌کنند به دنبال آن تقاضا برای سهم بیشتر می‌شود و ارزش قیمتی سهم بالا می‌رود که همین فرآیند منجر به تشکیل حباب قیمتی در بعضی از سهم‌ها خواهد شد. بعضی از مواقع هست که سفته بازان برعکس این پروسه را به نمایش می‌گذارند به عنوان مثال یک سهم را در نظر بگیرید که در بازار بنا به هیجانات و جوی که بوده افزایش قیمت داشته و باور سفته بازان این است که ارزش سفته بازی در بورس قیمتی سهم بسیار بیشتر از ارزش واقعی آن است و به همین ترتیب تا جایی که امکان دارد دست به فروش آن سهم به خصوص می‌زنند و ارزش قیمتی سهم بسیار کاهش پیدا خواهد کرد. با این دید سایر سرمایه‌گذاران نیز تصمیم می‌گیرند که سرمایه خود را از سهم خارج کنند و همین امر منجر به کاهش بیشتر ارزش قیمتی سهم خواهد شد تا زمانی که بازار مجدد باعث شود معاملات در این گونه سهم‌ها به روال عادی خود برگردد تا از نظر حجم معاملات و ارزش قیمتی به تعادل برسند.
آیا فرآیند سفته بازی دارای حد و مرز است؟
حضور سفته بازان در بازارهای مالی همیشگی است و در بعضی از بازارها که ثبات اقتصادی یا سیاسی پایداری ندارند، این حضور پررنگ‌تر است. منظور این نیست که سفته بازان در بازارهای با عمق بیشتر وجود ندارند. در صورتی که فرآیند سفته بازی از حد خود عبور کند در بازار تبعاتی به همراه خواهد داشت و مهم‌ترین آنها این است که ممکن است قیمت برخی از سهم‌ها به شکل وحشتناکی دچار حباب قیمتی شوند یا برعکس فعالیت سفته بازان منجر شود قیمت بعضی از سهم‌ها به شدت کاهش پیدا کند. در هر دو صورت این عملیات از جانب سفته بازان منجر به سلب اعتماد و تزریق ریسک بیشتر در بازار خواهد شد و سرمایه‌گذاران از این روند استقبالی نخواهند کرد.
با این تفاسیر متوجه شدیم که فرآیندهای سفته بازی ممکن است در بعضی از موارد تأثیرات مخربی در بازار داشته باشد و سرمایه سایر سهام‌داران را با زیان مواجه کند. هیچ سرمایه‌گذاری دوست ندارد که در فرآیند سرمایه‌گذاری خود نوسانات سنگین را شاهد باشد و سفته بازی در بورس سرمایه‌ای که در بازار تزریق کرده با تهدید روبه‌رو شود. گفتنی است که سهم‌هایی با شرایط بنیادی مناسب در زمان ریزش بازار، سقوط سنگین تجربه نمی‌کنند؛ اما سهم شرکت‌های کوچک اگر دچار سفته بازی باشند به همان سرعتی که رشد کردند سقوط خواهند کرد.
چه کسی می‌تواند در بازار سفته بازی کند؟
همان‌طور که اشاره کردیم فرآیند سفته بازی کار هر شخصی نیست چرا که در گام اول باید نسبت به تمام زوایای بازار و قوانین آن آشنایی داشته باشید و اطلاعات مهمی در دستان شما باشد و بی‌گدار نباید به آب بزنید! این فرآیند به نوعی غیر قانونی تلقی می‌شود و زمانی که سفته بازان یک سهم را هدف می‌گیرند و منجر به افزایش قیمت می‌شود، سایر سرمایه‌گذاران نیز با جو همراه خواهند شد و سرمایه خود را به امید کسب سود وارد معاملات می‌کنند. زمانی که با سود قابل توجهی مواجه شدند سرمایه خود را از سهم خارج می‌کنند و دارایی سهام خود را می‌فروشند، طبیعتا این پروسه در اغلب موارد زودتر از سفته بازان انجام می‌شود و از سود سفته بازان در این فرآیند کاسته می‌شود. با این اوصاف به این نتیجه می‌رسیم که هر شخصی نمی‌تواند فرآیندهای مربوط به سفته بازی را مدیریت کند.
سخن آخر
در این مقاله متوجه شدیم که فرآیند معاملات سفته بازان به چه شکل است و بیشتر چه سهم‌هایی را برای سفته بازی انتخاب می‌کنند. شما به عنوان یک سرمایه‌گذار باید همیشه دقت داشته باشید که سفته بازان زمانی که یک سهم را مورد هدف قرار می‌دهند، حجم معاملات آن سهم از میانگین ماهانه خود نیز چند برابر بیشتر می‌شود و این فرآیند چند روز ادامه پیدا می‌کند؛ پس با این تفاسیر می‌توانید متوجه شوید که رشد آنی حجم معاملات در سهم به معنی حضور پررنگ سفته بازان در سهم است و پول هوشمند در آن سهم تزریق شده است. با شرکت در کلاس‌های آموزش بورس و البته با کسب تجربه، می‌توانید در مواقع حمایت‌های مناسب و قانونی وارد سهم شوید و دچار ضرر و زیان نشوید.
نگاهی به مقوله سفته‌بازی در بورس
گاهی اتفاق می‌افتد که حجم معاملات سهمی در بازار بورس رشد آنی و چشمگیری دارد این یعنی سفته‌بازان آن سهم را هدف گرفته‌اند تا با ایجاد نوسانات قیمت، سود کلان کسب کنند.
اختصاصی آگاه پرس – در ادامه سلسله یادداشت های «سواد بورسی»، در این یادداشت به معرفی «نگاهی به مقوله سفته‌بازی در بورس» می پردازیم.
سفته‌بازی در باور عامه بار منفی دارد و به معنی سوء استفاده یا فرصت‌طلبی از آن یاد می‌شود اما در اصل در بازار بورس سفته‌بازان افرادی هستند که با ارزیابی و بررسی دقیق نوسانات و قیمت دست به اقداماتی می‌زنند تا سود کلان به دست آورند. معاملات سفته بازی با ریسک زیادی همراه است البته همیشه به نتیجه مطلوب نیز ختم نخواهد شد اما در مقابل این احتمال نیز وجود دارد که سود کلانی از این معاملات حاصل شود.
جنس سفته بازی با سرمایه‌گذاری متفاوت است و عوامل مختلفی نظیر بازه زمانی مد نظر برای سرمایه‌گذاری، ماهیت دارایی و… در آن دخیل هستند. عملکرد سفته‌بازان به این صورت است که دارایی و نقدینگی زیادی وارد بازار می‌کنند و راهکاری برای پوشش ریسک تولیدکنندگان در بازارهای مختلف محسوب می‌شوند. زمانی هم که سفته‌بازان دست به فروش استقراضی می‌زنند، به نوعی از ایجاد حباب قیمتی در بازار جلوگیری می‌کنند و معاملات را از نظر ارزش قیمتی به واقعیت نزدیک‌تر می‌کنند.
گفتنی است سفته‌بازان زمانی که یک سهم را مورد هدف قرار می‌دهند، حجم معاملات آن سهم در طی چند روز از میانگین ماهانه خود نیز چند برابر بیشتر می‌شود و این نشانه ورود پول هوشمند در آن سهم توسط سفته باز است.
سفته‌بازان افرادی هستند که ریسک پذیری بالایی دارند و در فرآیند سرمایه‌گذاری توجه‌شان به بازه‌های قیمتی است. این افراد بیشتر از اهرم‌های مالی که در بازار وجود دارد مانند اهرم مالی در بازار آتی و اختیار معامله بهره می‌برند و روی این ابزارها متمرکزند. نکته دیگر این که اهداف سفته‌بازان بلندمدت نیست.
سهم‌هایی که از نظر بنیادی به هر دلیلی از جو بازار عقب مانده‌اند و به اصطلاح حجم مبنای آنها پر نشده است، هدف سفته‌باز قرار می‌گیرند. سفته باز این سهم‌ها را نشان و برای آنها یک استراتژی تعیین می‌کند و در نهایت نقشه کسب سود و سفته‌بازی را روی این سهم‌ها پیاده می‌کند. گفتنی است که سهم‌ها شرکت‌هایی با شرایط بنیادی مناسب، در زمان ریزش بازار سقوط سنگین را تجربه نمی‌کنند اما سهم شرکت‌های کوچک اگر دچار سفته‌بازی شوند به همان سرعتی که رشد کردند سقوط خواهند کرد.
واکنش بازار در مقابل عملکرد سفته‌بازان این است که به دنبال تزریق نقدینگی در بازار توسط این افراد تقاضا برای سهم بیشتر می‌شود و ارزش قیمتی سهم بالا می‌رود. این امر منجر به تشکیل حباب قیمتی در بعضی از سهم‌ها می‌شود اما در بعضی از مواقع سفته‌بازان برعکس این فرآیند را به نمایش می‌گذارند.
حضور سفته‌بازان در بازارهای مالی همیشگی است و در بعضی از بازارها که ثبات اقتصادی یا سیاسی پایداری ندارند، حضورشان پررنگ‌تر است. این فرآیند به نوعی غیر قانونی تلقی می‌شود و به علت پیچیدگی کار و احتمال از دست رفتن سرمایه، هر شخصی نمی‌تواند فرآیند سفته‌بازی را مدیریت کند.
معرفی و دانلود PDF کتاب الگوهای سفته بازی
برای دانلود قانونی کتاب الگوهای سفته بازی و دسترسی به هزاران کتاب و کتاب صوتی دیگر، اپلیکیشن کتابراه را رایگان نصب کنید.
برای دانلود قانونی کتاب الگوهای سفته بازی و دسترسی به هزاران کتاب و کتاب صوتی دیگر، اپلیکیشن کتابراه را رایگان نصب کنید.
دانلود کتاب از اپلیکیشن کتابراه
معرفی کتاب الگوهای سفته بازی
رفتار سرمایه‌گذاران و همچنین روش‌های مالی آنها از قواعدی پیروی می‌کند که گذشت زمان، لزوما و در همه حال آنها را تغییر نمی‌دهد. این مسئله یکی از موضوعات اصلی این کتاب است. مولف با تمهیداتی نظری و ارائه شواهدی تجربی کوشیده است اصولی استخراج کند که توانایی توضیح دادن پاره ای رفتارها را در بازار سفته‌بازی نشان دهد. موضوعات دیگری که در این کتاب بررسی می شود عبارتند از: فروش های کوتاه مدت، خرید اعتباری و اختیار معامله، و ارتباط اینها با هم؛ و سری‌های زمانی درازمدت در باب متغیر های مهمی چون شاخص های سهام و نرخ ورشکستگی.
فهرست مطالب کتاب
بخش اول: اقتصادفیزیک
سخن نویسنده درباره چاپ فارسی کتاب
فصل اول: چرا اقتصادفیزیک؟
بازنگری پارادایم سیب نیوتون
اول ساده سازی پدیده
از دلایل پذیرفتنی تا قواعد
نتیجه
فصل دوم: پیدایش اقتصادفیزیک
پیشا اقتصادفیزیک
اقتصادفیزیک نهادی
بخش دوم: بازارها چگونه عمل می‌کنند؟
فصل سوم: انسان اجتماعی در مقابل انسان اقتصادی
انسان اجتماعی و روح جامعه
قاعده مندی
فصل چهارم: سازمان بازارهای سفته بازی
روندها
سازمان نظام بانکی
سری سفته بازی در بورس زمانی برای قیمت سهام و ورشکستگی
بخش سوم: قاعده مندی رویدادهای سفته بازانه
فصل پنجم: رفتار جمعی سرمایه گذاران
انفجار تکنولوژیک
پرواز به نقطه امن
ارتباط بین بازار ملک و سهام
فصل ششم: پیک های سفته بازانه: قوانین آماری
«دماسنج» هیجان نظری
شکل پیک های قیمت
سقوط بازارهای سهام
حجم معاملات
پیامدهای اقتصادی سقوط بازار سهام
بخش چهارم: چارچوب نظری
فصل هفتم: دو طبقه بندی از پیک های سفته بازی
پیک سفته بازی: دو نمونه تشریحی
معیارهای افزایش دهنده قیمت ها
دو طبقه بندی
بازار اوراق قرضه
فصل هشتم: پویایی پیک سفته بازی: چارچوب نظری
ایده های اصلی
تحقق و اجرا
مفاهیم ضمنی
ضمیمه الف: تابع گرین برای معادله انتظام چهارم
فصل نهم: چارچوب نظری: مفاهیم ضمنی
اثر نوسان
شکست مقیاس
ضریب کلی تغییر
مدل آربیتراژ برای بازارهای کالای طبقهU
چشم انداز
دیدگاه شما